«Κλείστε την αξιολόγηση… χθες…»

«Κλείστε την αξιολόγηση στο Εurogroup της 7ης Απριλίου» είναι το «καμπανάκι» του προέδρου της Κομισιόν, Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, προς τον πρωθυπουργό, Αλέξη Τσίπρα, ωστόσο, για να γίνει αυτό, θα πρέπει οι επικεφαλής των θεσμών να επιστρέψουν άμεσα στην Αθήνα.

Διαφορετικά η ραγδαία επιδείνωση της οικονομίας θα συνεχιστεί.

Στις Βρυξέλλες θεωρούν την προτροπή Γιούνκερ ως το βασικό μήνυμα της απάντησης του προέδρου της Κομισιόν στην επιστολή του πρωθυπουργού σε Ευρωπαίους αξιωματούχους και ομολόγους του για τα εργασιακά.

«Νομίζω ότι όλοι οι φορείς θα πρέπει να εργαστούν με υπευθυνότητα για την επίτευξη συμφωνίας σε τεχνικό επίπεδο όσο το δυνατόν γρηγορότερα. Το επόμενο ραντεβού θα πρέπει να είναι στο Eurogroup της 7ης Απριλίου», σημειώνει ο κ. Γιούνκερ και προσθέτει στην απάντησή του στον πρωθυπουργό:

«Ιδανικά, θα πρέπει να είμαστε σε θέση να παρουσιάσουμε μια συμφωνία σε τεχνικό επίπεδο μέχρι τότε και εμείς θα συνεχίσουμε να σας υποστηρίζουμε για το σκοπό αυτόν. Καλώ όλους να συνεχίσουν το έργο τους σε αυτό το πνεύμα».

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι στην παρούσα φάση ο κ. Γιούνκερ είναι ο πρώτος ανώτατος αξιωματούχος της Ε.Ε. που αναφέρεται σε ημερομηνία-στόχο για το κλείσιμο της δεύτερης αξιολόγησης. Μέχρι τώρα ούτε ο πρόεδρος του Εurogroup, Γερούν Ντάισελμπλουμ, ούτε ο επίτροπος, Πιέρ Μοσκοβισί, αναφέρθηκαν σε ημερομηνία «ορόσημο», κι αυτό γιατί υπάρχει η άκρως αρνητική εμπειρία του πρώτου εξαμήνου του 2015, όπου τα ορόσημα άλλαζαν κάθε μήνα προκαλώντας αβεβαιότητα στις αγορές και τους επενδυτές.

Το έκανε ο πρόεδρος της Κομισιόν γιατί, σύμφωνα με κοινοτική πηγή, τα μηνύματα που παίρνει για τις επιπτώσεις της καθυστέρησης στην οικονομία είναι ιδιαίτερα ανησυχητικά, άλλωστε τα πρόσφατα στοιχεία της Εurostat για την πορεία του ΑΕΠ και της απασχόλησης το τέταρτο τρίμηνο του 2016 δεν αφήνουν περιθώρια παρερμηνείας. Ο κ. Γιούνκερ θεωρεί ότι η κατάσταση βρίσκεται σε οριακό σημείο και η αξιολόγηση πρέπει να κλείσει άμεσα.

Την ίδια ώρα, σε ομιλία του στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης ο Πόουλ Τόμσεν δήλωνε ότι «οι διαφορές έχουν περιοριστεί σε αξιοσημείωτο βαθμό τις τελευταίες ημέρες», φωτογραφίζοντας ουσιαστικά τόσο τη συμφωνία σε μείωση αφορολογήτου και συντάξεων όσο και την ασυμφωνία σε εργασιακά, πώληση ΔΕΗ.

Παράλληλα, επέμεινε ότι μετά τη συμφωνία με την κυβέρνηση, το επόμενο βήμα θα είναι το deal με τους Ευρωπαίους για την ελάφρυνση χρέους που θα εφαρμοστεί μετά το τέλος του Μνημονίου, γιατί όπως τόνισε «χωρίς αυτή δεν μπορεί το ΔΝΤ να εγκρίνει τη συμμετοχή στο πρόγραμμα».

Εν τω μεταξύ στην ιστοσελίδα του ΔΝΤ και σε εσωτερική έκθεση η οποία αναρτήθηκε γίνεται εμφανής αναφορά στην Ελλάδα, καθώς αναφέρεται ότι έχει εξεταστεί η αλλαγή της αρχιτεκτονικής των Μνημονίων για τις χώρες που βρίσκονται σε νομισματική ένωση. Εκεί η πολιτική οικονομία της χώρας μας χαρακτηρίζεται ως «μοναδική και σύνθετη», ενώ τονίζεται η αναγκαιότητα της λήψης ειδικών εγγυήσεων ώστε να περιορίζονται πολιτικές παρεμβάσεις άλλων κρατών – μελών. Τέλος, αναφέρεται ότι το ΔΝΤ θα αποφασίσει τον Ιούνιο για τη στάση που θα κρατήσει αναφορικά με τη συνέχιση της συμμετοχής του, κάτι που δημιουργεί νέα ερωτηματικά για το χρονοδιάγραμμα της αξιολόγησης.
Στη βελγική πρωτεύουσα, πάντως, θεωρούν τα χρονικά περιθώρια είναι πλέον πολύ στενά, ωστόσο επειδή οι δύο πλευρές γνωρίζουν η μία τη θέση της άλλης είναι η εφικτή η προσέγγιση μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα, αν υπάρξει η βούληση.

Στις τετραήμερες διαπραγματεύσεις της κυβερνητικής ομάδας (Τσακαλώτος, Αχτσιόγλου, Σταθάκης, Χουλιαράκης), με τους επικεφαλής των θεσμών, αλλά και αξιωματούχους της ευρωζώνης και το ΔΝΤ, που ολοκληρώθηκαν την Παρασκευή το βράδυ στις Βρυξέλλες, επιτεύχθηκε πρόοδος στο δημοσιονομικό, δηλαδή στα μέτρα για τη διασφάλιση ετήσιων πρωτογενών πλεονασμάτων 3,5% του ΑΕΠ μετά το 2018. Αντίθετα, οι αλλαγές στα εργασιακά και η αγορά ηλεκτρικής ενέργειας φαίνεται ότι είναι τα δύο «αγκάθια» που απομένουν.

Ειδικότερα, όπως ανέφερε κοινοτική πηγή με γνώση της πορείας της διαπραγμάτευσης, ξεκαθάρισαν εκκρεμότητες κυρίως σε ό,τι αφορά το σκέλος των δημοσιονομικών μέτρων, που αφορά τη μείωση των δαπανών στις συντάξεις, δεδομένου ότι για τη μείωση του αφορολογήτου υπάρχει προσέγγιση εδώ και αρκετές μέρες. Λεπτομέρειες δεν έχουν διαρρεύσει, αλλά στις Βρυξέλλες υπογραμμίζουν ότι το δημοσιονομικό θα κλείσει χωρίς μεγάλες δυσκολίες όταν επιστρέψουν οι θεσμοί στην Αθήνα.

Για τα εργασιακά, δεν φαίνεται να υπάρχει προς το παρόν κάποια σημαντική εξέλιξη προς την κατεύθυνση της συμφωνίας, ωστόσο ακόμη κι αν επιστρέψουν οι συλλογικές διαπραγματεύσεις, δεν πρόκειται να υπάρξει άμεσα κάποιος θετικός αντίκτυπος για τους πολίτες. Αντίθετα με τα δημοσιονομικά μέτρα μετά το 2018, δηλαδή τη μείωση του αφορολογήτου και των συντάξεων, ένα σημαντικό μέρος των πολιτών θα κληθεί να πληρώσει το λογαριασμό των 3,6 εκατ. ευρώ.

Πάντως, στην απαντητική του επιστολή προς τον πρωθυπουργό για τα εργασιακά, ο κ. Γιούνκερ δεν έδωσε καμία υπόσχεση. Απλώς επιβεβαίωσε, για μια ακόμη φορά, ότι είναι άξιος συνεχιστής της μεγάλης σχολής πολιτικών της Μπενελούξ (Βέλγιο, Ολλανδία, Λουξεμβούργο) στην εποικοδομητική ασάφεια, δηλαδή στο να ικανοποιείς τους συνομιλητές σου χωρίς να παίρνεις θέση…

Σε σχέση με την αξιολόγηση, μεγάλες δυσκολίες καταγράφονται στο θέμα του ανοίγματος της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, όπου οι Ευρωπαίοι το έχουν αναγάγει σε ένα από τα μείζονα ζητήματα της διαπραγμάτευσης. Θεωρούν ότι τα μέτρα για τον περιορισμό της δεσπόζουσας θέσης της ΔΕΗ στην αγορά, που εφαρμόστηκαν τους προηγούμενους μήνες από την προηγούμενη πολιτική ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, δεν άνοιξαν την αγορά. Οι πιέσεις κινούνται προς την κατεύθυνση της πώλησης εργοστασίων της ΔΕΗ και μάλιστα τις τελευταίες βδομάδες η απαίτηση αυτή έχει γίνει επιτακτική.