Το κλαδί του κ. Τσίπρα

Πέμπτη, 15 Ιουνίου· ας προχωρήσουμε τον χρόνο δύο εβδομάδες μετά. Στο τραπέζι του Eurogroup βρίσκονται και πάλι όλοι οι παίκτες. Στις ίδιες καρέκλες από τις οποίες είχαν σηκωθεί στις 22 Μαΐου ακούγοντας την κατακλείδα του Γερμανού υπουργού Οικονομικών: «Ας μην έχουμε ψευδαισθήσεις. Αυτό ήταν μια τεράστια αποτυχία», έλεγε τότε ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε σφυρίζοντας τη λήξη της συνεδρίασης.  

Τι έχει αλλάξει επί τα βελτίω ή επί τα χείρω στο διάστημα που μεσολάβησε; Η ελληνική κυβέρνηση απέρριψε στο προηγούμενο Eurogroup την μεσοβέζικη πρόταση, προϊόν ασταθούς (!) συμβιβασμού μεταξύ Βερολίνου και Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, για επί της αρχής συμμετοχή του ΔΝΤ στο πρόγραμμα χωρίς χρηματοδότηση. Έτσι η χρηματοδοτική συμμετοχή θα έρθει – αν έρθει – μετά τις γερμανικές εκλογές υπό την αίρεση της συγκεκριμενοποίησης των μεσοπρόθεσμων μέτρων για το ελληνικό χρέος που θα επιτρέψει στο Ταμείο να το χαρακτηρίσει ως «βιώσιμο»· προς το παρόν, το χρέος θεωρείται «εξαιρετικά μη βιώσιμο».     

Τι διδάσκει όμως η ιστορία των διαπραγματεύσεων με τους πιστωτές; Με μια φράση, ότι κάθε Eurogroup καταλήγει να είναι πιο ασφυκτικό και με μικρότερους βαθμούς ελευθερίας για τη χώρα μας σε σχέση με το αμέσως προηγούμενό του. Στην καλύτερη περίπτωση συνεπώς ως αφετηρία της 15^ης Ιουνίου θα ορισθεί η τελευταία πρόταση που ετέθη επισήμως από τον επικεφαλής του Eurogroup και απερρίφθη από την ελληνική πλευρά. Και η νέα κατακλείδα του Γερμανού υπουργού Οικονομικών θα διαμορφωθεί υπό τη ρητορική: πρώτον, της μέχρι κεραίας εκπλήρωσης των προαπαιτούμενων για την ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης και την καταβολή του επόμενου πακέτου δόσεων· και δεύτερον, της απαρέγκλιτης τήρησης του οδικού χάρτη παρεμβάσεων στο ελληνικό χρέος που περιγράφηκε με την κομβική απόφαση του Μαΐου του 2016, χωρίς αλλοίωση του …ουδέτερου pH τουλάχιστον μέχρι και τις γερμανικές εκλογές.

Το ΔΝΤ ενεπλάκη κατ’ εξαίρεση στα ελληνικά μνημόνια το 2010 στο πλαίσιο της σιωπηρής συμφωνίας για «νομισματική ειρήνη» μεταξύ των Μεγάλων Δυνάμεων της σύγχρονης εποχής (βλ. και ‘Η Κρίση του 2008 και η «Νομισματική Ειρήνη»’). Στην παρούσα φάση οι τεχνοκράτες του Ταμείου δεν πρόκειται να βάλουν ούτε σταγόνα νερού στο κρασί τους αναφορικά με τη χρηματοδοτική συμμετοχή στο ελληνικό πρόγραμμα. Η στάση του ΔΝΤ στη διαπραγμάτευση είναι εξαιρετικά ανελαστική με διττή απαίτηση: και για μέτρα/διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις απέναντι στην ελληνική πλευρά, και για σοβαρή ελάφρυνση χρέους/χαμηλότερα πλεονάσματα απέναντι στους ευρωπαίους. 

Πέμπτη, 15 Ιουνίου· ξημερώματα Παρασκευής. Ο κ. Τσακαλώτος παίρνει τηλέφωνο τον πρωθυπουργό. Στο δέντρο αποφάσεων του κ. Τσίπρα το ένα κλαδί γράφει «ΟΚ»· το άλλο κλαδί είναι κενό. Ή μάλλον… Όχι, απλώς παραπέμπει σε επόμενο κεφάλαιο: Γεωπολιτική…