Στην οικονομία όπως άλλωστε και στη ζωή τα προβλήματα είναι σύνθετα και αρκετές φορές πρωτόφαντα, απαιτώντας για τη διερεύνησή τους νηφάλιες επεξεργασίες. Οι απλοϊκές διατυπώσεις και οι μισές αλήθειες λίγο απέχουν από τα ψέματα, αν δεν ισοδυναμούν με αυτά.    

Το παρακάτω απόσπασμα είναι από την ομιλία του πρωθυπουργού κ. Τσίπρα στη συζήτηση προ ημερησίας διατάξεως σε επίπεδο αρχηγών κομμάτων, με θέμα την οικονομία, τις αποφάσεις του Eurogroup και τις δεσμεύσεις που ανέλαβε η κυβέρνηση (πρακτικά της Συνεδρίασης Ολομέλειας 03/07/2017 ΡΜΔ).

«Να μιλήσουμε για τους στόχους των πρωτογενών πλεονασμάτων … για την τριετία 2015-2018, που αν διατηρούσαμε μετά από τη διαπραγμάτευση και δεν τους αναθεωρούσαμε προς τα κάτω, θα οδηγούσε σε απώλεια μόνο για αυτή την τριετία -2015-2018- περίπου 20 δισεκατομμυρίων ευρώ από την ελληνική οικονομία.»

Πρόκειται για ένα απλοϊκό επαναλαμβανόμενο επιχείρημα που σκοπίμως διαχωρίζει τα πρωτογενή πλεονάσματα, σε απόλυτα νούμερα, από τους αντίστοιχους ρυθμούς ανάπτυξης. Οι προβλέψεις της Κομισιόν και του ΔΝΤ για τον ρυθμό ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας διαμορφώνονταν το φθινόπωρο του 2014 σε: 2,9% για το 2015 και 3,7% για το 2016. Λόγω του εκτροχιασμού της διαπραγμάτευσης κατά το πρώτο επτάμηνο του 2015, η οικονομία συρρικνώθηκε τελικά κατά -0,2% το 2015 ενώ παρέμεινε στάσιμη το 2016.

Η επιστροφή των σεναρίων για Grexit με το δημοψήφισμα-φιάσκο των εννέα ημερών, η πιστωτική ασφυξία, οι τρεις κάλπες και η επιβολή των κεφαλαιακών περιορισμών, στοίχισαν από το 2015 και μετά στην εθνική οικονομία πολύ χαμηλότερους μελλοντικούς ρυθμούς ανάπτυξης· έστω και αν, εξαιτίας της αμφιλεγόμενης βιωσιμότητας -ή καλύτερα, δυνατότητας εξυπηρέτησης- του δημοσίου χρέους, οι αρχικές προβλέψεις ενδεχομένως να αποδεικνύονταν σχετικά αισιόδοξες.  

Ο εκτροχιασμός είχε βαρύ κόστος μερικών -αρκετών- δεκάδων δισεκατομμυρίων ευρώ το οποίο προστέθηκε στον λογαριασμό του τρίτου μνημονίου που περιέλαβε σωρευτικά τα δύο προηγούμενα συν το σοβαρό τίμημα της επτάμηνης διαπραγμάτευσης. Δύο χρόνια μετά η χώρα μας παραμένει «ειδική περίπτωση» στην Ευρωζώνη υπό την εσωτερική μάστιγα της πολιτικής αδράνειας και της τεχνοκρατικής ανεπάρκειας. Στερείται δε, ακόμα, μιας εκ των τεσσάρων βασικών ελευθεριών της Ευρωπαϊκής Ένωσης: της ελευθερίας κινήσεως κεφαλαίων. Και παραμένει στο πλαίσιο της μη κανονικότητας που βιώνει τόσο η οικονομία όσο και η κοινωνία· η πρώτη μικραίνει, η δεύτερη φτωχαίνει.

Αλλά και στην τρέχουσα διαπραγμάτευση η κυβέρνηση δεν αντελήφθη τους διεθνείς συσχετισμούς και θυσίασε την αρνητική δυναμική του χρόνου. Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο ενεπλάκη κατ’ εξαίρεση στα ελληνικά μνημόνια το 2010 στο πλαίσιο της σιωπηρής συμφωνίας για «νομισματική ειρήνη» μεταξύ των Μεγάλων Δυνάμεων της σύγχρονης εποχής (βλ. και ‘ Η Κρίση του 2008 και η «Νομισματική Ειρήνη» ’). Επτά χρόνια μετά, η στάση του Ταμείου στη διαπραγμάτευση θα παραμένει εφεξής εξαιρετικά ανελαστική με διττή απαίτηση, πρώτον, για μέτρα και διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις προς την ελληνική πλευρά, και δεύτερον, για σοβαρή ελάφρυνση χρέους και χαμηλότερα πρωτογενή πλεονάσματα προς τους ευρωπαίους εταίρους μας. 

Η αρνητική δυναμική του χρόνου κόστισε 5,1 δισεκατομμύρια ευρώ μέτρα στους Έλληνες φορολογούμενους (ενώ τον Νοέμβριο η διαφορά μεταξύ Γερμανίας και ΔΝΤ θα γεφυρωνόταν στα 3,6 δισεκατομμύρια ευρώ) συν άλλα 2-2,5 δισ. απώλειας του ΑΕΠ για το 2017. Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο αγόρασε χρόνο μέχρι τις εκλογές για λογαριασμό της γερμανικής κυβέρνησης με τα λεφτά των Ελλήνων φορολογουμένων. Η ελληνική κυβέρνηση αγόρασε πολιτικό -ή, ακριβέστερα, κομματικό- χρόνο έξι μηνών έως ότου φθάσει στο μη περαιτέρω της διαπραγμάτευσης θυσιάζοντας ρυθμό ανάπτυξης της τάξεως του 1-1.5% με αντιστάθμισμα έναν αόριστο μηχανισμός προσαρμογής ανάπτυξης συνδεδεμένο με την ελάφρυνση χρέους. Η απώλεια του ΑΕΠ προκύπτει από τη διαφορά μεταξύ του ρυθμού ανάπτυξης (1,1% – 1.6% για το 2017) που προβλέπουν αντιστοίχως για την Ελλάδα ο ΟΟΣΑ (εξαμηνιαία έκθεση για την παγκόσμια οικονομία) και η Τράπεζα της Ελλάδος (Ετήσια Έκθεση Νομισματικής Πολιτικής της Τράπεζας της Ελλάδας, για το έτος 2016), και των εκτιμήσεων για ανάπτυξη 2,5-2,7% που είχαν γίνει στα τέλη του 2016 από το ΔΝΤ και την Κομισιόν.  

Όσο για τα υπόλοιπα …«αστοιχείωτα»: πρώτον, για να μπορέσουμε να βγούμε «με το σπαθί μας» στις αγορές, πρέπει στο άλλο χέρι να κρατάμε μια μεγάλη ασπίδα· δεύτερον, καθώς έγινε αναφορά στον «Μπακαλόγατο» στην προ ημερησίας διατάξεως συζήτηση στη Βουλή, θυμηθήκαμε μια άλλη ελληνική ταινία με τον «Θρασύβουλα»…

Εφόσον, όπως ομολογήθηκε από τον αν. Υπουργό Οικονομικών, δεν περιμέναμε κάτι για το χρέος, και, όπως αξιολογήθηκε από τον Υπουργό Οικονομικών, το QE είναι συμβολικό, μάλλον τελικά «όλα είναι ατμός»… 

Facebook Comments