Αυξήσεις στην ΔΕΗ ή νέα φορο-επιβάρυνση – άγριος κόφτης στο Κοινωνικό Τιμολόγιο

Αναβρασμό σε πολλαπλά μέτωπα έχει ανοίξει η εισήγηση της ΡΑΕ πριν ακόμη καλά καλά κατατεθεί στο υπουργείο Ενέργειας και αυτό διότι όσα προτείνει να γίνουν ενδεχομένως να πλήξουν τους πολίτες – αν το κράτος δεν αναλάβει τελικά να πληρώσει το κόστος των 360 εκατ. ευρώ που διεκδικεί η ΔΕΗ για τις χρεώσεις ΥΚΩ της περιόδου 2012 – 2015.

Στην περίπτωση, λοιπόν, που η πρόταση της ΡΑΕ δεν γίνει αποδεκτή από το ΥΠΕΝ, αναμένονται αυξήσεις στα τιμολόγια ρεύματος από το 2018 μέχρι και το 2022. Παράλληλα, η εισήγηση προβλέπει ριζικές αλλαγές, στο Κοινωνικό Οικιακό Τιμολόγιο (ΚΟΤ) και κλιμακωτές χρεώσεις στην κατανάλωση ρεύματος!

Κόφτες…

Ειδικότερα, η ΡΑΕ εισηγείται σημαντικές αλλαγές για τους δικαιούχους του ΚΟΤ, δημιουργώντας τέσσερις διαφορετικές εκπτώσεις (20%, 40%, 60%, 80%) με την τελευταία να αφορά μόνο τους πολίτες που λαμβάνουν το Εισόδημα Κοινωνικής Αλληλεγγύης. Για τις υπόλοιπες τρεις κατηγορίες, 20%, 40% και 60%, θα πραγματοποιείται αυστηρός έλεγχος με εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια (από καταθέσεις των καταναλωτών μέχρι ακίνητη περιουσία) και ανάλογα με τα αποτελέσματα θα κατατάσσονται στις εν λόγω κατηγορίες. Ωστόσο, οι τόσο σοβαροί και ενδελεχείς «έλεγχοι» σε συνδυασμό με τον αποκλεισμό των 100.000 δικαιούχων του ΚΟΤ πρόκειται να σηκώσουν κύμα αντιδράσεων από πλευράς καταναλωτών και αυτό γιατί, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, η «κοινωνική πολιτική» που εφαρμόζεται συνεχίζει να έχει επιπτώσεις στην ίδια την κοινωνία.

Η απάντηση

Σύμφωνα με αυτό, η ΔΕΗ τοποθετήθηκε με χθεσινή της ανακοίνωση, λέγοντας ότι οι δικαιούχοι καταναλωτές θα πρέπει να επιδοτούνται από το κράτος, π.χ. με ειδικά κουπόνια, και να επιλέγουν τον προμηθευτή της αρεσκείας τους. «Με το ισχύον σήμερα καθεστώς οι εν λόγω καταναλωτές, όντας μη ελκυστικοί για τους άλλους προμηθευτές, παραμένουν αποκλειστικά στη ΔΕΗ. Ετσι, αφενός η ΔΕΗ επιβαρύνεται με ποσά της τάξης των 80 εκατ. ευρώ το χρόνο, συνεπεία της υποανάκτησης των ΥΚΩ και της ασυνέπειας μεγάλου μέρους των καταναλωτών αυτών, και αφετέρου υφίσταται ένα ακόμη εμπόδιο στο άνοιγμα της αγοράς, καθώς η ενέργεια που καταναλώνεται για ΚΟΤ είναι της τάξης του 5%-6% της συνολικής».

Κλιμακωτές χρεώσεις

Οσον αφορά τις χρεώσεις ηλεκτρικού ρεύματος, έρχεται μια μικρή ανάσα για τους χιλιάδες καταναλωτές αφού η ΡΑΕ προωθεί το σύστημα της κλιμάκωσης, που είναι αρκετά δικαιότερο από το υπάρχον. Τώρα, τα κλιμάκια και οι χρεώσεις είναι 0,00699 ευρώ για 0-1.600 kWh το τετράμηνο, 0,01570 ευρώ για 1.601-2.000 kWh, 0,03987 ευρώ για 2.001-3.000 kWh και 0,04488 ευρώ για 3.000 kWh και άνω. Ωστόσο, όταν ένας καταναλωτής υπερβαίνει το ένα κλιμάκιο, χρεώνεται με τη νέα κλίμακα για όλη την κατανάλωση. Αυτό που αλλάζει είναι ο τρόπος χρέωσης. Δηλαδή, στο εξής όταν ο καταναλωτής ξεπερνά τις 2.000 κιλοβατώρες, θα χρεώνεται με τη χρέωση της υψηλότερης κλίμακας μόνο για την επιπλέον ποσότητα ρεύματος. Για παράδειγμα, αν κάποιος φτάσει τις 2.500 κιλοβατώρες το τετράμηνο δεν χρεώνεται με άλλη τιμή για τις πρώτες 2.000 κιλοβατώρες και με άλλη για τις επιπλέον 500, παρά επιβαρύνεται με την υψηλότερη χρέωση για το σύνολο της κατανάλωσης. Με την εισήγηση, η χρέωση θα γίνεται μόνο για τις 500 κιλοβατώρες.

Η πρόταση

Η ΔΕΗ διεκδικούσε την ανάκτηση του ποσού των 735 εκατ. ευρώ για δαπάνες, οι οποίες αφορούν τις Υπηρεσίες Κοινής Ωφέλειας (ΥΚΩ) της περιόδου 2012 – 2015, ωστόσο την περασμένη Παρασκευή η Αρχή αποφάνθηκε ότι το ποσό που τελικά θα πάρει η Επιχείρηση είναι 360 εκατ. ευρώ. Η πρόταση λοιπόν για να πάρει η ΔΕΗ τα χρήματα πίσω ήταν να μη γίνει με αύξηση των χρεώσεων στους καταναλωτές αλλά με επιστροφή του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης για το πετρέλαιο που καταναλώνεται στα νησιά.

Στο διά ταύτα, η ΡΑΕ προτείνει να επιστρέψει το υπουργείο Οικονομικών στον Ειδικό Λογαριασμό ΥΚΩ μέρος από το ποσό του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης (ΕΦΚ) που εισπράττει κάθε χρόνο το Δημόσιο από το πετρέλαιο, το οποίο χρησιμοποιούν ώστε να δουλεύουν οι μονάδες ντίζελ της ΔΕΗ στα νησιά. Το ποσό υπολογίζεται σε 180 εκατ. ευρώ το χρόνο και ακόμη και τα μισά χρήματα από τον ΕΦΚ, δηλαδή τα 90 εκατ. ευρώ, να μεταφερθούν από τον Κρατικό Προϋπολογισμό στον Ειδικό Λογαριασμό ΥΚΩ, αρκούν ώστε να μη χρειαστούν αυξήσεις στα τιμολόγια. Εδώ, βέβαια, τίθεται σοβαρό ζήτημα γιατί, ακόμη και αν το κράτος δεχτεί αυτή την πρόταση, θα πρέπει πρώτα να επαναδιαπραγματευθεί με τους δανειστές, αφού κάτι τέτοιο σημαίνει με απλά λόγια πως θα πρέπει να δοθεί το πράσινο φως γιατί θα «πειραχτεί» ο Κρατικός Προϋπολογισμός.

Εναλλακτική λύση

Αν αυτό δεν συμβεί, τότε επανερχόμαστε στο πρότερο σενάριο που θέλει τους καταναλωτές να πληρώνουν το ποσό αυτό. Πιο συγκεκριμένα, θα αρχίσουν να πληρώνουν οι πολίτες στο διάστημα 2018 – 2022, με το μεγαλύτερα μέρος να δίνεται την τελευταία διετία καθώς τότε θα έχουν διασυνδεθεί η Κρήτη και τα νησιά με το ηπειρωτικό σύστημα ηλεκτροδότησης και εκ των πραγμάτων θα σταματήσουν να πληρώνουν τις ΥΚΩ. Με πιο απλά λόγια, την περίοδο 2020 – 2022 δε θα υπάρχουν εξτρά χρεώσεις και θα είναι πιο εύκολο για τους καταναλωτές να πληρώσουν τις ΥΚΩ της περιόδου 2012 – 2015.