Επίθεση κατά της οικονομικής πολιτικής της κυβέρνησης στο χώρο των ακινήτω, εξαπολύει η Alpha Bank στο εβδομαδιαίο οικονομικό δελτίο της. Η τράπεζα κάνει όγο για εξοντωτική φορολόγηση της ακίνητης περιουσίας που επηρεάζει και την ανάκαμψη της οικονομίας.

Ολόκληρη η μελέτη έχει ως εξής:

Ελληνική Οικονομία

Επιβεβαιώθηκε η ταχεία επιβράδυνση της πτωτικής πορείας του ΑΕΠ στο -2,98% στο 3ο 3μηνο 2013, από πτώση κατά -3,66% στο 2ο 3μηνο 2013, -5,49% στο 1ο 3μηνο 2013 (Διάγραμμα). Στο 9μηνο 2013 η πτώση του ΑΕΠ περιορίστηκε στο -3,99% και με αναμενόμενη πτώση κάτω του -2,9% στο 4ο 3μηνο 2013 η πτώση του ΑΕΠ το 2013 ως σύνολο αναμένεται να διαμορφωθεί πιθανώς ελάχιστα κάτω του -3,7%, όπως ήταν η εκτίμησή μας από την αρχή του έτους.

Είναι πολύ μεγάλης σημασίας για την Ελλάδα το γεγονός ότι η ανωτέρω τάση σημαντικού περιορισμού της ύφεσης εμφανίστηκε έγκαιρα, από το 2ο 3μηνο του 2013 και επιβεβαιώθηκε και επιταχύνθηκε στο 3ο 3μηνο 2013, συμβάλλοντας στην αποκαθήλωση των προσδοκιών που υπήρχαν για πτώση του ΑΕΠ άνω του -5,0% το 2013 και για επίσης μεγάλη πτώση του και 2014.

Ανατράπηκε έτσι η διαμόρφωση ακόμη πιο αρνητικού επενδυτικού κλίματος για τη χώρα από αυτό που υπήρχε έως το τέλος του 2012. Αντίθετα, η ταχεία επιβράδυνση της πτώσης του ΑΕΠ συνέβαλε στην αξιοσημείωτη βελτίωση του οικονομικού κλίματος για τη χώρα, όπως γίνεται εμφανές από την ήδη σημαντική εισροή επιχειρηματικών κεφαλαίων στη χώρα.

Μάλιστα, αξιοσημείωτη εξέλιξη στον τομέα αυτό αποτελεί η πώληση του Αστέρα Βουλιαγμένης σε Κοινοπραξία με επικεφαλής την AGC Equity Partners έναντι του υψηλού τιμήματος των € 400 εκατ. Η εισροή επιχειρηματικών κεφαλαίων από το εξωτερικό αναμένεται να επιταχυνθεί το 2014 με την εντατικοποίηση της υλοποίησης του προγράμματος αποκρατικοποιήσεων από το οποίο, με βάση τον Π2014, που ήδη ψηφίστηκε από τη Βουλή, αναμένεται να εισπραχθούν έσοδα άνω των € 3,5 δις στο επόμενο έτος. Άλλωστε, συνεχίζονται απρόσκοπτα οι εισροές ξένων επιχειρηματικών κεφαλαίων στο ελληνικό χρηματιστήριο, όπου ο Νοέμβριος ήταν ο 13ος μήνας στον οποίο οι εισροές επενδυτικών κεφαλαίων από το εξωτερικό ήταν μεγαλύτερες από τις εκροές.

Επιπλέον των ανωτέρω, είναι επίσης πολύ σημαντικό το ότι η επιβράδυνση της πτωτικής πορείας του ΑΕΠ σημειώθηκε σε συνδυασμό με τη σημαντική αύξηση της μισθωτής απασχόλησης στον ιδιωτικό τομέα της οικονομίας όπου η καθαρή αύξηση της απασχόλησης (προσλήψεις – απολύσεις-οικειοθελείς αποχωρήσεις) ανήλθε στα 130,7 χιλ. άτομα στο 10μηνο Ιαν-Οκτ.2013, από -16,5 χιλ. άτομα στο 10μηνο.2012 και -44,3 χιλ. άτομα στο 10μηνο.2011.

Επίσης, νέα αύξηση της απασχόλησης σημειώθηκε τον Σεπτ. 2013 και με βάση τα εποχικά διορθωμένα στοιχεία της Έρευνας Εργατικού Δυναμικού (ΕΕΔ) της ΕΛΣΤΑΤ, με τη συνολική απασχόληση να διαμορφώνεται στα 3,64 εκατ. τον Σεπτ.2013, έχοντας αυξηθεί κατά 5,5 χιλ. άτομα περίπου σε σχέση με τον Αύγ.2013. Ειδικότερα, σημειώθηκε αύξηση της απασχόλησης κατά 0,4% σε 3μηνιαία βάση στο 2ο 3μηνο 2013 και επίσης νέα αύξηση κατά 0,4% σε 3μηνιαία βάση στο 3ο 3μηνο 2013. Όσον αφορά την ανεργία η ΕΛΣΤΑΤ στα εποχικά διορθωμένα στοιχεία την παρουσιάζει ως αυξημένη τον Σεπτ.2013 κατά 73,1 χιλ. άτομα έναντι του Ιαν.2013. Ωστόσο αυτή η αύξηση οφείλεται αποκλειστικά στην εκτιμώμενη άνοδο του εργατικού δυναμικού στην ίδια περίοδο κατά 96,6 χιλ. άτομα, και παρά την αύξηση της απασχόλησης στην ίδια περίοδο κατά 23,4 χιλ. άτομα.

Οι εξελίξεις αυτές, σε συνδυασμό και με την πολύ καλύτερη του αναμενομένου πορεία της δημοσιονομικής προσαρμογής (όπως προκύπτει από τα στοιχεία εκτέλεσης του Π2013 στο 10μηνο Ιαν.-Οκτ.2013), αναμένεται να συμβάλουν στην αναγκαία περαιτέρω βελτίωση του οικονομικού κλίματος στη χώρα και ιδιαίτερα στην περαιτέρω βελτίωση της καταναλωτικής εμπιστοσύνης, στην επανέναρξη της τάσης επιστροφής των καταθέσεων στην Ελλάδα και στην επιβράδυνση του ρυθμού πτώσης της κατανάλωσης, με αποτέλεσμα την περαιτέρω επιτάχυνση της πορείας προς την ανάκαμψη της οικονομίας.

Ήδη υπάρχουν καλές προοπτικές για την συνέχιση της επιβράδυνσης της πτωτικής πορείας του ΑΕΠ στο 4ο 3μηνο 2013, με την πτώση του να περιορίζεται στο -2,8%, και για μικρή θετική αύξηση του ΑΕΠ στο 1 3μηνο.2014. Έτσι, μετά την πτώση του ΑΕΠ κατά -3,7% το 2013, αναμένεται εύλογα η αύξησή του κατά 1,1% το 2014 και η είσοδος της χώρας σε μια πορεία υγιούς ανάπτυξης με μέσο ετήσιο ρυθμό άνω του 3,0% από το 2015. Άλλωστε ήδη από το 2014 αναμένεται αύξηση της απασχόλησης περί το 0,6%, με μείωση της ανεργίας στο 24,5% του εργατικού δυναμικού σε εθνικολογιστική βάση, από 25,5% το 2013.

Είναι αξιοσημείωτο το γεγονός ότι η πτώση του ΑΕΠ κατά -3,0% στο 3ο 3μηνο.2013 σημειώθηκε: α) Παρά τη μεγάλη πτώση των επενδύσεων σε κατοικίες κατά -39,6% σε πραγματικές τιμές στο 3ο 3μηνο 2013 με αρνητική επίπτωση στη μεταβολή του ΑΕΠ κατά -1,21 π.μ. β) Την πτώση της ιδιωτικής κατανάλωσης κατά -8,1% που είχε αρνητική επίπτωση στη μεταβολή του ΑΕΠ σε αυτό το 3μηνο κατά -5,52 μον. γ) Την ταυτόχρονη αύξηση των εισαγωγών αγαθών και υπηρεσιών κατά 2,3%, παρά την νέα μεγάλη πτώση της εγχώριας ζήτησης κατά -7,2% σε ετήσια βάση. Η εξέλιξη αυτή εξηγείται σε κάποιο βαθμό από την αύξηση των αποθεμάτων και των στατιστικών διαφορών κατά τρόπο που συνεπάγονται θετική επίπτωση στη μεταβολή του ΑΕΠ κατά 2,9 π.μ.

Σε κάθε περίπτωση, η πορεία προς την ανάκαμψη της οικονομίας θα μπορούσε να επιταχυνθεί ακόμη περισσότερο εάν αντιμετωπίζονταν έγκαιρα και αποτελεσματικά μια σειρά από αναίτιες δυσλειτουργίες και καθυστερήσεις στην άσκηση της οικονομικής πολιτικής.

Συγκεκριμένα, η εμμονή της Κυβέρνησης να εφαρμόσει ένα πρόγραμμα εξοντωτικής φορολογίας των ακινήτων που εκ των πραγμάτων συνεπάγεται την πλήρη διακοπή της λειτουργίας της αγοράς ακινήτων, έχει σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις. Αποτελεί όντως ουσιαστικό εμπόδιο στην ταχύτερη ανάκαμψη της οικονομίας, η επιβολή της 4πλής φορολογίας στην κατοχή ακινήτων το 2013 και επιπλέον η εφαρμογή της πολύ υψηλής φορολογίας μεταβίβασης ακινήτων σε υπέρμετρα υψηλές αντικειμενικές αξίες.

Είναι χαρακτηριστικό ότι επιταχύνθηκε περαιτέρω και στο 3ο 3μηνο 2013 η κατακόρυφη πτώση των επενδύσεων σε κατοικίες στο -39,6%, μετά την μεγάλη πτώση τους κατά -36,8% στο 2ο 3μηνο.2013, κατά -34,5% στο 1ο 3μηνο 2013 και κατά -35,7% στο 4ο 3μηνο 2012. Έτσι, η άμεση συμβολή του καταποντισμού των επενδύσεων αυτών στην πτώση του ΑΕΠ στο 1ο 9μηνο 2013 εξακολουθεί να διαμορφώνεται στις -1,4 ποσοστιαίες μονάδες (π.μ.), παρά το ότι οι επενδύσεις αυτές είχαν ήδη καταποντιστεί στα € 5,9 δις (3,5% του ΑΕΠ) το 2012, από € 26,1 δις. (12,4% του ΑΕΠ) το 2007 (Βλέπε το Διάγραμμα που ακολουθεί).

Έτσι, για το 2013 ως σύνολο εκτιμάται τώρα ότι οι επενδύσεις σε οικοδομές θα περιοριστούν στα € 4,0 δις (2,4% του ΑΕΠ και 19,1% των συνολικών επενδύσεων), Θα περιοριστούν δηλαδή σε επίπεδα χαμηλότερα του 0,6% της αξίας του συνόλου των οικιστικών ακινήτων στην Ελλάδα που, ακόμα και στα κατάβαθα της κρίσης που αντιμετωπίζει σήμερα η χώρα, εκτιμάται ότι υπερβαίνει τα € 650 δις.

Ακόμα και αν η περίοδος ζωής κάθε οικιστικού ακινήτου υπερέβαινε τα 100 έτη, μόνο για αντικατάσταση ή/και ανακαίνιση των ακινήτων απαιτούνται επενδύσεις σε ακίνητα στην Ελλάδα άνω των € 8,0 δις ετησίως, από € 4,0 δις που θα διαμορφωθούν το 2013. Σημειώνεται επιπλέον ότι η συνολική επίπτωση στην πτώση του ΑΕΠ και στην αύξηση της ανεργίας από την πλήρη διακοπή της λειτουργίας της αγοράς ακινήτων το 2013 είναι ασφαλώς πολύ μεγαλύτερη από τις -1,4 π.μ.

Εάν ληφθούν υπόψη και οι έμμεσες επιδράσεις, τότε η επίπτωση πιθανότατα υπερβαίνει τις 2,5 π.μ. Πολλοί σημαντικοί παραγωγικοί κλάδοι της χώρας (μη μεταλλικά ορυκτά, έπιπλα, ηλεκτρολογικός εξοπλισμός, κατασκευή μεταλλικών προϊόντων, κ.ά.) και επίσης σημαντικές επαγγελματικές τάξεις έχουν καθηλωθεί σε υπέρμετρα χαμηλά επίπεδα παραγωγής και εγχώριου κύκλου εργασιών λόγω του ανεξέλεγκτου καταποντισμού της οικονομικής δραστηριότητας στην αγορά ακινήτων.

Μάλιστα, ο καταποντισμός της οικοδομικής δραστηριότητας συνεχίζεται έως και τον Σεπτ.2013, όπου ό όγκος των νέων οικοδομών (σε κυβικά μέτρα), με βάση τις εκδοθείσες νέες άδειες οικοδομών, μειώθηκε κατά -37,1% σε ετήσια βάση τον Σεπτ.2013 και διαμορφώθηκε στις 738,2 χιλ. m3, από 7.068 χιλ. m3 τον Σεπτ.2005.

Από τα ανωτέρω προκύπτει το πόσο μεγάλη σημασία θα είχε ο εξορθολογισμός της φορολογίας επί των ακινήτων από το 2014. Σε αυτά τα πλαίσια με την εφαρμογή του πρώτου σχεδίου για τον νέο φόρο ακινήτων με σημαντικά διευρυμένη φορολογική βάση (του ΕΝΦΑ), σε συνδυασμό με τη σημαντική μείωση του συντελεστή του φόρου επί των συναλλαγών ακινήτων σε επίπεδα κάτω του 3,0%, έτσι ώστε να εξουδετερώνεται η απαγορευτική επίπτωση στις συναλλαγές ακινήτων από την μη προσαρμογή των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων, θα μπορούσε να αναμένεται σημαντική αύξηση των συναλλαγών σε ακίνητα και αύξηση των επενδύσεων σε ακίνητα σε επίπεδα άνω των € 7,0 δις από το 2015.

Ωστόσο, με τον ΕΦΙΑ+ΦΑΠ που κατατίθεται στη Βουλή άμεσα, επιβάλλεται και πάλι διπλός φόρος στα ακίνητα και στην περιουσία σε ακίνητα που υπερβαίνει σε αντικειμενική αξία τα € 300.000, πράγμα που συνεχίζει να αποτελεί σοβαρό εμπόδιο στην επανεκκίνηση της αγοράς ακινήτων, παρά την αναμενόμενη μείωση του φορολογικού συντελεστή στις συναλλαγές ακινήτων που είναι προς την σωστή κατεύθυνση.

Πέραν, όμως, της μείωσης των επενδύσεων στα ακίνητα, συνεχίστηκε στο 1ο 9μηνο του 2013 η καθήλωση και των επενδύσεων που εξαρτώνται από το κράτος, με τις δαπάνες του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων να διαμορφώνονται στο ελάχιστο επίπεδο των € 2,77 δις έναντι προγραμματισμού για επενδύσεις € 4,35 δις.

Επίσης, τα προγράμματα των συγχρηματοδοτούμενων επενδύσεων του ιδιωτικού τομέα από το ΕΣΠΑ και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων είχαν ενεργοποιηθεί σε πολύ χαμηλότερο βαθμό από ότι είχε σχεδιαστεί έως το τέλος του 1ου 9μήνου 2013. Πάντως, αξιοσημείωτη είναι η διακοπή της πτωτικής πορείας των επενδύσεων σε λοιπές κατασκευές (εκτός των κατοικιών) που σημείωσαν αύξηση κατά 6,9% στο 3ο 3μηνο.2013, από +5,7% στο 2ο 3μηνο 2013 και μετά την αύξησή τους κατά 0,7% στο 1ο 3μηνο 2013. Ωστόσο, παρά την αύξησή τους οι επενδύσεις αυτές αναμένεται να διαμορφωθούν στα € 5,94 δις το 2013, έναντι € 9,62 δις το 2009 και άνω των € 8,4 δις ακόμη και το έτος 2000.

Η επανέναρξη από τις αρχές του 2014 της κατασκευαστικής διαδικασίας στους 4-οδικούς άξονες της χώρας, καθώς και η εντατικότερη προώθηση σημαντικών έργων ΣΔΙΤ και άλλων έργων συγχρηματοδοτούμενων από τα διαρθρωτικά ταμεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης αναμένεται να συμβάλλουν στην αύξηση των δαπανών για επενδύσεις στον τομέα των λοιπών κατασκευών σε επίπεδα υψηλότερα των € 6,8 δις το 2014.

Μάλιστα, αυτές οι επενδύσεις σε λοιπές κατασκευές αναμένεται να συμβάλλουν και στην ανάκαμψη των επενδύσεων σε μηχανολογικό εξοπλισμό (που μειώθηκαν κατά -10,5% στο 9μηνο.2013) και των επενδύσεων σε εξοπλισμό μεταφορών (που αυξήθηκαν κατά 3,8% και στο 9μηνο.2013). Αυτές οι εξελίξεις, σε συνδυασμό με τη διακοπή της πτώσης των επενδύσεων σε κατοικίες, αναμένεται να οδηγήσουν σε αύξηση των επενδύσεων παγίου κεφαλαίου κατά 7,5% το 2013, μετά τη νέα σημαντική πτώση τους κατά -9,3% το 2013.

Ο περιορισμός της ύφεσης στο 2ο και στο 3ο 3μηνο 2013 έγινε δυνατός παρά τις εξαιρετικά δυσμενείς εξελίξεις στο διεθνές οικονομικό περιβάλλον για την Ελλάδα, εξαιτίας κυρίως του προγράμματος «διάσωσης» της Κύπρου που επιβλήθηκε από το Eurogroup και το ΔΝΤ στα τέλη Μαρτίου 2013. Η κρίση αυτή συνέβαλε στην πτώση των ελληνικών εξαγωγών αγαθών και υπηρεσιών και του κύκλου εργασιών στη βιομηχανία μετά τον Μάρτιο του 2013 και επίσης στη διακοπή της ανοδικής πορείας των καταθέσεων στις ελληνικές τράπεζες από τον Απρίλιο του 2013. Συνέβαλε επίσης σε σημαντικό βαθμό και στην πτώση του πλεονάσματος του εξωτερικού ισοζυγίου των διεθνών μεταφορών (κυρίως των καθαρών εισπράξεων από την ναυτιλία), που με τη σειρά του συνέβαλε στην πτώση του ΑΕΠ στο 1ο 9μηνο.2013 κατά -0,5 π.μ.

Facebook Comments