«Συμφωνία» διετίας για τον προϋπολογισμό των ΗΠΑ

Το “shutdown” του Οκτωβρίου διάρκειας 16 ημερών και το -ομολογουμένως- δραματικό φινάλε με τη συμφωνία να επιτυγχάνεται κυριολεκτικά την 11η ώρα, δεν ήταν κάτι που οι αξιωματούχοι των ΗΠΑ επιθυμούσαν να ξαναζήσουν τον Δεκέμβριο.

Κυρίως γιατί η καθυστέρηση της συμφωνίας γύρω από ένα τόσο σημαντικό ζήτημα και η επιβάρυνση που αυτή που προκαλεί σε οικονομικό επίπεδο αλλά και στην εμπιστοσύνη καταναλωτών και επιχειρήσεων, δείχνει ένα έλλειμμα πολιτικής ηγεσίας για «συμβιβασμό», πλήττοντας την εικόνα της κυβέρνησης.

Έτσι με φανερή διάθεση να ολοκληρωθούν όλα πριν τις γιορτές –η επίσημη ψήφιση θα έρθει πριν τα Χριστούγεννα- και να μην υπάρξει η εικόνα ενός πιθανού φιάσκο για την Αμερική, Δημοκρατικοί και Ρεπουμπλικάνοι φτάνουν σε συμφωνία για τον προϋπολογισμό του 2014 και του 2015 με τον Πρόεδρο Μπάρακ Ομπάμα να δηλώνει ότι “είναι ένα καλό πρώτο βήμα”. Ωστόσο υπάρχουν αρκετά ζητήματα να συζητηθούν το ερχόμενο διάστημα, αλλά η διάθεση συμφωνίας με περιορισμό των δαπανών χωρίς παράλληλη αύξηση φόρων είναι αυτό που μετράει για τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή, και ζυγίζει θετικά στο συναίσθημα των επενδυτών.

Τα κύρια σημεία του νέου προϋπολογισμού

Μέχρι και ο Πρόεδρος Ομπάμα συμφώνησε μετά τον Μπόενερ –που με τις πιέσεις του τον Οκτώβριο είχε συντελέσει στο shutdown- ότι η συμφωνία είναι στο σωστό δρόμο παρότι δεν περιέχει όλα όσα θέλουν οι δύο πλευρές. Ας δούμε όμως το βασικό άξονα γύρω από τον οποίο κινείται η συμφωνία αυτή. Το πλαίσιο θα καθορίζει τα επίπεδα των δαπανών πάνω από το όριο των 967 δισεκατομμύρια δολαρίων που είχε θεσπιστεί. Ο προϋπολογισμός για το 2014 καθορίζεται στα $ 1.012 τρισεκατομμύρια, ενώ εκείνος για το 2015 στα 1.014 τρισ. δολάρια. Τα στοιχεία που ζύγισαν αρκετά σε συνάρτηση με την αύξηση του budget για την επίτευξη βιώσιμης ανάπτυξης, είναι και η ταυτόχρονη μείωση του ελλείμματος των ΗΠΑ κατά 23 δισ. δολάρια, σημαντικό συστατικό της συμφωνίας για την πλευρά των Ρεπουμπλικάνων που έχουν ψηλά στην ατζέντα τους τον περιορισμό του δημοσίου χρέους.

Μείωση ελλείμματος κατά $23 δισ. την ερχόμενη διετία

Αν μπορούσαμε να ξεχωρίσουμε κάτι από τον προϋπολογισμό, αυτό είναι η προβλεπόμενη μείωση του ελλείμματος των ΗΠΑ κατά 23 δισ. δολαρίων χωρίς να αυξηθούν παράλληλα οι φόροι. Το γεγονός δηλαδή ότι από αποσπασματικές περικοπές, περνούν σε θεσμοθετημένες μειώσεις που θα ωφελήσουν την υγεία της Αμερικανικής οικονομίας. Οι επικεφαλείς της επιτροπής προϋπολογισμού των Ρεπουμπλικάνων και των Δημοκρατικών συμφώνησαν να βρουν αυτά τα χρήματα από αυτόματες περικοπές δαπανών στο Πεντάγωνο και στα εξοπλιστικά προγράμματα. Η συμφωνία δεν περιλαμβάνει φορολόγηση των νοικοκυριών, αντισταθμίζοντάς τα έσοδα που θα προέρχονταν από την αμερικανική κοινωνία με περικοπές στις εξοπλιστικές δαπάνες από τα 63 δισ. που έχουν ήδη συμφωνηθεί να δαπανηθούν για την άμυνα των ΗΠΑ. Ακόμη και αν η συμφωνία αυτή δεν είναι το μεγάλο “deal” που όλοι περίμεναν το οποίο θα έλυνε τα σημαντικά δημοσιονομικά και φορολογικά ζητήματα, είναι μια ένδειξη σταθερότητας στην κρατική χρηματοδότηση για την ερχόμενη διετία.

Ποια προβλήματα παραμένουν στο τραπέζι

Οι Δημοκρατικοί και οι Ρεπουμπλικάνοι μπορεί να συναίνεσαν σε κάποια βασικά θέματα προκειμένου να προχωρήσει ο προϋπολογισμός, αλλά υπάρχουν ακόμη ζητήματα στον ορίζοντα που παραμένουν άλυτα όπως τα επιδόματα ανεργίας που δεν συγκαταλέγονται στα μέχρι τώρα σημεία της συμφωνίας. Προβλήματα υπάρχουν επίσης και λόγω της πίεσης χρόνου. Η Βουλή ολοκληρώνει τις διεργασίες της για το ημερολογιακό έτος 2013 αυτή την Παρασκευή, με την Γερουσία να παραμείνει στην Ουάσιγκτον λίγες ημέρες παραπάνω. Το Κογκρέσο πρέπει να ψηφίσει για τη χρηματοδότηση της κυβέρνησης μέχρι τις 15 Ιανουαρίου, την ημερομηνία που επετεύχθη η συμφωνία επέκτασης της χρηματοδότησης με τον τερματισμό του “shutdown” της κυβέρνηση τον Οκτώβριο. Οι νομοθέτες ωστόσο αντιμετωπίζουν ένα ακόμη πρόβλημα που δεν είναι άλλο από την προθεσμία του Φεβρουαρίου για τη νέα αύξηση του ανώτατου ορίου χρέους των ΗΠΑ.

Η συνεδρίαση της Fed την ερχόμενη εβδομάδα γίνεται ακόμη πιο σημαντική, και θα χρειαστεί πλέον να δούμε το δρόμο που είναι έτοιμη να χαράξει η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ ως προς την ενδεχόμενη μείωση του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης QE3 μέσα στο 2014.