Δίχτυ ασφαλείας για διάστημα μέχρι και δύο χρόνια, αλλά με την «ευλογία» του ΔΝΤ και σκληρούς όρους σε περίπτωση χρήσης του, θα αποτελέσει το «ανοιχτό δάνειο» που μπορεί να προσφέρει ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (European Stability Mechanism) με στόχο την ομαλή, ολική επάνοδο της Ελλάδας στις αγορές.

Οι εξελίξεις της περασμένης εβδομάδας απέδειξαν με τον καλύτερο τρόπο ότι η επιχείρηση έξοδος από το Μνημόνιο δεν θα είναι εύκολη υπόθεση. Η δυσπιστία σχετικά με τις προοπτικές ανάπτυξης της ευρωζώνης, αλλά ο σκεπτικισμός των επίσημων πιστωτών μας, σπρώχνει την κυβέρνηση προς τη λύση της χρήσης μιας πιστωτικής γραμμής.

Η συζήτηση για το θέμα έχει ανοίξει πριν από περίπου ένα χρόνο. Ως γνωστόν, κατά την προεκλογική περίοδο στη Γερμανία ο κ. Σόϊμπλε είχε αφήσει ανοιχτό το ενδεχόμενο ενός νέου, μικρού δανείου προς την Ελλάδα, αν η χώρα μας συνέχιζε να τηρεί τις δεσμεύσεις της. Προσδιόριζε, μάλιστα, το ύψους του δανείου στα 10-12 δισ. ευρώ. Τότε η δήλωση αυτή είχε ερμηνευτεί ως ένα τρίτο Μνημόνιο και είχε απορριφθεί από την ελληνική πλευρά.

Μετά την επικύρωση του πρωτογενούς πλεονάσματος για το 2013 από τη Eurostat τον περασμένο Απρίλιο και εν όψει της ολοκλήρωσης του σκέλους του δανειακού προγράμματος που αφορούσε στην Ε.Ε. στο τέλος του χρόνου ο ESM άρχισε να επεξεργάζεται ένα σχέδιο απαγκίστρωσης της Ελλάδας από την Ευρωπαϊκή Χρηματοδότηση και σταδιακής μετάβασης στις αγορές. Ο επικεφαλής του Οργανισμού, κ. Κλάους Ρέγκλινγκ, μίλησε για τη χρήση της δυνατότητας που δίνει ο ιδρυτικός κανονισμός για μία πιστωτική γραμμή με δικαίωμα προαίρεσης στη χρήση της, που αφορά κάθε κράτος-μέλος της ευρωζώνης.

Μάλιστα, είχε προτείνει από τότε και το επανέλαβε και στο τελευταίο Eurogroup του Λουξεμβούργου ότι ο μηχανισμός μπορεί να διαθέσει από 10 έως και 15 δισ. ευρώ επιπλέον χρήματα ώστε η Ελλάδα να κάνει μια ασφαλή επάνοδο στις αγορές.
Το ανοιχτό αυτό δάνειο με βάση τον κανονισμό έχει καταρχήν διάρκεια ενός χρόνου με πιθανή παράταση 2 εξαμήνων. Συνεπώς, αν η Ελλάδα κάνει την αίτηση πριν από το τέλος του χρόνου, θα μπορεί να έχει αυτό το ποσό ασφαλείας μέχρι και το τέλος του 2016.

Οι προϋποθέσεις επιλεξιμότητας μιας χώρας για ένα τέτοιο δάνειο είναι:
1. Να είναι συμβατή με τις απαιτήσεις του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Να έχει δηλαδή δημοσιονομικό έλλειμμα κάτω από 3% του ΑΕΠ, να έχει ισοσκελίσει το ισοζύγιο πληρωμών της και να μπορεί να αποδείξει μια ετήσια μείωση του δημόσιου χρέους της. Η Ελλάδα εκπληρώνει τους όρους αυτούς.
2. Να είναι το χρέος της βιώσιμο. Τουλάχιστον σε αυτό ο κ. Ρέγκλινγκ έχει δώσει ψήφο εμπιστοσύνης παραπάνω από μία φορά.
3. Να έχει ένα καταγεγραμμένο «ιστορικό» πρόσβασης στις αγορές με λογικούς όρους δανεισμού. Η Ελλάδα έχει ένα τέτοιο αρχείο από τον περασμένο Απρίλιο όταν βγήκε με νέο 5ετές ομόλογο αναφοράς (αν και η κίνηση είχε θεωρηθεί από κάποιους βεβιασμένη) και στη συνέχεια τον Ιούλιο με το 3ετές ομόλογο αναφοράς.
4. Να έχει ισοσκελίσει το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών της. Και σε αυτό το θέμα εκπληρώνουμε ως χώρα το κριτήριο.
5. Να έχει ολοκληρώσει την εξυγίανση του χρηματοπιστωτικού της συστήματος και να μην έχει τράπεζες ή σύνολο τραπεζών που είναι δυνατό να δημιουργήσουν συστημικό κίνδυνο για το σύνολο των τραπεζών της ευρωζώνης. Μετά την ολοκλήρωση των stress tests θα έχει επιτευχθεί και αυτή η συνθήκη.
6. Να εκπληρώνει μετά τη χρήση της πιστωτικής γραμμής των κανονισμών δημοσιονομικής διαχείρισης που θέτουν ΕΚΤ και Ε.Ε. Και σε αυτό το κριτήριο η Ελλάδα εκπληρώνει τους όρους μετά από 4 χρόνια Mνημονίου.

Η διαδικασία για τη λήψη ενός τέτοιου δανείου από τα κράτη-μέλη ξεκινά με μια αίτηση προς τον ESM. Το Διοικητικό Συμβούλιο θα πρέπει να συνεδριάσει και να αναθέσει στην ΕΚΤ και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να γνωμοδοτήσει.

  • Για το χρηματοδοτικό κίνδυνο που διατρέχει η Ε.Ε. λόγω της αδυναμίας του μέλους που κάνει την αίτηση.
  • Για τη βιωσιμότητα του χρέους του κράτους που κάνει την αίτηση. Στη βεβαίωση αυτή θα πρέπει να υπογράφει και το ΔΝΤ.
  • Για τις πραγματικές ή τις ενδεχόμενες χρηματοδοτικές ανάγκες του κράτους-μέλους που έκανε την αίτηση..

Στη συνέχεια Ε.Ε., ΕΚΤ και κατά περίπτωση και το ΔΝΤ θα πρέπει να συμφωνήσουν με το κράτος- μέλος τους όρους που θα εμπεριέχει η χρήση μέρους ή και του συνόλου του δανείου. Στο σημείο αυτό η ελληνική πλευρά θα επιχειρήσει να εντάξει ως αποτέλεσμα της συμφωνίας ένα εθνικό σχέδιο μεταρρυθμίσεων ώστε να μη χαρακτηριστεί το δάνειο αυτό νέο Μνημόνιο.

Το σχέδιο αυτό θα περιλαμβάνει και το εθνικό σχέδιο για την ανάπτυξη 2013-2020 που είχε παρουσιαστεί από τον πρωθυπουργό πριν από τις ευρωεκλογές.

Μετά τη συμφωνία για τους όρους το τελικό κείμενο θα υπογραφεί από την Ε.Ε. και θα ακολουθήσει η έγκριση του δανείου από το Δ.Σ. του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας.

Facebook Comments