«The Deal Europe should make»

Όταν οι ηγέτες της ευρωζώνης συναντηθούν απόψε, η τύχη του ενιαίου νομίσματος και το μεγαλύτερο ευρωπαϊκό σχέδιο θα είναι στα χέρια τους. Η Ελλάδα και οι πιστωτές της μπορούν επιτέλους να αρχίσουν να επανορθώνουν τη ζημιά των τελευταίων μηνών – ή αλλιώς να κινδυνέψουν να υπονομεύσουν θανάσιμα το όλο ευρωπαϊκό εγχείρημα, σημειώνει το Bloomberg View σε νέο του δημοσίευμα με τίτλο «The Deal Europe Should Make».

Το να μπουν τα πράγματα στη θέση τους θα είναι δύσκολο γιατί δεν υπάρχει εμπιστοσύνη ακόμη μεταξύ της ελληνικής κυβέρνησης και των άλλων. Ωστόσο, η κατάσταση μπορεί να «σωθεί».

Η κουτή ακαμψία και οι προσβολές – οι οποίες ήταν… άφθονες και από τις δύο πλευρές – πρέπει να σταματήσουν. Η συζήτηση πρέπει να αφήσει στην άκρη τις τεχνικές λεπτομέρειες και να κοιτάξει τις μεγαλύτερες πολιτικές φιλοδοξίες που διακυβεύονται.

Τρία πράγματα πρέπει να γίνουν, επισημαίνει το Bloomberg View.

Πρώτον, οι πιστωτές θα πρέπει να αναγνωρίσουν ότι η αποστροφή τους σε μια απερίσκεπτη κυβέρνηση η οποία μιλά με όρους όπως «λεηλασία», «εγκληματίες» και «τρομοκρατία» όταν μιλά για τους εταίρους της, δεν δικαιολογεί την τιμωρία του ελληνικού λαού ή το να μπει η οικονομία τους σε κίνδυνο.

Δεύτερον, θα πρέπει να παραδεχτούμε ότι ο Έλληνας πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας είναι σωστός σε ένα ζωτικό σημείο: Το τρέχον πρόγραμμα διάσωσης έσωσε τους πιστωτές της Ελλάδας, αλλά καταδίκασε τη χώρα σε μία μακροπρόθεσμη οικονομική φτώχεια. Έχει αποτύχει. Ακόμη και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο αναγνωρίζει ότι δεν μπορεί να λειτουργήσει χωρίς περαιτέρω αναδιάρθρωση του χρέους.

Τρίτον, κάθε δρόμος έξω από αυτό το χάος θα είναι ακριβός και για τις δύο πλευρές. Η πρόκληση είναι να ελαχιστοποιηθεί το κόστος και να εξηγηθεί στη συνέχεια το σκεπτικό στους ψηφοφόρους οι οποίοι μπορεί να είναι δύσπιστοι ή εντελώς εχθρικοί.

Για να γίνει αυτό, οι ηγέτες της Ευρώπης πρέπει να σκεφτούν κοιτώντας πιο «πέρα» και να ζυγίσουν τις πιθανές συνέπειες ενός άσχημου Ευρωπαϊκού διαζυγίου τόσο από την άποψη της οικονομικής μετάδοσης όσο και σε ότι αφορά την γεωπολιτική βλάβη. Θα πρέπει να προβληματιστούν σχετικά με το τι έχει συμβεί στην ιστορία. Ο Ψυχρός Πόλεμος ξεκίνησε όταν ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Χάρι Τρούμαν, αντιστάθηκε στη σοβιετική απειλή για την Ελλάδα. Την περασμένη εβδομάδα, ο Τσίπρας πήγε στη Ρωσία να υπογράψει μια συμφωνία για την από κοινού ιδιοκτησία αγωγού φυσικού αερίου που παραβιάζει κάποιους ευρωπαϊκούς κανόνες.

Εφαρμόζοντας αυτές τις τρεις αρχές, οι πιστωτές της Ελλάδας πρέπει να απελευθερώσουν το υπόλοιπο των τρεχουσών κεφαλαίων διάσωσης για να κρατήσουν την Ελλάδα «ζωντανή» το καλοκαίρι και να προσφέρουν περαιτέρω ελάφρυνση του χρέους, ως μέρος μιας νέας μακροπρόθεσμης συμφωνίας.

Σε αντάλλαγμα, η Ελλάδα πρέπει να αποδεχθεί τις απαιτητικές δημοσιονομικές μεταρρυθμίσεις και να τις εφαρμόσει στο υπόλοιπο του τρέχοντος έτους και μετά.

Αλλά δεδομένου ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι άξιος… εμπιστοσύνης, οι πιστωτές θα πρέπει επίσης να επισυνάψουν μία νέα δέσμευση. Για να υπάρξει συμφωνία, ο Τσίπρας πρέπει να συμφωνήσει στη διενέργεια δημοψηφίσματος το συντομότερο δυνατόν (με ερώτημα που να εγκρίνεται από τους πιστωτές) που να δίνει μια ξεκάθαρη επιλογή για τους Έλληνες ψηφοφόρους: Αποδεχθείτε πλήρως τους όρους των πιστωτών και μείνετε στο ευρώ ή απορρίψτε τους και φύγετε.

Ο Τσίπρας θα έπρεπε να το είχε ήδη κάνει αυτό με δική του πρωτοβουλία. Ο ίδιος δεν έχει εντολή να βγάλει την Ελλάδα από το ευρώ, ούτε να την οδηγήσει σε χρεοκοπία, αν και η διαπραγματευτική τακτική του περί… καμμένης γης, δείχνει άλλα πράγματα.. Οι περισσότεροι Έλληνες δεν θέλουν ούτε Grexit ούτε χρεοκοπία,. Σε κάθε περίπτωση, οι πιστωτές χρειάζονται τη διαβεβαίωση ότι η χώρα είναι αποφασισμένη να τηρήσει τις δεσμεύσεις του νέου προγράμματος. Ο Τσίπρας και η κυβέρνησή του δεν έχουν πλέον καμία αξιοπιστία. Η δέσμευσή τους στα… λόγια, δεν είναι πλέον αποδεκτή.

Ως μέρος αυτής της νέας συμφωνίας, το καλύτερο θα ήταν να υπήρχε δέσμευση για διαγραφή του ελληνικού χρέους, αλλά αυτό είναι πολιτικά αδύνατο για τη Γερμανία και μερικές άλλες χώρες. Αντ αυτού, η περαιτέρω επέκταση της διάρκειας των δανείων και η μείωση των επιτοκίων θα αρκούσε μαζί με όρους που αφορούν τον προϋπολογισμό, έτσι ώστε γη δημοσιονομική θέση της Ελλάδα να καταστεί, τόσο πολιτικά όσο και δημοσιονομικά, βιώσιμη. Εάν το ΔΝΤ δεν συμφωνήσει να συμμετέχει σε όλο αυτό, οι κυβερνήσεις της Ευρώπης θα πρέπει να αναλάβουν το μερίδιο της οφειλής.

Η συμμετοχή του ΔΝΤ ήταν μόνο ένα από τα πολλά λάθη. Το όλο ελληνικό δράμα είναι μία ιστορία λαθών που διαδέχονται άλλα λάθη. Εχει ήδη καθυστερήσει πολύ να σταματήσει αυτό και πρέπει να γίνει, τώρα.