Η ύφεση πλανάται πάνω από την οικονομία της Βραζιλίας

Η πίεση προς την Ντίλμα Ρούσεφ, την επανεκλεγείσα τον Οκτώβριο πρόεδρο της Βραζιλίας και διάδοχο του σοσιαλιστή Λούλα, άρχισε από τον Σεπτέμβριο, όταν ο οίκος Moody’s υποβάθμισε την προοπτική της χώρας σε αρνητική από σταθερή και προειδοποίηση για το ενδεχόμενο υποβάθμισης της πιστοληπτικής ικανότητας μέσα στην επόμενη διετία.

Προειδοποίησε, μάλιστα, την επόμενη κυβέρνηση πως αν δεν επιβάλει αυστηρότερη δημοσιονομική πολιτική και παραμείνουν οι ρυθμοί ανάπτυξης της οικονομίας της στη χαμηλή κλίμακα από 1% έως 2%, η υποβάθμιση θα είναι αναπόφευκτη.

Με την επανεκλογή της η Ρούσεφ, στράφηκε στις περικοπές δαπανών με αναθεωρήσεις της νομοθεσίας για τη συνταξιοδοτόδηση και γενικότερα της κοινωνικής της πολιτικής, με μειώσεις των επιδομάτων ανεργίας και των δαπανών για τον τομέα της υγείας. Στόχος της, η εξοικονόμηση 30 δισ. δολαρίων και ένα πρωτογενές δημοσιονομικό πλεονάσμα της τάξης του 1,2% για το 2015 και του 2% για το επόμενο έτος.

Εχοντας γνωρίσει υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης τη δεκαετία του 2000 χάρη στις εξαγωγές βασικών εμπορευμάτων, κυρίως σιδηρομεταλλεύματος, αλλά και αγροτικών προϊόντων όπως η σόγια, η Βραζιλία γνώρισε μεγάλη ανάπτυξη. Σε συνδυασμό, άλλωστε, με την πολιτική μείωσης των ανισοτήτων που εφήρμοσε ο προηγούμενος πρόεδρος, Λούλα ντα Σίλβα, δημιουργήθηκε και άρχισε να επεκτείνεται μια μεσαία τάξη στη χώρα η οποία επανατροφοδότησε την ανάπτυξη με την κατανάλωση. Παράλληλα, στη χώρα εισέρρε ρευστότητα μετά τη χρηματοπιστωτική κρίση, αλλά από την άνοιξη του 2013, όταν η Federal Reserve εξέφρασε την πρόθεση να περιορίσει σταδιακά και τελικά να διακόψει το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων, η Βραζιλία ήταν από τις χώρες που επλήγησαν, καθώς αντιστράφηκαν οι εισροές κεφαλαίων.

Επιβράδυνση ανάπτυξης από το 2012

Ετσι η Βραζιλία, μία εκ των χωρών της ομάδας των BRIC που άλλοτε λειτουργούσαν εξισορροπητικά στην επιβράδυνση των δυτικών οικονομιών, βλέπει να επιβραδύνεται ο ρυθμός ανάπτυξής της διαρκώς από το 2012. Από το πρώτο εξάμηνο του περασμένου έτους βρίσκεται πλήρως σε ύφεση με ποσοστά συρρίκνωσης του ΑΕΠ 0,9% το πρώτο τρίμηνο και 0,2% το δεύτερο. Ο πληθωρισμός κυμαίνεται σε επίπεδα πάνω από το 7% και η κατανάλωση υποχωρεί διαρκώς, καθώς ο συνεχής δανεισμός της μεσαίας τάξης στη διάρκεια της περασμένης δεκαετίας είχε ως αποτέλεσμα την υπερχρέωση των νοικοκυριών της χώρας.