Περιορισμούς στο πακέτο Τσίπρα βάζουν οι Βρυξέλλες – αναζητείται «ενδιάμεση λύση»

Για μια «ενδιάμεση λύση» στο θέμα της περικοπής των συντάξεων μιλούν πλέον πηγές στις Βρυξέλλες, επιβεβαιώνοντας ότι η εξασφάλιση του ελληνικού αιτήματος κάθε άλλο παρά περίπατος θα είναι και ότι οι ευρωπαϊκοί θεσμοί θα απαιτήσουν κάποιες «θυσίες», ώστε να μη σταλεί το μήνυμα ότι η Ελλάδα δεν κάνει τίποτα από αυτά για τα οποία δεσμεύθηκε.

Όπως αναφέρει η “Καθημερινή” το πλαίσιο της ενδιάμεσης αυτής λύσης, για την οποία συζητούν θεσμοί και κυβέρνηση, εξετάζεται –σύμφωνα με ενημερωμένη ευρωπαϊκή πηγή– ένα «νέο μείγμα» μέτρων και αντιμέτρων. Οι προτάσεις που βρίσκονται στο τραπέζι προβλέπουν να περικοπούν σταδιακά ή εν μέρει οι συντάξεις ή/και κάποια από τα αντίμετρα, αλλά και να έρθει νωρίτερα, από 1/1/2019 και να εφαρμοστεί σταδιακά η μείωση του αφορολογήτου.

«Είναι γεγονός ότι η Ελλάδα έχει ένα επιχείρημα στο θέμα των συντάξεων, αλλά αν δοθεί το σήμα ότι δεν κάνει τίποτα απ’ όσα συμφωνήθηκαν δεν θα είναι θετικό, όχι μόνο για τις αγορές αλλά και για ορισμένα από τα κράτη-μέλη», διαμηνύει η πηγή. Στόχος, όπως εξηγεί η ίδια, είναι να υπάρξει συμφωνία με την ελληνική κυβέρνηση πριν από την κατάθεση του προϋπολογισμού, στις 21 Νοεμβρίου.

Οι Ευρωπαίοι κατέστησαν σαφές τις προηγούμενες μέρες, μέσω του επικεφαλής του ESM Κλάους Ρέγκλινγκ, ότι μια εξέλιξη σαν αυτή που διαφημίζει η κυβέρνηση, με πλήρη αναστολή των περικοπών των συντάξεων (με δημοσιονομικό κόστος 2,065 δισ. ευρώ) και ταυτοχρόνως εφαρμογή πρόσθετων δημοσιονομικών παρεμβάσεων 766 εκατ. ευρώ (που περιλαμβάνει τη μείωση του ΕΝΦΙΑ κατά 10%, των ασφαλιστικών εισφορών και τη χορήγηση, έστω και σε μικρότερη ομάδα από την αρχικώς σχεδιαζόμενη, του επιδόματος ενοικίου), δεν είναι εφικτή. Ο τέως πρόεδρος του Eurogroup Γερούν Ντάισελ-μπλουμ διεμήνυσε και αυτός ότι το πρόβλημα με την αναστολή των μειώσεων είναι ότι στέλνεται αρνητικό σήμα.

Οι επιφυλάξεις των Ευρωπαίων κινούνται σε πολλά επίπεδα.

• Πρώτον, υπάρχει το δημοσιονομικό πρόβλημα. Παρότι αναγνωρίζεται ότι θα υπάρξει υπερπλεόνασμα το 2019, οι θεσμοί και η κυβέρνηση δεν έχουν ακόμη συμφωνήσει ως προς το ύψος του. Η διαφορά των δύο πλευρών είναι της τάξης του 0,2% του ΑΕΠ (350-400 εκατ. ευρώ), αν και οι διαπραγματεύσεις επί του ποσού συνεχίζονται. Οι Ευρωπαίοι, επιπλέον, θέλουν και ένα περιθώριο ασφαλείας από τον στόχο για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ. Ακόμη όμως κι αν υπάρξει συμφωνία για το υπερπλεόνασμα του 2019, αμφισβητούν ότι το περιθώριο θα παραμείνει ίδιο τα επόμενα χρόνια, ώστε να μπορούν να διατηρηθούν χωρίς περικοπές οι συντάξεις.

• Δεύτερον, υπάρχει πάντα το διαρθρωτικό ζήτημα, η μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα του ασφαλιστικού συστήματος και η αποστέρηση πόρων από άλλους πιο σημαντικούς προορισμούς. Το θέμα θέτει το ΔΝΤ, παρότι κρατάει χαμηλούς τόνους και πολλοί Ευρωπαίοι συμμερίζονται την άποψή του.

• Τρίτον, ενοχλεί το μήνυμα της αμφισβήτησης των μεταρρυθμίσεων. Μάλιστα, αυτό δεν προέρχεται μόνο από τις συντάξεις. Ηδη έχει ανακοινωθεί η πρόθεση της κυβέρνησης να ζητήσει να μη μειωθεί το αφορολόγητο από 1/1/2020, ενώ προχωρούν οι αλλαγές στα εργασιακά, με επέκταση των κλαδικών συμβάσεων, αλλά και με ενεργοποίηση της διαδικασίας για αύξηση του κατώτατου μισθού. Αν σε αυτά προστεθούν τα πρόσφατα αιτήματα από κυβερνητικούς αξιωματούχους για κάθε λογής ανατροπές, όπως π.χ. η αύξηση του ακατάσχετου στους λογαριασμούς στα 10.000 ευρώ, ή η πλήρης προστασία της πρώτης κατοικίας, το μήνυμα για κυβερνητική επιχείρηση ξηλώματος των μεταρρυθμίσεων, ενόψει εκλογών, γίνεται εκκωφαντικό και αυτό οι Ευρωπαίοι δεν είναι διατεθειμένοι να το δεχθούν.

Σημειώνεται ότι στα πρόσφατα αιτήματα παροχών φέρεται να αντιδρά και ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος, καθώς θεωρεί ότι εξασθενίζουν τη διαπραγματευτική του θέση για τη διεκδίκηση μόνο των συντάξεων και του κατώτατου μισθού, αλλά και θέτουν σε κίνδυνο γενικότερα την πορεία ομαλής εξόδου από το μνημόνιο.