Με ευθύνη του πρωθυπουργού κ. Τσίπρα και των βασικών συνεργατών του έχει δημιουργηθεί ένα ιδιαίτερα αρνητικό για την κυβέρνηση πολιτικό σκηνικό γύρω από τη διαχρονική κρίση του ασφαλιστικού-συνταξιοδοτικού.

Η κυβέρνηση δεν έχει τις πολιτικές δυνάμεις για να πάρει «εδώ και τώρα» τα αναγκαία μέτρα για την εξυγίανση του συστήματος που περιγράφονται στο τρίτο πρόγραμμα-Μνημόνιο. Από την άλλη πλευρά, δεν αντέχει την παράταση της εκκρεμότητας, η οποία θα επιδράσει αρνητικά στις σχέσεις με τους Ευρωπαίους εταίρους και στην πορεία της οικονομίας, ρίχνοντας ακόμη πιο χαμηλά τη δημοτικότητα της κυβέρνησης και του πρωθυπουργού κ. Τσίπρα.

Μεγάλη πτώση
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα δημοσκόπησης της KAΠΑ Research, που έγινε για λογαριασμό της εφημερίδας «Το Βήμα», τα εκλογικά ποσοστά του ΣΥΡΙΖΑ βρίσκονται σε ελεύθερη πτώση, λίγους μήνες μετά τον εκλογικό του θρίαμβο και χωρίς να έχει αρχίσει η εφαρμογή του εξαιρετικά δύσκολου τρίτου προγράμματος-Μνημονίου.

Ο ΣΥΡΙΖΑ καταγράφει πλέον ποσοστά της τάξεως του 18,4%, με το 40% των πολιτών να κρατάει απόσταση από όλες τις πολιτικές δυνάμεις. Βασική παρηγοριά της κυβέρνησης είναι η μεγάλη δημοσκοπική πτώση της Ν.Δ., η οποία, σύμφωνα με την ίδια δημοσκόπηση, βρίσκεται στο 14,9%. Η πτώση της Ν.Δ., η οποία έχει σχέση και με την κακή πορεία που έχει πάρει η μάχη για την ηγεσία, προσφέρει πολιτικές ανάσες στην κυβέρνηση, εφόσον περιορίζει την πίεση που δέχεται από το ισχυρότερο κόμμα της αντιπολίτευσης, αλλά δεν της λύνει το πρόβλημα σε ό,τι αφορά στην εφαρμογή των δύσκολων μέτρων του τρίτου προγράμματος-Μνημονίου.

Απροετοίμαστη η κοινή γνώμη
Τα αποτελέσματα της έρευνας της KAΠΑ Research δείχνουν ότι η κυβέρνηση δεν έχει προετοιμάσει την κοινή γνώμη για τα δύσκολα που έρχονται σε ό,τι αφορά στις συντάξεις. Το 45,7% των ερωτηθέντων πιστεύει στον έναν ή στον άλλο βαθμό ότι το ασφαλιστικό σύστημα μπορεί να καταστεί βιώσιμο χωρίς να μειωθούν οι συντάξεις, ενώ το 48,6% θεωρεί ότι είναι αναγκαία η μείωση των συντάξεων για να καταστεί βιώσιμο το σύστημα. 

Κατά την άποψή μου -την οποία διατυπώνω ανεξάρτητα από την πολιτική συγκυρία και την εκλογική σκοπιμότητα-, είναι πρακτικά αδύνατη η σταθεροποίηση του ασφαλιστικού- συνταξιοδοτικού συστήματος χωρίς την προγραμματισμένη μείωση των συντάξεων. Οσο μάλιστα περνάει ο καιρός και η κυβέρνηση δεν παίρνει μέτρα, δημιουργούνται οι προϋποθέσεις για ακόμη μεγαλύτερες μειώσεις των συντάξεων. Παρατηρείται μεγάλη υστέρηση στα φορολογικά έσοδα, αλλά και στις ασφαλιστικές εισφορές που χρηματοδοτούν τα Ταμεία, έναντι των στόχων. 

Οι Ευρωπαίοι εταίροι δεν ζητούν τη μείωση των συντάξεων, αλλά θέτουν ορισμένους κανόνες για τη μείωση της επιβάρυνσης του Κρατικού Προϋπολογισμού από το ασφαλιστικό-συνταξιοδοτικό σύστημα, οι οποίοι οδηγούν αναπόφευκτα σε μείωση των συντάξεων.

Ο ΣΥΡΙΖΑ κέρδισε τις εκλογές του Ιανουαρίου 2015 υποσχόμενος, μεταξύ των άλλων, δέκατη τρίτη σύνταξη στους χαμηλοσυνταξιούχους και τις εκλογές του Σεπτεμβρίου 2015 αναλαμβάνοντας τη δέσμευση ότι δεν θα υπάρξουν μειώσεις στις συντάξεις. Στηρίζεται ακόμη σε μια σημαντική μειοψηφία της κοινής γνώμης, η οποία έχει εγκλωβιστεί στη θεωρία της εξυγίανσης του ασφαλιστικού χωρίς μείωση των συντάξεων. 

Υπήρξε ήδη μια πρώτη μείωση των συντάξεων μέσω της αύξησης των κρατήσεων για τη χρηματοδότηση του συστήματος Υγείας. Οι κυβερνητικοί παράγοντες δέχονται τώρα ότι θα υπάρξουν το 2016 σοβαρές μειώσεις στις επικουρικές συντάξεις, χαράσσουν όμως μια νέα κόκκινη γραμμή -την οποία είναι μαθηματικά βέβαιο ότι θα εγκαταλείψουν κι αυτή- για αποτροπή των μειώσεων στις κύριες συντάξεις. 

Στην πραγματικότητα, οι μειώσεις των συντάξεων είναι αναπόφευκτες λόγω αδυναμίας χρηματοδότησης του ασφαλιστικού- συνταξιοδοτικού συστήματος και αδυναμίας κάλυψης του τεράστιου ασφαλιστικού ελλείμματος με πρόσθετο δανεισμό του Ελληνικού Δημοσίου. Η παραδοχή της σκληρής πραγματικότητας μπορεί να προκαλέσει πολιτικό σεισμό στην κυβερνητική παράταξη, γι αυτό το Μαξίμου κάνει ό,τι μπορεί για να κερδίσει πολιτικό χρόνο.

Προετοιμάζουν αύξηση εισφορών
Με βάση τα αποτελέσματα της δημοσκόπησης της KΑΠΑ Research, 35,6% των ερωτηθέντων θεωρεί ότι το ασφαλιστικό μπορεί να καταστεί περισσότερο βιώσιμο μέσω της αύξησης των εισφορών των εργοδοτών και των εργαζομένων, 25,1% των πολιτών που πήραν μέρος στην έρευνα θεωρεί ότι το πρόβλημα μπορεί να αντιμετωπιστεί με αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης, η οποία ήδη εφαρμόζεται, και μόλις το 11,8% ότι το πρόβλημα μπορεί να λυθεί με μείωση των συντάξεων. 27,5% των ερωτηθέντων αποφεύγει να απαντήσει. 

Από τη στιγμή που η κυβέρνηση έχει διαμορφώσει ένα σημαντικό μέρος της κοινής γνώμης στην κατεύθυνση ότι μπορεί να καταστεί βιώσιμο το ασφαλιστικό σύστημα χωρίς να μειωθούν οι συντάξεις και υπάρχει μια σχετική πλειοψηφία υπέρ της αύξησης των ασφαλιστικών εισφορών των εργοδοτών και των εργαζομένων, το Μαξίμου προετοιμάζει αυτή τη λύση.

Το πρόβλημα είναι ότι η μείωση στο κόστος που έχει το ασφαλιστικό-συνταξιοδοτικό σύστημα για τον Κρατικό Προϋπολογισμό -μόνο για το 2016 πρέπει να φτάσει το 1% του ΑΕΠ, ένα ποσό της τάξης των 1,8 δισ. ευρώ- δεν μπορεί να καλυφθεί με την αύξηση των εισφορών. Στις συνθήκες που έχουν δημιουργηθεί μια αύξηση των εισφορών είναι εξαιρετικά πιθανό να οδηγήσει στον περιορισμό της απασχόλησης, εφόσον πολλές μικρομεσαίες επιχειρήσεις δεν θα μπορέσουν να ανταποκριθούν, και στην παραπέρα ενίσχυση της παραοικονομίας. Το τελικό αποτέλεσμα θα είναι μικρότερη από την προβλεπόμενη αύξηση των εσόδων των ασφαλιστικών ταμείων και αδυναμία κάλυψης της ασφαλιστικής τρύπας εξαιτίας της επιδείνωσης των όρων λειτουργίας του παραγωγικού ιδιωτικού τομέα. 

Η προτίμηση που δείχνει η κυβέρνηση Τσίπρα για αύξηση κάθε είδους φόρων και εισφορών αποσυντονίζει τον ιδιωτικό τομέα και καθυστερεί την έξοδο της οικονομίας από την κρίση και τα Μνημόνια.

Θα επιλέξουν την αδράνεια
Γνωρίζοντας τον τρόπο που σκέφτονται τα κυβερνητικά στελέχη, δεν είναι δύσκολο να προβλέψουμε ότι θα προτιμήσουν να διαχειριστούν το λεγόμενο πολιτικό κόστος παρά να εφαρμόσουν με άμεσο και αποτελεσματικό τρόπο αυτά που συμφώνησε ο κ. Τσίπρας στο πλαίσιο του τρίτου προγράμματος-Μνημονίου.

Μπορούμε να περιμένουμε λοιπόν μια μεγάλης διάρκειας διαπραγμάτευση με τους Ευρωπαίους εταίρους και τους πιστωτές, η οποία θα συνδυάζεται με την εφαρμογή κάποιων ημίμετρων προκειμένου να αποτραπεί μια ρήξη που θα δημιουργούσε πρόβλημα χρηματοδότησης της ελληνικής οικονομίας. Αυτό σημαίνει ότι δεν θα υπάρξει η συνεννόηση με τους Ευρωπαίους εταίρους που μπορεί να επιταχύνει θετικές εξελίξεις, όπως είναι η αναδιάρθρωση του χρέους του Ελληνικού Δημοσίου και η ένταξη των ελληνικών ομολόγων στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης που εφαρμόζει, με δυναμικό τρόπο, η ΕΚΤ.

Η δημοσιονομική κατάσταση θα παραμείνει προβληματική και το πέρασμα της οικονομίας σε νέα περίοδο ανάπτυξης θα αναβληθεί για μια ακόμη φορά. Η αδυναμία της κυβέρνησης Τσίπρα να αντιμετωπίσει το ασφαλιστικό-συνταξιοδοτικό πρόβλημα με βάση τις υποχρεώσεις που ανέλαβε θα έχει τεράστιο κόστος για την οικονομία και την κοινωνία και θα φθείρει κι άλλο τις κυβερνητικές δυνάμεις.

Εχοντας όμως να επιλέξει μεταξύ μιας άμεσης παρέμβασης στο ασφαλιστικό- συνταξιοδοτικό, την οποία δεν αντέχει πολιτικά, και μιας σταδιακής επιδείνωσης της οικονομικής και κοινωνικής κατάστασης λόγω της αδυναμίας αντιμετώπισης του ασφαλιστικού- συνταξιοδοτικού, ο κ. Τσίπρας και οι συνεργάτες του θα επιλέξουν το δεύτερο σενάριο.

Facebook Comments