Σε αναβάθμιση των ratings των τραπεζών Κύπρου και Ελληνικής προχώρησε ο Fitch

Σε αναβάθμιση των ratings των τραπεζών Κύπρου και Ελληνικής προχώρησαν οι Fitch, απεικονίζοντας τη βελτίωση αλλά και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο κυπριακός τραπεζικός τομέας. 

Το rating για τη χρηματοοικονομική ευρωστία της Τρ. Κύπρου αναβαθμίστηκε σε CCC από CC και της Ελληνικής σε B- με σταθερό outlook από CCC.

Παράλληλα, το rating βιωσιμότητας της BOCY αναβαθμίστηκε σε ccc από cc και της HB σε b- από ccc. Ο οίκος αναβάθμισε επίσης τη βραχυπρόθεσμη αξιολόγηση της Ελληνικής σε B από C. 

Σύμφωνα με τον οίκο, οι αναβαθμίσεις αντανακλούν κυρίως τη βελτίωση των κεφαλαιακών αποθεμάτων μετά την ολοκλήρωση των εκδόσεων κεφαλαίου και την απόδειξη της βελτίωσης της δυναμικής των καταθέσεων, εν μέσω της σταδιακής χαλάρωσης των ελέγχων στην κίνηση κεφαλαίων, που έχουν αρθεί πλήρως αρχές Απριλίου 2015. 

Η αναβάθμιση για την Τρ. Κύπρου σημειώθηκε επίσης λόγω της προόδου στη διαδικασία απομόχλευσης περιουσιακών στοιχείων που επέτρεψε τη μείωση της εξάρτησης της από τη χρηματοδότηση της κεντρικής τράπεζας. 

Ωστόσο, τονίζεται, οι αξιολογήσεις των τραπεζών παραμένουν βαθιά κάτω από επενδυτική βαθμίδα ώστε να αντικατοπτρίζουν τον σημαντικό κίνδυνο αποτυχίας, κυρίως λόγω της αδύναμης απόδοσης της ποιότητας των δανείων και στην περίπτωση της Τράπεζας Κύπρου, στις ψηλές ανισορροπίες της χρηματοδότησης. 

Ο οίκος αναφέρει ότι η κεφαλαιοποίηση και η ποιότητα των περιουσιακών στοιχείων αποτελούν σημαντικό μοχλό για τα ratings βιωσιμότητας των τραπεζών. Η εκτίμηση κεφαλαίου έχει βελτιωθεί λόγω της ολοκλήρωσης των εκδόσεων μετοχών €1 δισ. από την Τράπεζα Κύπρου τον Σεπτέμβριο του 2014 και €200 εκ. από την Ελληνική τον Ιανουάριο του 2015. 

Ωστόσο, η ενισχυμένη δυνατότητα κάλυψης των ζημιών των τραπεζών παραμένει ευάλωτη στα εξαιρετικά ψηλά προβληματικά δάνεια και σε δύσκολες συνθήκες λειτουργίας, συμπεριλαμβανομένης μιας αδύναμης αγορά ακινήτων και της ύφεσης που θα συνεχιστεί και το 2015. 

Το rating βιωσιμότητας της Τρ. Κύπρου που βρίσκεται μία βαθμίδα κάτω από αυτό της Ελληνικής, αντανακλά επίσης το ασθενέστερο προφίλ χρηματοδότησης και ρευστότητας. 

Σημειώνεται ότι τέλος του 2014 τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια με καθυστέρηση πέραν των 90 ημερών ανήλθαν στο 53% των μεικτών χορηγήσεων για τη BOCYκαι στο 54% για την Ελληνική. 

Τα αποθεματικά που τηρούν για τα δάνεια αυτά, στο 41% για την Τράπεζα Κύπρου και στο 42% για την ΗΒ, παραμένουν σύμφωνα με τον οίκο, χαμηλά. Τονίζεται ότι η Τράπεζα Κύπρου έχει μεγάλο δανειακό χαρτοφυλάκιο που υπόκειται σε δύο χρόνια αναδιάρθρωσης. Μαζί με αυτό, η έκθεση στα NPLs ανέρχεται στο 62,9%. 
Και οι δύο τράπεζες έχουν μεγάλες συγκεντρώσεις δανείων στον τομέα των ακινήτων, που μπορεί να υποφέρει περαιτέρω καθοδική διόρθωση των τιμών των περιουσιακών στοιχείων. 

Σημειώνεται ότι οι πιέσεις στην ποιότητα των δανειακών χαρτοφυλακίων θα συνεχιστούν το 2015 καθώς η οικονομία θα συρρικνωθεί περαιτέρω, ωστόσο ο ρυθμός της επιδείνωσης ενδεχομένως να επιβραδυνθεί. 

Το πλαίσιο αφερεγγυότητας και η επικείμενη εφαρμογή του σε συνδυασμό με τους νόμους εκποιήσεων αναμένεται να βοηθήσει στην ανάκαμψη των καθυστερήσεων μέσω για παράδειγμα της αναδιάρθρωσης ή και των κατασχέσεων περιουσιακών στοιχείων μέσα σε ένα μικρότερο χρονικό διάστημα. 

Στο τέλος του 2014 ο δείκτης πρωτογενούς κεφαλαίου επί των σταθμισμένων κινδύνων ήταν 12,3% για την Τράπεζα Κύπρου και 12,1% για την ΗΒ. Επιπλέον, η ΗΒ έχει μετατρέψιμο χρέος. «Αν και αυτοί οι δείκτες συγκρίνονται καλά με τα διεθνή πρότυπα, εξακολουθούν να είναι εξαιρετικά ευαίσθητοι στα προβληματικά δάνεια, τα οποία αντιπροσωπεύουν ένα πολλαπλάσιο της κεφαλαιακής τους βάσης», αναφέρεται. 

Σημειώνεται ότι βελτιώθηκε επίσης το προφίλ χρηματοδότησης και ρευστότητας των τραπεζών, κυρίως λόγω της καλύτερης δυναμικής των καταθέσεων, κυρίως το δεύτερο εξάμηνο του 2014. Αυτό επιτεύχθηκε παρά τη σταδιακή χαλάρωση των ελέγχων στη διακίνηση κεφαλαίων που απέμειναν και την απελευθέρωση των καταθέσεων της BOCY που είχαν μπλοκαριστεί ως μέρος της διαδικασίας ανακεφαλαιοποίησης. 

Οι ροές καταθέσεων των πελατών της Τράπεζας Κύπρου άρχισαν να σταθεροποιούνται το 2014, ενώ της HB αυξήθηκαν σημαντικά (μέχρι και 15% σε ετήσια βάση). Ωστόσο, παραμένουν, κατά την άποψη του οίκου, ευαίσθητες κυρίως στην ύφεση καθώς και σε κινδύνους που σχετίζονται με την πρόσφατη άρση όλων των ελέγχων στην κίνηση κεφαλαίων. 

Τέλος του 2014 ο δείκτης μεικτών δανείων προς καταθέσεις της Τρ. Κύπρου παρέμεινε στο ψηλό επίπεδο του 181%. Το χάσμα μεταξύ δανείων και καταθέσεων γεφυρώνεται με τα κεφάλαια της κεντρικής τράπεζας, σε μεγάλο βαθμό από τον μηχανισμό παροχής επείγουσας ρευστότητας (ELA). Η Τράπεζα Κύπρου έχει ωστόσο μειώσει τη χρηματοδότηση από τις κεντρικές τράπεζες κατά ένα τρίτο μετά την κορύφωση της στα μέσα του 2013, κυρίως από την απομόχλευση. Την ίδια στιγμή, τα αποθέματα με ψηλή ρευστότητα έχουν αυξηθεί, αν και παραμένουν συγκριτικά μικρά, σε 9% του συνολικού ενεργητικού. 

Ο Fitch αναμένει ότι η Τράπεζα Κύπρου θα συνεχίσει να διαχειρίζεται προσεκτικά προς τα κάτω τη χρηματοδότηση της κεντρικής τράπεζας εάν δεν υπάρξουν απρόβλεπτες διαταραχές της ρευστότητας. 

Όσον αφορά την Ελληνική, ο δείκτης δανείων προς καταθέσεις ανέρχεται στο 66% αλλά σχεδόν το μισό των καταθέσεων είναι από μη κατοίκους και ως εκ τούτου πιθανώς πιο ευαίσθητο. Για την άμβλυνση του κινδύνου αυτού, η ΗΒ κατέχει περίπου το ήμισυ των περιουσιακών στοιχείων της υπό τη μορφή ψηλής ποιότητας επενδύσεων ρευστότητας. 

Το outlook για τη μακροπρόθεσμη αξιολόγηση της HB είναι σταθερό, υπογραμμίζοντας την εκτίμηση του οίκου ότι το πιστωτικό προφίλ της αναμένεται να σταθεροποιηθεί περαιτέρω. 

Περαιτέρω αναβάθμιση ή υποβάθμιση 

Ο οίκος αναφέρει ότι νέα αναβάθμιση αναμένεται να προκύψει εάν παρατηρηθεί σημαντική μείωση των προβληματικών δανείων σε συνδυασμό με μια σταθερή κεφαλαιακή βάση. 

«Πιστεύουμε ότι οι νόμοι για τις εκποιήσεις και την αφερεγγυότητα θα μπορούσαν να βοηθήσουν ώστε να μειωθούν οι προκλήσεις στην ποιότητα του ενεργητικού μεσοπρόθεσμα, αν και οι κίνδυνοι εφαρμογής εξακολουθούν να υφίστανται», σημειώνεται. 

Το rating βιωσιμότητας της Τρ. Κύπρου θα επωφεληθεί επίσης από περαιτέρω σημαντική μείωση στην εξάρτηση της από τη χρηματοδότηση της κεντρικής τράπεζας. 

Αντίθετα, τα ratings θα μπορούσαν να επηρεαστούν αρνητικά από σημαντική επιδείνωση της ποιότητας ενεργητικού που βάζει σε κίνδυνο τη φερεγγυότητα ή και από τυχόν απρόβλεπτους κινδύνους για τη σταθερότητα των καταθέσεων που σχετίζονται για παράδειγμα, με την πρόσφατη άρση των περιορισμών κεφαλαίου. 

Στη δεύτερη περίπτωση, ο οίκος πιστεύει ότι η BOCY θα είναι περισσότερο σε κίνδυνο υποβάθμισης απ’ ότι η HB. 

Για τα support ratings που ανέρχονται στο «5» για τη BOCYκαι «No Floor» για την Ελληνική σημειώνεται ότι αντανακλούν την προσδοκία του οίκου ότι ενώ η στήριξη από το κράτος είναι πιθανή, δεν μπορεί να γίνει παρά τη συστημική σημασία των δύο τραπεζών, με μερίδια αγοράς στις καταθέσεις της τάξης του 25% για την Τράπεζα Κύπρου και 14% για την ΗΒ. 

«Αυτή η πεποίθηση οφείλεται κυρίως στους περιορισμένους πόρους που έχουν στη διάθεση τους οι κυπριακές αρχές, όπως καταδεικνύεται κυρίως από την παραλαβή του διεθνούς πακέτου στήριξης των €10 δισ. και το κούρεμα καταθέσεων τον Μάρτιο του 2013», επισημαίνεται.