Την άμεση χαλάρωση των περιορισμών στις συναλλαγές με παράλληλη φορολόγηση των εκροών χρημάτων από την Κύπρο προτείνουν ακαδημαϊκοί, με στόχο την τάχιστη επιστροφή στην ομαλότητα.

Υποστηρίζουν ότι η αναμενόμενη έγκριση της βοήθειας προς την Κύπρο και η οριστικοποίηση του ισολογισμού της Τράπεζας Κύπρου αποτελούν παράθυρο ευκαιρίας για άρση των περιορισμών στις συναλλαγές.

«Με την επίσημη έγκριση της οικονομικής βοήθειας προς την Κύπρο από το ESM Board of Governors και την περαιτέρω ομαλοποίηση στην Τράπεζα Κύπρου εντός των επόμενων εβδομάδων, θα υπάρξει και πάλι ένα παράθυρο για σημαντική χαλάρωση των περιορισμών στη διακίνηση κεφαλαίων από την Κύπρο προς το εξωτερικό», αναφέρει ο αναπληρωτής καθηγητής οικονομικών στο Πανεπιστήμιο Κύπρου Μάριος Ζαχαριάδης.

Για να γίνει αυτό, πρόσθεσε, θα χρειαστεί ξεκάθαρη πολιτική δέσμευση από την πλευρά μας και ισχυρή στήριξη από την ΕΚΤ.

Ο αναπληρωτής Καθηγητής Οικονομικών στο Πανεπιστήμιο Κύπρου, Σωφρόνης Κληρίδης, υποστηρίζει ότι οι περιορισμοί στη διακίνηση κεφαλαίων πρέπει να αρθούν το συντομότερο δυνατό.

«Για να επιτευχθεί αυτό πρέπει πρώτα να ξεκαθαρίσει το σκηνικό στην Τράπεζα Κύπρου. Είναι θετικό ότι το υπουργείο Οικονομικών και η Κεντρική Τράπεζα εργάζονται από κοινού προς αυτή την κατεύθυνση. Είναι παράλληλα απαραίτητο ότι γίνεται να είναι σε συνεννόηση με την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα η οποία θα έχει την ευθύνη στήριξης του τραπεζικού συστήματος με την παροχή ρευστότητας».

Ο Λέκτορας Οικονομικών και Οικονομικής Ιστορίας του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου Κύπρου, Αλέξανδρος Αποστολίδης, σημειώνει ότι πρέπει να δεχτούμε πως οι εκροές κεφαλαίου είναι αναπόφευκτες και να προσπαθήσουμε απλώς να τις διαχειριστούμε.

«Η καθυστέρηση του αναπόφευκτου δεν είναι ποτέ μια καλή ιδέα: Μειώνει την εμπιστοσύνη στον τραπεζικό τομέα στο σύνολο του. Το θέμα δεν είναι πλέον το πώς να σταματήσουμε την εκροή κεφαλαίων, άλλα πως θα τη διαχειριστούμε», αναφέρει ο κ. Αποστολίδης.

Φορολόγηση κεφαλαίων

Με την άρση των περιορισμών στις συναλλαγές, υποστηρίζουν οι ακαδημαϊκοί, θα μπορούσε να επιβληθεί φορολόγηση των κεφαλαίων που φεύγουν από την Κύπρο.

«Σε μεταβατικό στάδιο οι περιορισμοί μπορούν να αντικατασταθούν από μια φορολογία στα κεφάλαια που θα φύγουν από το κυπριακό τραπεζικό σύστημα. Μια τέτοια φορολογία θα περιορίσει τις εκροές ενώ παράλληλα θα αποφέρει έσοδα στο κράτος σε όσους επιλέξουν να αποσύρουν τα κεφάλαια τους», αναφέρει ο κ. Κληρίδης.

«Μια εισήγηση θα ήταν να αντικατασταθεί η απαγόρευση στη διακίνηση κεφαλαίων με φορολόγηση της διακίνησης υφιστάμενων κεφαλαίων από την Κύπρο για μη εμπορικούς σκοπούς, με κίνητρα για επαναφορά τους στην Κύπρο», προτείνει ο κ. Ζαχαριάδης.

«Για παράδειγμα, θα μπορούσε να υπάρξει μια προσωρινή φορολόγηση γύρω στο 10-20% που να επιστρέφεται σε πολύ μεγάλο βαθμό αν τα κεφάλαια επιστρέψουν στην Κύπρο εντός ενός συγκεκριμένου διαστήματος π.χ. 3 ή 6 μηνών».

«Ένα τέτοιο μέτρο θα απέφερε σημαντικό εισόδημα στην Κύπρο από κεφάλαια που έτσι ή αλλιώς θα έφευγαν μόνιμα. Από την άλλη, καταθέτες που λόγω ανησυχίας θα έφευγαν τώρα τα κεφάλαια τους θα είχαν επιπλέον κίνητρο να τα επιστρέψουν στην Κύπρο μετά την ομαλοποίηση της κατάστασης εντός των επόμενων μηνών», υποστηρίζει ο κ. Ζαχαριάδης.

«Επίσης, προσθέτει, ένας πιο ευέλικτος σχεδιασμός θα επέτρεπε σε καταθέτες τους οποίους ή φύση της δουλείας τους είναι να μετακινούν βραχυπρόθεσμα κεφάλαια, να μην επηρεαστούν».

«Αυτό το μέτρο θα επηρέαζε πρακτικά κυρίως καταθέσεις που δεν έχουν υποστεί κάποιας μορφής κούρεμα σε πιστωτικά ιδρύματα πέραν της Τρ. Κύπρου και της Λαϊκής όπου τα κεφάλαια είναι σε μεγάλο βαθμό παγοποιημένα στο παρόν στάδιο».

Ο κ. Ζαχαριάδης επισημαίνει ότι το ακριβές επίπεδο φορολογίας, χρονικής περιόδου και ευελιξίας, καθώς και το αν αυτή η χαλάρωση θα εφαρμοζόταν μόνο για μέρος του τραπεζικού συστήματος θα πρέπει να αποφασιστεί από τους αρμόδιους τεχνοκράτες στο υπουργείο Οικονομικών και στην Κεντρική Τράπεζα σε συνεργασία με την τρόικα.

«Πιθανώς, η φορολόγηση θα μπορούσε να είναι αρχικά ψηλή και να μειώνεται σταδιακά με την πάροδο του χρόνου σε προκαθορισμένο χρονοδιάγραμμα έτσι ώστε να αυξάνονται τα κίνητρα μη μετακίνησης των υφιστάμενων κεφαλαίων από το σύστημα», αναφέρει.

Δύο μηχανισμοί φορολόγησης

Ο κ. Αποστολίδης προτείνει δύο διαφορετικούς τρόπους διαχείρισης των εκροών «μακριά από νομικούς κανόνες και τη μετατροπή του συστήματος σε κεφαλαιακούς κανόνες πιο φιλικούς προς την αγορά».

Μια πρόταση είναι να ρυθμιστεί η ροή είτε μέσω ενός αυτοματοποιημένου συστήματος ή μέσω ολλανδικών δημοπρασιών, υπό τον έλεγχο της Κεντρικής Τράπεζας Κύπρου.

Σύμφωνα με τον κ. Αποστολίδη, το αυτοματοποιημένο σύστημα θα λειτουργεί με τον πιο κάτω τρόπο:

Η Κεντρική Τράπεζα ανακοινώνει κάθε ώρα το κόστος μεταφοράς κεφαλαίου στο εξωτερικό (φόρου). Ο φόρος θα καθορίζεται από την Κεντρική με βάση τη ζήτηση εκροής κεφαλαίου και θα έχει το δικαίωμα να αυξήσει το «φόρο αλληλεγγύης» εάν η ζήτηση εκροής κεφαλιού ξεφύγει πάνω από τα προαναγγελθέντα επίπεδα.

Ο φόρος αυτός που θα παρακρατείται θα εισέρχεται σε ένα δεσμευμένο λογαριασμό (escrow account) οπού δεν θα έχει πρόσβαση άμεσα το κράτος. Ο καταθέτης που μετακίνησε τα λεφτά του στο εξωτερικό θα έχει το δικαίωμα στην πλήρη επιστροφή του φόρου εάν φέρει πίσω τις καταθέσεις του στην Κύπρο μέσα σε 90 μέρες. Με αυτό το τρόπο προσφέρεται κίνητρο στον καταθέτη να φέρει πίσω τα κεφάλαια του όταν διαπιστώσει ότι το κυπριακό τραπεζικό σύστημα δεν θα αντιμετωπίσει περισσότερα «κουρέματα» ή άλλες κυρώσεις προς τους κατάθετες.

Ο δεύτερος τρόπος να διαχειριστεί η Κύπρος τις εκροές είναι μέσω ολλανδικής δημοπρασίας.

Το κυπριακό ευρώ στις κυπριακές τράπεζες αυτή τη στιγμή αξίζει λιγότερα από ένα ευρώ στην υπόλοιπη Ευρωζώνη διότι υπάρχουν περιορισμοί κεφαλαίων. Ένα σύστημα ολλανδικής δημοπρασίας(Dutch Auction) θα αξιοποιήσει αυτή τη διαφορά για να ελέγξει την εκροή κεφαλαίων.

Η Κεντρική Τράπεζα θα ανακοινώνει κάθε μέρα το ποσό που θα αφήσει να φύγει από τη χώρα. Αφού η αληθινή άξια του κυπριακού ευρώ είναι χαμηλότερη από της υπόλοιπης ευρωζώνης, οι καταθέτες (μέσω των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων) θα μπορούν να ζητήσουν πόσα κυπριακά ευρώ είναι πρόθυμοι να δώσουν για να τα ανταλλάξουν με ευρώ της υπόλοιπης ευρωζώνης.

Ένας κύπριος που θέλει να πάρει τις καταθέσεις του στο εξωτερικό θα πρέπει να αιτηθεί στην Κεντρική Τράπεζα μέσω της δικής του τράπεζας. Στην Ολλανδική δημοπρασία αρχίζει η τιμή από την πιο ψηλή της αγοράς (δηλαδή για κάθε 1 «ξένο» ευρώ θα πρέπει να δώσεις 2 «κυπριακά ευρώ» και πέφτει μέχρι ένας καταναλωτής ν’ αποφασίσει ότι θέλει την τιμή της αγοράς.

Η διαφορά θα ονομάζεται «κυπριακό εκδοτικό προνόμιο» (ουσιαστικά ένας φόρος) και θα επιτρέπει στην κυβέρνηση να έχει έσοδα από την εκροή κεφαλαίων (αυτή τη στιγμή υπάρχει μικρή εκροή κεφαλαίων αλλά χωρίς καθόλου έσοδα). Εάν υπάρχει μεγάλη ζήτηση για εκροή κεφαλαίων τότε το «κυπριακό εκδοτικό προνόμιο» θα είναι πολύ ψηλό.

«Και οι δυο μέθοδοι «μιλούν» τη γλωσσά της αγοράς, επιτρέπουν την εκροή κεφαλαίων με σταθερό τρόπο, έχουν κίνητρα για την παραμονή κεφαλαίων στην Κύπρο και δημιουργούν έσοδα που θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει η Κυπριακή Δημοκρατία για την σταθεροποίηση του τραπεζικού μας συστήματος», αναφέρει ο κ. Αποστολίδης.

Facebook Comments