Από το γραφείο του στο 41ο όροφο της αστραφτερής και πολυτελέστατης νέας έδρας της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, η… θέα του Μάριο Ντράγκι εκτείνεται πολύ πέρα από το οικονομικό κέντρο της Φρανκφούρτης, και η αλήθεια είναι ότι δεν του αρέσει αυτό που βλέπει.

Οι όλο και πιο… χλωμές προοπτικές της οικονομίας της ευρωζώνης, οι οποίες επιδεινώθηκαν μάλιστα και από την πτώση των τιμών του πετρελαίου, τον οδηγούν πια, αμείλικτα, προς την λήψη μίας ριζοσπαστικής δράσης.

Είναι πλέον ένα απολύτως ασφαλές στοίχημα να ποντάρει κανείς στο ότι ο επικεφαλής της ΕΚΤ θα επιχειρήσει να καταπολεμήσει τον κίνδυνο του αποπληθωρισμού με ένα εκτεταμένο πρόγραμμα αγοράς περιουσιακών στοιχείων, με τύπωμα χρήματος δηλαδή, στις αρχές του επόμενου έτους, πιθανότατα τον Μάρτιο, παρά τις βαθιές «ανησυχίες» της  Bundesbank καθώς και της γερμανικής κοινής γνώμης.

Ο Ντράγκι έχει εργαστεί εδώ και μήνες για να χτίσει την υποστήριξη για αυτό που θα αποτελέσει το μεγαλύτερο άλμα στην 15άχρονη ιστορία της Τράπεζας: Να εκτυπώσει χρήματα για να αγοράσει σε μεγάλη κλίμακα κρατικά ομόλογα της ευρωζώνης, τη λεγόμενη ποσοτική χαλάρωση ή QE.

Οι Γερμανοί είναι ιστορικά… αλλεργικοί σε μια τέτοια πολιτική, με ορισμένους να φοβούνται ότι θα μπορούσε να προκαλέσει υπερπληθωρισμό του στιλ της δεκαετίας του ‘20, θα δημιουργήσει φούσκες στις τιμές πολλών assets και να θα δώσει στις χώρες της ευρωζώνης που έχουν μείνει πίσω, μια δικαιολογία να αποφύγουν τις οδυνηρές οικονομικές μεταρρυθμίσεις. Πολλοί πιστεύουν ότι ισοδυναμεί και με παράνομη χρηματοδότηση των κυβερνήσεων από την πίσω πόρτα.

Ο Ντράγκι αντιμετώπισε ευθέως αυτές τις ανησυχίες στην συνέντευξη Τύπου μετά την συνεδρίαση της 4ης Δεκεμβρίου,  λέγοντας ότι το να επιτραπεί ο πληθωρισμός να παραμείνει πολύ κάτω από το στόχο της ΕΚΤ, θα παραβίαζε την εντολή της.

«Το να μην ακολουθήσουμε την εντολή μας, είναι παράνομο», είπε, επιστρέφοντας έτσι το νομικό επιχείρημα στους Γερμανικούς επικριτές του.

Η Τράπεζα έχει μόλις μειώσει τις προβλέψεις της για τον πληθωρισμό του επόμενου έτους σε 0,7%, χωρίς μάλιστα να έχει λάβει υπόψη την πρόσφατη ισχυρή πτώση των τιμών του πετρελαίου.

Αντικρούοντας τις γερμανικές ανησυχίες μία προς μία, ο Ντράγκι δήλωσε ότι η ποσοτική χαλάρωση αποδείχθηκε αποτελεσματική στις Ηνωμένες Πολιτείες και τη Βρετανία, και ήταν ξεκάθαρα στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων της τράπεζας για τη διασφάλιση της σταθερότητας των τιμών, και δεν απαίτησε ομόφωνη απόφαση.

Ωστόσο, η απροθυμία του μεγαλύτερου… μετόχου της ΕΚΤ και των συμμάχων του στην Ολλανδία, το Λουξεμβούργο και οι χώρες της Βαλτικής, τον έχει αναγκάσει να προχωρήσει σταδιακά, με πολύ μικρά βήματα, προς αυτήν την κατεύθυνση.

Η επικρατούσα αγγλοσαξονική άποψη είναι ότι η δράση της ΕΚΤ, αν έρθει, θα είναι πολύ αργά και πιθανώς πάρα πολύ λίγη.

Η υπόσχεση του Ντράγκι το 2012 να κάνει «ό, τι χρειάζεται» για να διατηρήσει το ευρώ ήταν ένα σημείο καμπής που σταμάτησε την αναταραχή στην αγορά κατά τη διάρκεια της κρίσης χρέους της ευρωζώνης, και αποτελεί την αδιαμφισβήτητη απόδειξη ότι η ΕΚΤ είναι το μόνο ομοσπονδιακό ευρωπαϊκό θεσμικό όργανο που είναι σε θέση να ενεργήσει.

Αλλά θα πρέπει να δεσμευτεί παράλληλα να αγοράσει «όσα ομόλογα χρειαστούν για όσο διάστημα χρειαστεί» για να ικανοποιήσει εκείνους που ασκούν κριτική καθώς πιστεύουν ότι το ευρωπαϊκού στιλ QE θα είναι πολύ δειλό και περιορισμένο.

«Η προσπάθεια του Μάριο Ντάγκι για την αναζήτηση της γερμανικής έγκρισης ήταν το μεγαλύτερο λάθος του ως επικεφαλής της ΕΚΤ» δήλωσε ο Κριστιάν Οντεντάλ, επικεφαλής οικονομολόγος στο Κέντρο Ευρωπαϊκής Μεταρρύθμισης στο Λονδίνο. «Θα πρέπει να την σταματήσει. Αν περιμένει μέχρις ότου η Γερμανία πει το Ok για πιο χαλαρή πολιτική από την ΕΚΤ, θα είναι πάρα πολύ αργά».

Ο Ντράγκι έχει κάνει ενδιάμεσα βήματα, πείθοντας το Διοικητικό Συμβούλιο στο οποίο την πλειοψηφία έχουν 18 εθνικές κεντρικές τράπεζες,  να κατακλύσουν τις ευρωπαϊκές τράπεζες με φθηνά μακροπρόθεσμα κεφάλαια μέσω δανεισμού (TLTROs), να αγοράσουν τιτλοποιημένα δάνεια ASB, καθώς και καλυμμένα ομόλογα

Εξασφάλισε την ομόφωνη στήριξη στις 4 Νοεμβρίου για να επεκτείνει τον ισολογισμό της ΕΚΤ προς το επίπεδο της κορύφωσης της κρίσης χρέους το 2012 – μέχρι και 1 τρισεκατομμύριο ευρώ υψηλότερα από ό, τι σήμερα.

Από τότε συνεχίζει να κάνει μικρά βήματα προς τα εμπρός. Στις 4 Δεκεμβρίου, ο Ντράγκι εξασφάλισε το να μπορέσει πλέον να ανακοινώσει ότι η ΕΚΤ θα αλλάξει στις αρχές του επόμενου έτους, το μέγεθος, το ρυθμό και τη σύνθεση των μέτρων της, αν χρειαστεί, για την καταπολέμηση του χαμηλού πληθωρισμού.

Πηγές της Κεντρικής Τράπεζας αναφέρουν ότι ο επικεφαλής της Bundesbank Γενς Βάιντμαν και η Γερμανίδα, μέλος του εκτελεστικού συμβουλίου της ΕΚΤ, Σαμπίν Λοτενσλάγκερ, καταψήφισαν την αναφορά δημοσίως στην επέκταση του ισολογισμού της τράπεζας ως «προσδοκία» που ήταν, σε μία «πρόθεση», όπως έγινε.

Εμπειρογνώμονες της ΕΚΤ τονίζουν πως αν η Τράπεζα αγοράσει ομόλογα του συνόλου των μελών της στην δευτερογενή αγορά – σε αναλογία με το ποσοστό της συμμετοχής της κάθε χώρας – θα είναι νομικά ασφαλές.

Το γεγονός ότι τα γαλλικά και τα γερμανικά ομόλογα, τα οποία έχουν ήδη αρνητικές πραγματικές αποδόσεις, θα αποτελούν το μεγαλύτερο μερίδιο αγορών, δεν έχει σημασία, λένε, δεδομένου ότι οι κάτοχοι θα λάβουν μετρητά που θα μπορούσαν να επενδύσουν αλλού.

Με την δική της οικονομία να έχει χτυπηθεί ήδη από την επιβράδυνση και την πτώση του πληθωρισμού, είναι πιο δύσκολο πια για τη Γερμανία να εναντιωθεί στην επέκταση του ισολογισμού της ΕΚΤ.

Ο Ντράγκι αρνήθηκε να πει πόσο ευρεία θα πρέπει να είναι η πλειοψηφία στο Διοικητικό Συμβούλιο για να προχωρήσει το QE, ωστόσο, Ιταλικές εφημερίδες ανέφεραν ότι στην πρόσφατη ψηφοφορία ήταν 18-6 ή 17-7 υπέρ της πιο τολμηρής δράσης.

Ο Ντράγκι γνωρίζει πολύ καλά ότι οι διοικητές των εθνικών κεντρικών τράπεζα επηρεάζονται από τις διαμάχες εντός των χωρών τους.

Ο Βάιντμαν και οι συντηρητικοί Γερμανοί πολιτικοί μπορεί να αισθάνονται υποχρεωμένοι να εκπροσωπήσουν «το εσωτερικό» της χώρας τους και να πουν «Όχι» στο  QE, αλλά αυτό που έχει σημασία είναι αν η Bundesbank τελικά θα… πάει με την απόφαση της πλειοψηφίας ή θα την καταγγείλει δημοσίως. Οι πιθανότητες για το πρώτο αυξάνονται καθώς ο Ντράγκι προχωρά υπομονετικά με τα επιχειρήματά του….

Facebook Comments