Ο πόλεμος του πετρελαίου καλά κρατεί. Το καλοστημένο παιχνίδι του ΟΠΕΚ και το ισχυρό νέο σήμα από την Σαουδική Αραβία. Οι μεγάλες αντοχές των αναπτυσσόμενων χωρών για βουτιά του μαύρου χρυσού σε «αδιανόητα» επίπεδα.

Όταν η Federal Reserve έδωσε τέλος στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης, τον Οκτώβριο, έδωσε τέλος, επίσης, και στην κύρια κινητήρια δύναμη των αμερικανικών μετοχών, κατά τα τελευταία έξι χρόνια. Οσο η κεντρική τράπεζα πλημμύριζε τις αγορές με  χρήματα, οι επενδυτές είχαν ελάχιστους λόγους να ανησυχούν για την πορεία της οικονομίας.

Τώρα όμως οι επενδυτές είναι αντιμέτωποι με πιο ασταθείς αγορές. Την ίδια στιγμή, πρέπει να αντιμετωπίσουν την  πιο αργή ανάπτυξη στην Κίνα, την…. μικροσκοπική ανάπτυξη στην ευρω ζώνη και την αρνητική ανάπτυξη στην Ιαπωνία.

Αυτός λοιπόν είναι ο λόγος που οι τιμές των βασικών εμπορευμάτων πέφτουν. Στην πραγματικότητα, πέφτουν από τις αρχές του 2011, αλλά πολλοί δεν το είχαν παρατηρήσει παρά μόνο πρόσφατα, όταν οι τιμές του αργού πετρελαίου σημείωσαν κατακόρυφη πτώση.

Κανονικά, η  μικρότερη ζήτηση και το πλεόνασμα προσφοράς θα οδηγούσε τον ΟΠΕΚ, με πρωταγωνιστή τη Σαουδική Αραβία, να μειώσει την παραγωγή. Ως οι ντε φάκτο ηγέτες του καρτέλ, οι Σαουδάραβες μείωναν συχνά την παραγωγή για να εμποδίσουν τις αυξήσεις της προσφοράς να οδηγήσουν προς τα κάτω τις τιμές.

Φυσικά, αυτό κόστισε στους Σαουδάραβες σε μερίδιο αγοράς και ενθάρρυνε την εξαπάτηση από τα  μέλη του ΟΠΕΚ, όπως αναφέρει το Bloomberg Οι Σαουδάραβες ηγέτες… τρίζουν τα δόντια τους βλέποντας την αμετάβλητη ζήτηση για πετρέλαιο του ΟΠΕΚ την τελευταία  δεκαετία, ενώ οι προμηθευτές εκτός ΟΠΕΚ, και κυρίως η Βόρεια Αμερική, απήλαυσαν γερή ανάπτυξη.

Αυτό μπορεί να εξηγήσει γιατί, ενώ οι Αμερικανοί απολάμβαναν την γαλοπούλα του την Ημέρα των Ευχαριστιών, ο ΟΠΕΚ εξέπληξε τον κόσμο. Υπό την πίεση της Σαουδική Αραβίας και άλλων πλούσιων χωρών-παραγωγών του Περσικού Κόλπου, αρνήθηκε να μειώσει την παραγωγή παρά την πτώση 38% (τότε) της τιμής του μαύρου χρυσού, από τον Ιούνιο.

Παιχνίδια εξουσίας

Ο ΟΠΕΚ, στην πραγματικότητα, προκαλεί τους άλλους παραγωγούς να συμμετέχουν σε ένα καλοστημένο  παιχνίδι. Σίγουρα, οι πλουσιότερες παραγωγοί χρειάζονται το πετρέλαιο στα 100 δολάρια το βαρέλι για τη χρηματοδότηση των φουσκωμένων προϋπολογισμών τους. Αλλά έχουν επίσης τεράστια αποθέματα μετρητών, με τα οποία θα νικήσουν τους αντίπαλους και κυρίως τους αμερικανούς παραγωγούς σχιστόλιθου, όταν οι τιμές είναι πολύ χαμηλές.

Οι Σαουδάραβες άδραξαν επίσης  την ευκαιρία να «χτυπήσουν» τους αντιπάλους τους, ιδίως το Ιράν, και αυτό που βλέπουν ως κυριαρχούμενο από το Ιράν, Ιράκ, στη σύγκρουση της Συρίας. Θέλουν επίσης να βοηθήσουν τους συμμάχους τους, Αίγυπτο και Πακιστάν, να μειώσουν τις δαπανηρές ενεργειακές επιδοτήσεις, καθώς οι τιμές πέφτουν.

Το χτύπημα στη Ρωσία

Στη συνέχεια υπάρχει η Ρωσία, ένας άλλος μεγάλος αντίπαλος της Σαουδικής Αραβίας στη Συρία, με την εξάρτησή της από τις εξαγωγές πετρελαίου για τη χρηματοδότηση των εισαγωγών της και του 42% των κρατικών της δαπανών. Με την κατάρρευση του ρουβλίου, η ρωσική κεντρική τράπεζα απελευθέρωσε την ισοτιμία το Νοέμβριο αφού δαπάνησε 75 δισεκατομμύρια δολάρια για να το στηρίξει. Στη συνέχεια, η κεντρική τράπεζα προσπάθησε να σταματήσει την ελεύθερη πτώση, αυξάνοντας τα επιτόκια κατά 6,5 ποσοστιαίες μονάδες στο 17%.

Ομως, το ρωσικό νόμισμα συνεχίζει να σφυροκοπείται μαζί με την οικονομία της χώρας. Οι τιμές καταναλωτή στη Ρωσία αυξήθηκαν 9,1% ετησίως το Νοέμβριο. Η οικονομία θα πέσει σε ύφεση το επόμενο έτος, όπως ανακοίνωσε και το ρωσικό υπουργείο Οικονομίας.

Η Βενεζουέλα υποφέρει επίσης. Η κυβέρνηση χρειάζεται πετρέλαιο στα 125 δολάρια το βαρέλι για να καλύψει τις δαπάνες της, εκ των οποίων το 65% εξαρτάται από τις εξαγωγές πετρελαίου. Η παραγωγή αργού έχει μειωθεί κατά ένα τρίτο από το 2000. Με τον πληθωρισμό να μαίνεται, το μπολιβάρ πωλείται επίσημα στο 6,29 το δολάριο, αλλά στο 180 στη μαύρη αγορά.

Στη Νιγηρία, όπου το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο αποτελούν το 80% των κρατικών εσόδων και σχεδόν το σύνολο των εξαγωγών της, το νάιρα έχει πέσει 11% έναντι του δολαρίου μέχρι στιγμής φέτος.

Το οριακό κόστος οδηγεί τις «αντοχές»

Πόσο χαμηλά μπορεί να πέσουν οι τιμές του πετρελαίου; Στον σημερινό πόλεμο τιμών, η τιμή που απαιτείται για την στήριξη των κρατικών προϋπολογισμών, δεν είναι πραγματικά το κύριο θέμα. Ούτε είναι οι συνολικές δαπάνες για εξερεύνηση, γεωτρήσεις και μεταφορά.

Αυτό που έχει σημασία είναι το οριακό κόστος-το κόστος ανάκτησης του πετρελαίου μετά την ολόκληρη της εξόρυξης. Το… νούμερο αυτό είναι στα 10 με 20 δολάρια το βαρέλι στον Περσικό Κόλπο, και περίπου το ίδιο στους παραγωγούς σχιστόλιθου στις ΗΠΑ, όπως σημειώνει ο Gary Shilling, κορυφαίος αναλυτής της αγοράς εμπορευμάτων.

Οι αναπτυσσόμενες χώρες που εξαρτώνται από τις εξαγωγές εμπορευμάτων για την εξυπηρέτηση του εξωτερικού τους χρέους, θα παράγουν και θα εξάγουν ακόμη και σε τιμές κάτω από το οριακό κόστος τους. Μέχρι μία σημαντική παραγωγός να… δειλιάσει και να μειώσει την παραγωγή, οι τιμές του πετρελαίου θα  παραμένουν σε χαμηλά επίπεδα. Θα μπορούσαν λοιπόν να μειωθούν πολύ περισσότερο από το 50% που έχουμε δει μέχρι στιγμής από το καλοκαίρι.

Ισχυρό νέο μήνυμα από τους Σαουδάραβες

Η Σαουδική Αραβία είναι έτοιμη να αυξήσει την παραγωγή πετρελαίου της και να διεκδικήσει μεγαλύτερο μερίδιο  αγοράς για να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις τυχόν νέων πελατών, δήλωσε ο υπουργός πετρελαίου της χώρας.

Ερωτηθείς εάν η Σαουδική Αραβία θέλει να διατηρήσει το μερίδιο αγοράς των  9,7 εκατομμυρίων βαρελιών  την ημέρα, ο Ali al-Naimi δήλωσε: «Ναι, εκτός αν ένας νέος πελάτης έρθει όπου τότε μπορεί να αυξηθεί».

Το σχόλιο αυτό αποτελεί ένα από τα ισχυρότερα σήματα ότι η κορυφαία εξαγωγός πετρελαίου στον κόσμο δεν έχει καμία πρόθεση να μειώσει την παραγωγή για την αντιμετώπιση της βουτιάς των  τιμών του πετρελαίου, και είναι αντ αυτού πρόθυμη να χρησιμοποιήσει το χαμηλό κόστος παραγωγής για να κερδίσει μερίδιο αγοράς από τους ανταγωνιστές εκτός ΟΠΕΚ.

Σε συνέδριο παραγωγών πετρελαίου στο Αμπού Ντάμπι, ο Naimi, δήλωσεότι  η Σαουδική Αραβία δεν θα μειώσει την παραγωγή για να στηρίξει τις αγορές πετρελαίου, ακόμη και αν οι χώρες εκτός ΟΠΕΚ το κάνουν, και ότι ο καλύτερος τρόπος για την αντιμετώπιση των συνθηκών στην αγορά πετρελαίου είναι «να αφήσουμε τους πιο αποδοτικούς παραγωγούς να παράγουν».

Ο Naimi επίσης δήλωσε: «Με βάση την ανάλυση που έχουμε κάνει, δεν θα μειώσουμε την παραγωγή του ΟΠΕΚ». Ο υπουργός απέρριψε επίσης την ιδέα ότι οι χαμηλότερες τιμές του πετρελαίου θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε έλλειμμα τον προϋπολογισμό της χώρας του φέτος, λέγοντας ότι η Σαουδική Αραβία δεν έχει κανένα χρέος και είναι έτοιμη να δανειστεί, εάν είναι απαραίτητο. «Οι τράπεζες είναι φορτωμένες με μετρητά και μπορούμε να δανειστούμε διατηρώντας παράλληλα τα ταμειακά αποθέματα», είπε.

Ερωτηθείς αν οι παραγωγοί πετρελαίου στον Κόλπο είναι σε θέση να «ανεχτούν» τις χαμηλότερες τιμές του πετρελαίου για δύο ή τρία χρόνια αν είναι απαραίτητο, είπε ότι θα μπορούσαν.

Μπορεί  λοιπόν το πετρέλαιο να έχει ανακάμψει, μετά την βουτιά κάτω από τα 60 δολάρια το βαρέλι, ωστόσο το μέλλον του δεν δείχνει και τόσο «λαμπρό», όσο ο ενεργειακός πόλεμος μεταξύ Σαουδικής Αραβίας, ΗΠΑ, Ρωσίας και Ιράν με στόχο να εγκαταλείψει τα όπλα αυτός που έχει τις μικρότερες αντοχές, συνεχίζεται…

Facebook Comments