Ο φίλος μου ο Αργεντινός

Προ ετών ήρθε στο γραφείο μου ένας Έλληνας εξ Αργεντινής με ενδιαφέρον σε επενδύσεις ακινήτων. Γρήγορα γίναμε φίλοι και βέβαια το πρώτο που τον ρώτησα ήταν τι έγινε με την Αργεντινική χρεοκοπία. Δε θα σας πω για αυτό, μπορείτε να τα δείτε εύκολα στο διαδίκτυο και εν πολλοίς έχετε πάρει μια πρόγευση με τους κεφαλαιακούς ελέγχους.

Σε ένα ταξίδι του το 2013 νομίζω, μιλήσαμε και για το ταξίδι του τότε απλώς Προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ στη Λατινική Αμερική. Ο φίλος μου, καλά δικτυωμένος στα εκεί πράγματα και τη διπλωματική μας αντιπροσωπεία που τους συνόδευε και διευκόλυνε, μου είπε ότι ένα πράγμα τους έκανε ιδιαίτερη εντύπωση. Ο κύριος Τσίπρας και η συνοδεία του ενδιαφέρονταν με πάθος να μάθει τι έγινε μετά τη χρεοκοπία και ιδιαιτέρως την έκδοση των IOUs και πως λειτούργησαν από την τοπική αυτοδιοίκηση ως το κεντρικό κράτος. Με κάποιο παράπονο μου έλεγε ότι αντί να κάνουν τα γνωστά που κάνουν οι Ελλαδίτες πολιτικοί, βασικά δημόσιες σχέσεις με τους ομογενείς, αυτοί λίγο-πολύ αδιαφορούσαν ή τέλος πάντων το έβαζαν σε δεύτερη μοίρα σε σχέση με το πραγματικό τους ενδιαφέρον για την επόμενη μέρα της χρεοκοπίας.

Την είχα λίγο-πολύ ξεχάσει την ιστορία. Ο Αλέξης έγινε Πρωθυπουργός και μου φάνηκε ότι η ίδια μαγική δύναμη που κάνει κάθε φιλελεύθερο που αναλαμβάνει πολιτική εξουσία κρατιστή, άρχισε να μεταμορφώνεται σε κλασικό πολιτικό που ξεχνάει τις υποσχέσεις του και τα αλλάζει. Αίφνης δήλωνε ότι δε φταίνε οι ξένοι, ότι η συμφωνία είναι έτοιμη κοκ. Θυμήθηκα ξανά την ιστορία του Αργεντινού φίλου μου, πριν την πρώτη αυθόρμητη συγκέντρωση του “Μένουμε Ευρώπη”. ´Η ίσως αναδύθηκε από κάπου στο υποσυνείδητο με αφορμή μια συγκέντρωση χωρίς προφανή αιτία, όταν όπως μας διαβεβαίωναν “καθαρογραφόταν η συμφωνία” . Μια συγκέντρωση που είχε ήδη περιγράφει σαν αποτυχία καθώς κατέβαινα. Τελικώς απεδείχθη πολύ επιτυχημένη και κυριολεκτικώς πάνω στην ώρα.

Καθώς ετοιμαζόμαστε για το δημοψήφισμα της Κυριακής, έχω πλέον σχηματίσει μια ιδιοσυγκρατική γνώμη για το τι συμβαίνει. Οι άνθρωποι ήρθαν στα πράγματα έχοντας ψηλά στα εναλλακτικά σχέδια την περίπτωση Αργεντινής, στην προφανή περίπτωση που οι δανειστές δε δέχονταν τους όρους τους. Στην πορεία, η μαγική δύναμη της εξουσίας έκανε τον Πρωθυπουργό τουλάχιστον δυο φορές να γίνει αγνώριστος Ευρωπαίος ηγέτης στις Βρυξέλλες. Όταν όμως επέστρεφε εδώ κάτι άλλαζε. Ήταν οι σύντροφοι του, το γεγονός ότι δε θα μπορούσε να το περάσει από το κόμμα ή η διαφωνία της συμβίας του, όπως έγραψε οι ξένος τύπος, μια διαφωνία που όλοι οι παντρεμένοι γνωρίζουμε τη δύναμη της; Η εμπειρία της Αργεντινής, με την κυριαρχία των περονιστών που ελέγχουν το εθνικό νομισματοκοπείο μου φαίνεται ότι ανέβαινε ψηλά.

Όλοι γνωρίζουμε ότι είναι αδύνατον να ασκήσεις πολιτικές λατινικής Αμερικής σε χώρα με σταθερό νόμισμα. Το πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης με Ευρώ ήταν πάντα παντελώς αδύνατο. Χρειάζεται ένα βήμα μετά. Από όσα παρακολουθώ, πείθομαι όλο και περισσότερο ότι παρά τη ρητορική, ανάμεσα στο σήμερα και το σχέδιο Αργεντινή με εναλλακτικό νόμισμα υπάρχει μόνο το δημοψήφισμα. Δε θέλουν μεγάλη πλειοψηφία για να διαπραγματευθούν. Άλλο είναι το σχέδιο Β.

Συμπαθώ την Αργεντινή και τους Αργεντινούς, έκανα πολλούς φίλους από εκεί στο Λονδίνο όταν μετανάστευσαν μαζικώς μετά την κρατική τους χρεοκοπία. Θυμάμαι τη θλίψη τους. Και δεν θα ήθελα να ζήσουν οι συμπατριώτες μου το ίδιο. Στην τελική, όση οργή κι αν έχουμε για τις καταστροφικές μνημονιακές πολιτικές, τι νόημα έχει να βγούμε και μετά από μια δυο δεκαετίες που το χάρισμα του Αλέξη θα είναι μακρινή ανάμνηση να παρακαλάμε τα Σκόπια, τη Βουλγαρία και την Αλβανία να μας ξαναβάλουν;

Αυτή είναι η ιστορία που μου είπε ένας Έλληνας της Αργεντινής και η δική μου ερμηνεία. Για μένα το δημοψήφισμα είναι κατά βάσιν θέμα του Ναι στην Ευρώπη. Και ως εκ τούτου όχι στα σχέδια περί Αργεντινής.

Καθώς γράφω αυτές τις γραμμές, τουλάχιστον στις εταιρείες στοιχημάτων όπου ρισκάρονται πραγματικά λεφτά,  το Οχι φαίνεται να υπερισχύει μαζικά και το Ναι να αποτυγχάνει. Αλλά οι αντιλήψεις της στιγμής αλλάζουν. Δε μας σταμάτησε να κάνουμε μια αποτυχημένη συγκέντρωση στο Σύνταγμα κορυφαία. Και δεν πρέπει να μας σταματήσει να κρατήσουμε τη χώρα στην καρδιά της Ευρώπης.