Το μεταναστευτικό και η οικονομία

Όταν κατέρρευσε το ανατολικό μπλοκ αλλά και όταν στην γειτονιά μας άνοιξαν τα σύνορα της εξαθλιωμένης Αλβανίας, η Ελλάδα κατακλύστηκε από μετανάστες. Δεν υπήρχαν πρόσφυγες τότε, θύματα πολέμου και βίας δηλαδή, οπότε δεν τσακωνόμασταν κιόλας για το πώς θα τους ονομάζουμε. Έχουν πια περάσει τριάντα χρόνια και κάποιοι τα ‘χουν ξεχάσει ή άλλοι νεότεροι δεν τα ‘χουν ζήσει, όμως τότε μπήκε στην χώρα ένας τουλάχιστον δεκαπλάσιος αριθμός μεταναστών απ’ αυτόν που μας ταλαιπωρεί σήμερα.

Ήταν Αλβανοί, Βούλγαροι, Ρουμάνοι, Πολωνοί, Ρώσοι, Γεωργιανοί και πολλοί ακόμα που γέμισαν τις πλατείες και τους δρόμους, που κούρνιασαν μέσα σε κάθε ερειπωμένο ή μισοτελειωμένο σπίτι. Σήμερα έχουμε περί τους 100.000 πρόσφυγες και μετανάστες από την ανατολή και την Αφρική, τότε είχαμε σχεδόν 1,5 εκατομμύριο από τον βορρά. Οι σημερινοί βρέθηκαν στην Ελλάδα προσπαθώντας να την χρησιμοποιήσουν ως σκαλοπάτι για να πάνε στη δυτική Ευρώπη, οι μετανάστες του 1990 είχαν έρθει για να μείνουν εδώ. Να εγκατασταθούν, να δουλέψουν και ίσως πολλά χρόνια αργότερα να επιστρέψουν στις πατρίδες τους.

Οι περισσότεροι θα το ‘χουν ξεχάσει, αλλά και τότε ο πανικός του ελληνικού πληθυσμού και ιδιαίτερα των πιο συντηρητικών στρωμάτων του ήταν πανομοιότυπος με τον σημερινό. ‘’Θα μας διώξουν οι Αλβανοί’’, ‘’ήρθαν εδώ όλοι οι βαρυποινίτες του Χότζα’’, ‘’τα χωριά μας έγιναν βουλγαροχώρια’’, ‘’θα μας σκοτώσουν οι Ρουμάνοι’’, ‘’θα μας καταληστέψουν οι Γεωργιανοί’’, ήταν φράσεις που ακούγαμε κάθε μέρα. Όχι μόνο στα καφενεία, αλλά και στις τηλεοράσεις ή τα ραδιόφωνα.

Υπήρχε επίσης φανερός ή μισοκρυμμένος ρατσισμός σε τμήματα της ελληνικής κοινωνίας. Θυμίζω το περιβόητο ‘’προσεχώς Βουλγάρες’’, το κίνημα ενάντια στις ξένες που δήθεν ξελόγιαζαν τους γέρους μας για να χωρίσουν τις γριές γυναίκες τους και να τις παντρευτούν ώστε να τους αρπάξουν την σύνταξη ή τις απαγορεύσεις που εξέδιδαν Πρόεδροι Κοινοτήτων της εποχής για την κυκλοφορία αλλοδαπών στο χωριό τους μόλις νύχτωνε. Ποτέ αυτά δεν έγιναν πλειοψηφικές απόψεις της κοινωνίας μας αυτές οι ακρότητες, όμως υπήρχαν και ήταν σχεδόν ίδιες με τις σημερινές. Τότε δεν έστηναν μπάρμπεκιου, κρεμούσαν όμως ταμπέλες σε μαγαζιά ή ξενοδοχεία που έγραφαν ‘’απαγορεύονται Αλβανοί και σκύλοι’’.

Θα πουν κάποιοι πως οι σημερινοί μετανάστες είναι μουσουλμάνοι και μακριά από κάθε ευρωπαϊκή νοοτροπία, οπότε τα δεδομένα είναι διαφορετικά. Οι παλιότεροι ήταν δυνητικά ενσωματώσιμοι στην κοινωνία μας, οι σημερινοί δεν είναι ούτε κατά διάνοια. Ισχύει αυτό, όμως με την ίδια λογική, οι τότε ήταν σκληροτράχηλοι και επιθετικοί, οι σημερινοί αποτελούνται κυρίως από οικογένειες και ασυνόδευτα παιδιά, άρα λογικά είναι πιο άκακοι και ακίνδυνοι. Η αλήθεια είναι βέβαια πάντα στην μέση. Σε κάθε πληθυσμό, εγκατεστημένο ή μεταφερόμενο, υπάρχουν οι καλοί και οι κακοί, οι νομιμόφρονες και οι παραβατικοί, οι άφρονες και οι εχέφρονες, οι προσαρμοστικοί και οι απροσάρμοστοι.

Αυτό συμβαίνει και σήμερα, με τους ανθρώπους που βρέθηκαν μέσα στα σύνορα μας. Ούτε αυτοί ήθελαν να παραμείνουν εδώ, ούτε εμείς τους καλέσαμε. Ήρθαν όμως και εγκλωβίστηκαν. Το θεμιτό για την πολιτεία είναι κάνει τα αδύνατα δυνατά να μην έρθουν άλλοι, αυτούς όμως που είναι ήδη μέσα κάτι πρέπει να τους κάνουμε. Υπάρχει η λύση να τους κλείσουμε σε πελώρια στρατόπεδα και να τους ταΐζουμε. Για πόσα χρόνια; Ώσπου να πεθάνουμε και να πεθάνουν; Και στο μεταξύ, η ύπαρξη τους θα ανεβοκατεβάζει κυβερνήσεις, θα μας βάζει να σκοτωνόμαστε μεταξύ μας, θα αποτελεί το καθημερινό θέμα συζήτησης μας;

Ας το σκεφτούμε. Προσωπικά δεν διαθέτω την λύση επί του θέματος. Ξέρω τι δεν θέλω, αλλά δεν ξέρω τι θέλω. Αυτό που σίγουρα γνωρίζω είναι ότι το 1,5 εκατομμύριο της προηγούμενης τριακονταετίας δεν διέλυσε την ελληνική κοινωνία ούτε το πολιτικό της σύστημα, για ένα απλό λόγο. Τότε οι Έλληνες είχαν δουλειές, λεφτά και αισιοδοξία για το μέλλον. Αλλιώς είδαν τότε τον μετανάστη κι αλλιώς τον κοιτάζουν σήμερα μέσα από τα ζόρια τους ή μέσα από την μιζέρια τους. Αν η οικονομία πάει καλύτερα, και το μεταναστευτικό θα αποκτήσει άλλο ειδικό βάρος στην σκέψη των Ελλήνων. Εδώ είναι λοιπόν το πεδίον δόξης το λαμπρό για την κυβέρνηση.