Είδατε πως τα φέρνει η ζωή; Πάνω που πιστέψαμε ότι η χώρα μπαίνει σε μια τροχιά ανάπτυξης και αυξανόμενης ευημερίας μετά την δεκαετή λαίλαπα της οικονομικής κρίσης, ήρθε ο κορωνοϊός να μας φρενάρει και η ήττα του Ερντογάν στον Ιντλίπ για να καρφώσει ένα αγκάθι στο μαλακό μας υπογάστριο που είναι το μεταναστευτικό.

Αν το ζυγίσει κανείς προσεκτικά, μπορεί εύκολα να πει ότι τις προηγούμενες μέρες ζήσαμε όλοι μαζί τόσο δραματικές μέρες που θύμιζαν μέρες του 2009 ή του καλοκαιριού του 2015. Αυτά που ζούμε αποδεικνύουν επίσης ότι δεν υπάρχει κυβέρνηση που θα καλοπεράσει με την εξουσία της, όλες ανεξαιρέτως θα βρεθούν κάποια στιγμή αντιμέτωπες με κάποιο θηριώδες πρόβλημα ή και με συνδυασμό δισεπίλυτων υποθέσεων στις οποίες δε υπάρχουν προφανείς ή εύκολες λύσεις.

Σε τέτοιες οριακές στιγμές, οι κυβερνήσεις παίζουν τα ρέστα τους. Όχι διότι κινδυνεύουν να πέσουν αν δεν τα πάνε καλά σε μια κρίση, αλλά διότι παγιώνεται στην συνείδηση των πολιτών το γενικό αίσθημα εμπιστοσύνης ή δυσπιστίας απέναντι στην κυβέρνηση που έχουν εκλέξει. Αν η απάντηση είναι «τα καταφέρνουν, μπορώ να κοιμάμαι ήσυχος», τότε η μακροημέρευση της κυβέρνησης είναι δεδομένη. Αν η απάντηση είναι «τούτοι εδώ είναι ανίκανοι, άρα επικίνδυνοι», τότε αυτή δυσπιστία θα αρχίσει να εκφράζεται σε όλη την σφαίρα της δημόσιας ζωής μας. Δεν θα την εμπιστεύονται σε τίποτα.

Ως την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές, η κυβέρνηση τα ΄χει πάει καλά στον Έβρο. Η χώρα δέχτηκε μια εξωτερική επίθεση και υπήρξε βούληση για αντίσταση. Η ανάσχεση της εισβολής ήταν ικανοποιητική και αποτελεσματική. Στα νησιά, όπου είχε προηγηθεί μια κυβερνητική αποτυχία, τα πράγματα είναι πιο σύνθετα και πιο μακροχρόνια. Δεν θα παιχτούν μέσα σε λίγα εικοσιτετράωρα όπως στην Θράκη, αλλά σ’ ένα μακρύ διάστημα με τους νησιώτες μας να αποτελούν το βαρόμετρο. Εκεί η κυβέρνηση θα ΄χει φρικτές δυσκολίες και το ξέρει.

Όσο για την ιστορία του κορωνοϊού, ίσως ήρθε για να μας υπενθυμίσει ότι κανένα κυβερνητικό σχέδιο για την οικονομία δεν είναι γραμμένο σε πέτρα όπως τις δέκα εντολές του Μωυσή. Η κρίση θα περάσει, αυτό είναι βέβαιο. Και η παγκόσμια παραγωγή θα ξαναβρεί τους ρυθμούς της και τα δίκτυα διανομής θα αποκατασταθούν και οι χρηματιστηριακές αγορές θα ανακάμψουν. Είτε χρειαστεί μια βδομάδα είτε δυο μήνες, η παγκόσμια οικονομία θα ξεπεράσει το αρχικό σοκ και θα επανέλθει.

Θα μείνει όμως αποτύπωμα που δεν πρέπει να υποτιμήσουμε, καθώς είμαστε μια χώρα που παίζει με τα δέκατα των ρυθμών ανάπτυξης. Είμαστε τόσο ταλαιπωρημένοι που το 2,7% ανάπτυξη μπορεί να θεωρηθεί επιτυχία και το 2,3% αποτυχία. Οι επιχειρήσεις μας συνεχίζουν να βρίσκονται σε τόσο οριακό σημείο, που μπορεί οι τρεις χαμένοι μήνες στον τουρισμό μας να αποδειχθούν μοιραίοι για μια μερίδα του κλάδου.

Κατ’ εμέ, η κρίση του κορωνοϊού σε συνδυασμό με την όξυνση του μεταναστευτικού μας διδάσκει ένα πράγμα. Ότι τα μικρά-μικρά και διστακτικά βήματα δεν αρκούν για την δική μας εθνική περίπτωση. Είμαστε πολύ μικροί και πολύ ευάλωτοι ακόμα για να αρκούμαστε σε επιφανειακές οικονομικές λύσεις ή σε πρόχειρα κουκουλώματα χρονιζόντων εθνικών προβλημάτων. Στον πολύπλοκο κόσμο μας οι κρίσεις θα έρχονται η μια πίσω απ’ την άλλη κι αν εμείς δεν έχουμε καθαρό μυαλό για την εθνική μας στρατηγική και ρηξικέλευθη μεταρρυθμιστική πολιτική στην οικονομία μας, δεν θα υπάρξει τελικά σωσμός.

Μόνο αν στηριχτούμε σε αποφασιστικές εθνικές δυνάμεις και σε ζωντανές οικονομικές δυνάμεις αυτού του τόπου, θα βγούμε στην επιφάνεια. Οι καιροί των μεσοβέζικων και των άχρωμων πολιτικών που προσπαθούν να τους ικανοποιήσουν όλους, έχουν παρέλθει. Αυτά θα μας κρατούν αιωνίως λίγο πιο πάνω από την επιφάνεια του νερού και κάθε κρίση θα μας βυθίζει, ξαναγεμίζοντας μας με αγωνία για το μέλλον. Χρειάζεται φυγή προς τα εμπρός, το πίσω είναι πια θανατηφόρο.

Facebook Comments