Την ώρα που αγόρευε ο πρωθυπουργός στη βουλή κατά τη ψήφιση του νέου μνημονίου των 7500 σελίδων κάποιος πολίτης φώναξε καλώντας τον πρωθυπουργό να αφήσει τους αριθμούς γιατί η αριστερά δεν είναι αριθμοί. Δυστυχώς είτε αριστερά, είτε δεξιά, αριθμοί είναι. Ας δούμε πως. Για να καταλάβουμε τη σημασία που έχουν οι αριθμοί ακόμα κι όταν μιλάμε για ένα αμιγώς κομουνιστικό πολιτικό σύστημα πρέπει να πάμε στο παρελθόν και να δούμε την ιστορία της Σοβιετικής Ένωσης. Ως παρατηρητής κάποιος οφείλει να είναι ψυχρός, ειδικά όταν μελετά τους αριθμούς. Και οι αριθμοί λένε ότι ένα αριστερό καθεστώς δεν είναι καν ανάγκη κακό εξ ορισμού. Αν ήταν, τότε πολύ γρήγορα θα κατέρρεε, δε θα χρειάζονταν 70 χρόνια πορείας.

Αν συνέβη κάτι που κράτησε ζωντανό ένα αριστερό κράτος ήταν ότι ο εθνικός πλούτος αυξάνονταν και μάλιστα με μεγαλύτερους ρυθμούς σε σχέση με τη τσαρική Ρωσία. «Αν στα 1913 το εθνικό εισόδημα της Ρωσίας ήταν 1 (μια μονάδα), στα 1940 έγινε 5,1, ενώ στα 1950 έγινε 8,2, στα 1965 έγινε 29 και στα 1975 έγινε 56.»[1]­ Τη περίοδο του baby boom, δηλαδή μετά τη λήξη του δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου που γεννήθηκε το αμερικάνικο θαύμα, οι ΗΠΑ αύξαναν τη βιομηχανική παραγωγή τους με μέσο ετήσιο ρυθμό κοντά 4% όταν στην ΕΣΣΔ ο αντίστοιχος ρυθμός πλησίαζε το 10%! Για αυτό θα βρείτε πολλούς οπαδούς της αριστεράς να παρουσιάζουν νοσταλγικές εικόνες μιας ευτυχισμένης ζωής του παρελθόντος.

Το ερώτημα λοιπόν είναι αμείλικτο, ακόμα κι αν δε το έθεσε κανένας επίσημα, παρόλο που τριγυρίζει στο μυαλό πολλών παλαβών της αριστεράς. Μήπως η εφαρμογή του μνημονίου με τα εξοντωτικά μέτρα σπρώξει τους πολίτες προς μια διαφορετική κατεύθυνση και απαιτήσουν τη καθιέρωση Λαϊκής Δημοκρατίας; Άλλωστε κάποιος ο οποίος έχει χάσει τη περιουσία του, δεν έχει ελπίδα ή ακόμα κι αν σήμερα έχει τα προς του ζην αλλά δε βλέπει καθόλου μέλλον φοβούμενος ότι το κράτος θα του κατάσχει τα πάντα, θα μπορούσε άνετα να στραφεί προς αυτή τη κατεύθυνση. Θα ήταν όμως το νέο καθεστώς λύτρωση όπως ήταν τα χρόνια της ακμής της ΕΣΣΔ ή θα μοιάζει με τον εφιάλτη του Μαδούρο στη Βενεζουέλα; Και ποια είναι η λεπτή γραμμή (στη πραγματικότητα δεν είναι και τόσο λεπτή) που χωρίζει τα δύο καθεστώτα; Και τελικά έχει νόημα η επιλογή ενός από τα δύο ή μήπως η εφαρμογή ενός αμιγώς καπιταλιστικού συστήματος είναι η λύση;

Η αλήθεια είναι πως τα πρώτα χρόνια του καθεστώτος η παραγωγή δεν ήταν επαρκής. Η μεγάλη επανάσταση στην ΕΣΣΔ έγινε στα μέσα της δεκαετίας του 1930 όταν δημιουργήθηκε το Σταχανοφικό κίνημα[2]. Στηριζόμενο στο γεγονός ότι ο μεταλλωρύχος Αλεξέι Σταχάνοφ κατόρθωσε να παράγει κατά τη διάρκεια της βάρδιας του πολλαπλάσια παραγωγή από τη τυπική παραγωγή ενός συναδέλφου του, το κίνημα στο οποίο έδωσε διαστάσεις η κυβέρνηση, είχε σκοπό να αυξήσει την παραγωγικότητα, να προχωρήσει στην καλύτερη οργάνωση παραγωγής και στο καταμερισμό εργασιών. Δόθηκε δηλαδή βαρύτητα σε αυτή καθαυτή την εργασία απαλλαγμένη πλέον από πολιτικές αγκυλώσεις. Οι κριτικοί του κομουνισμού είτε κρίνουν από μέσα είτε από την αντίθετη πλευρά ισχυρίζονται – και είναι αλήθεια – ότι το συγκεκριμένο κίνημα δεν ήταν παρά η ανακάλυψη του Τεϊλορισμού από τους κομουνιστές. Ο Τεϊλορισμός ξεκίνησε στα τέλη του 19ου αιώνα στις ΗΠΑ και είχε σκοπό τη με κάθε τρόπο βελτίωση της παραγωγικότητας στη βιομηχανία. Χρησιμοποιώντας εργαλεία όπως η ανάλυση εργασίας και εργονομία, ο Τεϊλορισμός οδήγησε στην ανάπτυξη νέων μεθόδων, εργαλείων και πρακτικών στη παραγωγή[3]. Αυτή η διαφορά φάσης εξηγεί σε μεγάλο βαθμό και τη διαφορά στο ρυθμό αύξησης της βιομηχανικής παραγωγής μεταξύ ΗΠΑ και ΕΣΣΔ. Οι ΗΠΑ έχοντας ήδη στημένο το βιομηχανικό τους σύστημα και είχαν πετύχει μεγάλες παραγωγές σε απόλυτους αριθμούς είχαν ένα φυσιολογικά μεγάλο ρυθμό ανάπτυξης. Αντίθετα η ΕΣΣΔ ξεκινώντας από πολύ πιο χαμηλά έπρεπε να καλύψει μεγάλο έδαφος. Στο διά ταύτα αυτό που βλέπουμε είναι ότι η εργασία, η παραγωγή και η δημιουργία είχαν κομβικό ρόλο στην ισχυροποίηση των δύο χωρών.

Η δημιουργία ουσιαστικά καθυπόταξε τα πολιτικά συστήματα και τα ανάγκασε να προσαρμοστούν αυτά στην δημιουργία που είναι κομμάτι της ανθρώπινης φύσης. Χαρακτηριστικό παράδειγμα δημιουργικότητας αποτελεί ο Mikhail Pogosyan[4], πρώην CEO της Sukhoi. Αρμένιος στη καταγωγή, απόφοιτος του φημισμένου Αεροπορικού Ινστιτούτου της Μόσχας ως μηχανολόγος αεροναυπηγός με διδακτορικό από το ίδιο ίδρυμα, με 11 διεθνείς πατέντες, εκτός των άλλων θεωρείται ο «πατέρας» του Su-35 του μαχητικού αεροσκάφους που κατά γενική ομολογία θεωρούνταν για πολλά χρόνια ως το καλύτερο μαχητικό του κόσμου. Ο Pogosyan που πέτυχε στις πολύ δύσκολες εισαγωγικές εξετάσεις την εποχή του κομουνισμού και κατόρθωσε να φτάσει στη κορυφή ανεξάρτητα αν στο κράτος που ζούσε ο κομουνισμός μεταλλάχθηκε σε καπιταλισμό. Ο ίδιος θα μπορούσε κάλλιστα να είναι ένα ταλαντούχο παιδί από το Ντιτρόιτ που σπούδασε στο MIT και εξελίχθηκε σε διευθυντή της Lockheed στις ΗΠΑ. Δεν υπάρχει καλύτερο παράδειγμα για να μας δείξει το θρίαμβο της δημιουργίας που υπερνικά όλα τα εμπόδια.

Δυστυχώς για όσους είναι κολλημένοι με ιδεολογίες, η δημιουργία, η παραγωγή, το έργο υπερνικά κάθε πολιτικό δόγμα. Παραγωγικοί άνθρωποι υπήρξαν στις πρωτόγονες κοινωνίες, στις βασιλείες, τις δημοκρατίες, τα φασιστικά καθεστώτα. Όποιο πολιτικό σύστημα έδωσε αξία στη δημιουργία, ανά τους αιώνες, προόδευσε, όποιο αντίθετα τη στοχοποίησε, καταδικάστηκε σε αφανισμό. Οι νεοκομουνιστές που μας κυβερνούν απέχουν πολύ από το να ανακαλύψουν το Σταχανοφισμό. Άλλωστε, ζουν το όνειρό τους προσπαθώντας να περάσουν στην εκπαίδευση τις πρώιμες αντιλήψεις του κομουνισμού θεωρώντας προφανώς ότι μεγαλύτερη σημασία έχει να μπουν τα θεμέλια του καθεστώτος τους, παρά να πάρει μπροστά η παραγωγή.

Η εκπαιδευτική μεταρρύθμιση που εξαγγέλθηκε πρόσφατα και χλευάστηκε δεόντως από πολλούς στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης έχει τις ρίζες της στο πρώτο εκπαιδευτικό σύστημα της Σοβιετικής Ένωσης μετά την Οκτωβριανή Επανάσταση. Δύο είναι τα κύρια πρόσωπα που διαμόρφωσαν το πρώτο σοσιαλιστικό εκπαιδευτικό σύστημα. Ο Anatoly Lunacharsky[5] που υπήρξε ο πρώτος κομισάριος παιδείας και η σύζυγός του Λένιν και αναπληρώτρια υπουργός παιδείας, Nadezhda Krupskaya[6]. Η κατάργηση της βαθμολογίας, η υποτιθέμενη κατάργηση της αριστείας προς όφελος της «αλληλεγγύης» της ομάδας δεν είναι τίποτα άλλο από το πρώτο Σοβιετικό εκπαιδευτικό σύστημα[7]. Το «Συμβόλαιο Τιμής» και άλλα φαιδρά που ακούμε δεν είναι τίποτα άλλο από παλαιοκομουνιστικές δοξασίες που η ίδια η Σοβιετική Ένωση ξεπέρασε γρήγορα. Άλλωστε χωρίς την προώθηση της παραγωγικότητας ή της αριστείας, το καθεστώς θα κατέρρεε πολύ γρήγορα. Δεν είναι δυνατόν τόσοι και τόσοι άριστοι επιστήμονες και μηχανικοί που συνετέλεσαν στη κατάκτηση του διαστήματος να προέκυψαν μέσα από «αλληλέγγυα σχολεία». Είναι απλά αστείο.

Μπορεί ο πολίτης να τα αντιληφθεί όσα παίζονται στη πλάτη του; Κατηγορηματικά όχι! Εδώ τόσα χρόνια έφαγε το παραμύθι ότι οι ξένοι δημιούργησαν τη κρίση για να μας αγοράσουν κοψοχρονιά αδυνατώντας να συλλάβει το πολύ απλό, ότι οι ξένοι πριν γίνουν αγοραστές, στην ουσία αυτοί είναι οι πωλητές της κρατικής περιουσίας. Και ότι το ιδανικό σενάριο για αυτούς θα ήταν να πωληθεί ακριβά η κρατική περιουσία σε Έλληνες ιδιώτες. Πόσο και πότε αξιολογήσαμε ως πολίτες ή ως πολιτικό προσωπικό αυτό το απλό σενάριο; Ποτέ! Γιατί πολύ απλά το συγκεκριμένο σενάριο στηρίζεται στο ότι οι Έλληνες θα βάζαμε πλάτη, θα αυξάναμε την παραγωγικότητά μας.

Κάπως έτσι φτάσαμε εφτά χρόνια να διαβάζουμε στον Ελληνικό αλλά κυρίως στο ξένο τύπο για το Ελληνικό «δράμα» ή την Ελληνική «τραγωδία». Δεν υπάρχει όμως κανένα δράμα. Ο Έλληνας, δυστυχώς, δεν είναι τίποτα άλλο από έναν κλασικό ήρωα της Γερμανικής λογοτεχνίας. Ως άλλος Faust, πούλησε τη ψήφο του στο ΣΥΡΙΖΑ σε ρόλο Μεφιστοφέλη, με αντάλλαγμα πλούτο χωρίς ιδρώτα, όπως τον ήξερε παλιά. Μια συμφωνία αντίστοιχη του ήρωα με τον διάβολο, ωραία σαν σκέψη, αλλά εφιαλτική στη πράξη. Το τέλος δεν γνωρίζουμε αν θα είναι αυτό που διάλεξε ο Γκαίτε για την ιστορία του. Το τέλος το έχει ο καθένας μας στα χέρια του αρκεί να συνειδητοποιήσει τι έγινε, τι γίνεται και τι μπορεί να γίνει πέρα από ιδεοληψίες και πολιτικές αλχημείες.

*Έργα και όχι λόγια (Αισχύλος)

Βιβλιογραφία

[1] Το σταχανοφικό κίνημα, Ριζοσπάστης, 29/08/2010 (http://www.rizospastis.gr/story.do?id=5803740)

[2] https://en.wikipedia.org/wiki/Stakhanovite_movement

[3] https://en.wikipedia.org/wiki/Scientific_management

[4]http://www.bloomberg.com/research/stocks/people/person.asp?personId=26204422&privcapId=32856517

[5] https://en.wikipedia.org/wiki/Anatoly_Lunacharsky

[6] https://en.wikipedia.org/wiki/Nadezhda_Krupskaya

[7] Daily life in the Soviet Union, Katherine B. Eaton, Εκδόσεις Greenwood Press, 204, σελ. 210-211.

 

Facebook Comments