Οι τελευταίες ημέρες υπήρξαν συγκλονιστικές καθώς η Βρετανία αποφάσισε να αποχωρήσει από την ΕΕ και να χαράξει τη δική της πορεία. Η Βρετανία είναι αυτή που αναλαμβάνει και πάλι την ευθύνη για την πλήρη μεταρρύθμιση της Ευρωζώνης και την είσοδο σε μια νέα εποχή. Όπως άλλωστε έχει κάνει και στο παρελθόν, η Βρετανία, η οποία πάντοτε ήταν πρωτοπόρος όταν ο κόσμος είχε ανάγκη από μεγάλες κινήσεις προκειμένου να μετασχηματιστεί. Η βρετανική διπλωματία, είναι η κορυφαία στον κόσμο και δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι οι Βρετανοί έχουν καταφέρει να είναι μια υπερδύναμη μέσα από αποφάσεις οι οποίες έχουν ληφθεί διπλωματικά. 

Η κίνηση της Βρετανίας να αποχωρήσει από την ΕΕ μπορεί να ερμηνευτεί με ποικίλους τρόπους. Στους περισσότερους δημιούργησε ένα έντονα αρνητικό συναίσθημα καθώς για πολλούς η ΕΕ θεωρείται το ιερό δισκοπότηρο, μια Ένωση στην οποία όχι κάποιος δε μπορεί να φύγει, αλλά δε μπορεί να διαφωνήσει και με τις πολιτικές της γιατί αυτές για κάποιο λόγο, είναι πάντοτε ορθές και προς το συμφέρον όλων των μελών της. Η κρίση βέβαια, έδειξε ότι κάτι τέτοιο δεν ισχύει αφού όλα τα προηγούμενα χρόνια κανένας από την ΕΕ δε φρόντισε να εξαλειφθούν οι ανισσότητες, αλλά αντιθέτως επιδίωξαν και τη διόγκωση αυτών των ανισσοτήτων, οι οποίες τελικά ήταν προς το συμφέρον των ισχυρών κρατών. 

Για να γίνει απόλυτα κατανοητό, δεν είμαι από αυτούς που θεωρούν την ΕΕ λάθος, ούτε και είμαι από αυτούς που θεωρούν ότι το Brexit θα φέρει τη διάλυση της ΕΕ. Είμαι από αυτούς που πιστεύουν ότι η ΕΕ δεν είναι μια δίκαιη Ένωση και είναι τόσο γραφειοκρατική και παρωχημένη στις πρακτικές της, που δε μπορεί να οδηγήσει ούτε στην πολυπόθητη τραπεζική ολοκλήρωση ούτε στο επόμενο βήμα της ολοκλήρωσης της ΕΕ, σε μια μορφή πιο κοντά στο αμερικανικό μοντέλο. Επίσης, κανένας δεν αμφιβάλλει ότι στην Ένωση αυτή, η Γερμανία έχει τον πρώτο και τον τελευταίο λόγο. Και εδώ θεωρώ ότι εντοπίζεται η αιτία του διαζυγίου. Η Γερμανία ακολουθεί ένα πολύ αυστηρό οικονομικό μοντέλο το οποίο “τρώει” τα πιο αδύναμα μέλη και ενισχύει την ίδια, ενώ η Αγγλία, ακολουθεί ένα άλλο μοντέλο εντελώς αντίθετο, στο οποίο οι αγορές, ο δανεισμός, η ρευστότητα έχουν τον πρώτο λόγο και τα δημοσιονομικά τον τελευταίο.

Οι κινήσεις Αγγλίας και Γερμανίας, λίγες μόλις ημέρες μετά από το αρχικό “διαζύγιο” επιβεβαιώνουν αυτό ακριβώς. Η μεν Αγγλία, αφού ενίσχυσε με ρευστότητα τις τράπεζες ανακοίνωσε ότι σχεδιάζει τη μείωση του φόρου των επιχειρήσεων σε 15% από 20% που είναι σήμερα. Όλα δείχνουν ότι η Αγγλία το επόμενο χρονικό διάστημα θα προχωρήσει σε επιθετικές κινήσεις που θα έχουν ως στόχο να αποθαρρύνουν τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις να εγκαταλείψουν το City, αλλά και να ενεργοποιήσουν και νέες επενδύσεις. Άλλωστε οι Βρετανοί γνωρίζουν ότι για να φύγουν οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις και να μετεγκατασταθούν, χρειάζονται και πολλά κεφάλαια και πολύ χρόνο. Μεταξύ των κινήσεων αναμένουμε ότι θα περιλαμβάνονται και κινήσεις για τους ξένους που ήδη εργάζονται εκεί.

Από την άλλη, η πρώτη απάντηση της Γερμανίας ήταν να υιοθετήσει μια ακόμα πιο “ορθή” μακροοικονομική στάση και να υιοθετήσει έναν ισοσκελισμένο προϋπολογισμό με στόχο να μειώσει το χρέος της. Αυτό έρχεται σε αντίθεση με τις φωνές οικονομολόγων, ακόμα και από τη Γερμανία, οι οποίοι υποστηρίζουν ότι κάτι τέτοιο δεν είναι θετικό για την ανάπτυξη της Ευρωζώνης και ότι θα έπρεπε να απορριφθεί ως οικονομική πολιτική. Αυτή η αυστηρή πολιτική της Γερμανίας, αναμένεται ότι θα γίνει ακόμα πιο επικίνδυνη τώρα που η Βρετανία αποχώρησε και δεν θα θέτει περιορισμούς και δημοσιονομικούς στόχους. Επιπλέον, με τη Γερμανία να καλείται να καλύψει και τα €18 δισ. της συμμετοχής της Αγγλίας, είναι προφανές ότι θα υπάρξουν αυστηρές πολιτικές στην Ευρωζώνη.

Από τα παραπάνω, εκτιμώ ότι η κίνηση της Αγγλίας θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια ισχυρή περιδίνηση την Ευρωζώνη, μέχρι να αποδειχθεί ότι απαιτείται μια περισσότερο αναπτυξιακή προσέγγιση. Φυσικά αυτό θα απαιτήσει αρκετό χρόνο, αρκετά σοκ και ακόμα μεγαλύτερη φτωχοποίηση η οποία θα δημιουργήσει ασφυκτικές πιέσεις για αλλαγή του ευρωπαϊκού οικονομικού μοντέλου. Αν αυτό συμβεί, η Γερμανία θα έχει δεχθεί μια νέα ήττα και η Βρετανία θα έχει οδηγήσει σε μια ακόμα σημαντική αλλαγή την παγκόσμια οικονομία και πολιτική.

Facebook Comments