Αν ο δρόμος για την ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης και την επίτευξη συμφωνίας με τους δανειστές για την εκταμίευση της δόσης ήταν το ελληνικό αλφάβητο, τότε μάλλον βρισκόμαστε ακόμα στο γράμμα «ι». Με την – καλοπροαίρετη –  υπόθεση εργασίας ότι η ελληνική πλευρά και οι δανειστές (θεσμοί) εργάζονται με καλή θέληση για να προχωρήσουν τα κατ’ αρχήν συμφωνηθέντα στη Βαλέτα όσο γίνεται πιο γρήγορα, το βασικό σενάριο έχει τον ακόλουθο οδικό χάρτη.  

Πρώτον, την επιστροφή των τεχνικών κλιμακίων των θεσμών στην Ελλάδα για την οριστικοποίηση της συμφωνίας σε τεχνικό επίπεδο (Staff Level Agreement). Δεύτερον, την ψήφιση των μέτρων από την ελληνική Βουλή. Τρίτον, τη συζήτηση για το ύψος και τη διάρκεια των πρωτογενών πλεονασμάτων μετά τη λήξη του τρέχοντος προγράμματος, σε συνδυασμό με τον προσδιορισμό των «μεσοπρόθεσμων» μέτρων για την ελάφρυνση του δημοσίου χρέους. Τέταρτον, τη συμφωνία χρηματοδοτικής συμμετοχής του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου στο ελληνικό πρόγραμμα και την τελική έγκριση από τους θεσμούς για την εκταμίευση της δόσης προς την Ελλάδα.

Τι συνέβη ουσιαστικά στο τελευταίο Eurogroup που διεξήχθη στη Μάλτα; Η κυβέρνηση προσπάθησε να γυρίσει τον πολιτικό χρόνο της διαπραγμάτευσης πίσω στον Δεκέμβριο, όταν και είχαν δημιουργηθεί προσδοκίες και προϋποθέσεις ολοκλήρωσης της δεύτερης αξιολόγησης. Η διαπραγμάτευση εκτροχιάσθηκε μέσω του πρωθυπουργικού διαγγέλματος λίγες ημέρες μετά το Eurogroup της 5ης Δεκεμβρίου, με τη μονομερή – και  σχεδιασμένη στο πόδι –  απόφαση της ελληνικής κυβέρνησης να δοθεί επίδομα σε «χαμηλοσυνταξιούχους»· τα εισαγωγικά, για προφανείς λόγους… Τέσσερις μήνες μετά, η διαπραγμάτευση επέστρεψε στο ίδιο τραπέζι και με τα ίδια γνωστά μέτρα της τάξεως του 2% του ΑΕΠ ως απαίτηση των δανειστών προκειμένου να γεφυρωθεί η διαφορά μεταξύ Ευρωπαίων και ΔΝΤ. Μπορεί ο πολιτικός χρόνος να γύρισε πίσω στον Δεκέμβριο, όμως ο οικονομικός χρόνος σε όρους κόστους της καθυστέρησης δυστυχώς δεν γυρίζει πίσω. Το εισιτήριο των €3.6 δις για την επιστροφή των τεχνικών κλιμακίων στο Χίλτον παρέμεινε ανεξίτηλο, με την ελληνική οικονομία να μετρά απώλειες σε τραπεζικές καταθέσεις, μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα και δάνεια, λουκέτα, θέσεις εργασίας, αναβολή επενδυτικών σχεδίων… Με μία λέξη: αβεβαιότητα.  

Αντίθετα με τις υπεραισιόδοξες εκτιμήσεις αρκετών παρατηρητών ανήμερα του Eurogroup της Βαλέτας, ούτε τα τεχνικά κλιμάκια των θεσμών θα επιστρέψουν τη Μεγάλη Εβδομάδα ούτε βέβαια το ελληνικό Κοινοβούλιο θα ψηφίσει τα μέτρα πριν το Πάσχα. Όμως αυτό είναι το ‘δέντρο’. Προϊούσης της κρίσης και με τη χώρα σε κατάσταση οιονεί «στασιμοδυστοπίας», η ελαστικότητα της φούσκας ανοχής της κοινωνίας προεξοφλείται ως ex ante ελεγχόμενη παράμετρος. Υποβαθμίζεται υπεραπλουστευτικά ο κίνδυνος μιας μη γραμμικής εξέλιξης της αντοχής των δυνάμεων συνοχής του κοινωνικού συνόλου. Και αυτό είναι το ‘δάσος’: ότι αργά αλλά σταθερά, και η Ελλάδα, αλλά και οι ισχυροί δανειστές (Γερμανία – ΔΝΤ), μετατοπίζονται προς το ‘Όχι’. Και η αντιπολίτευση, μείζων και ελάσσων, σέρνεται από τα γεγονότα. Όταν (ότε και αν) συμβεί το μοιραίο, θα είναι επίσης υπόλογη για την εθνική τραγωδία. Και τότε, θα είναι αργά για δάκρυα παρακολουθώντας τα έδρανα της Βουλής της …δραχμής.   

Facebook Comments