Υπάρχει αναβρασμός στον αγροτικό χώρο. Τα ΜΜΕ μιλούν για άγρια φορολόγηση των αγροτών. Γίνονται συνεχώς συνελεύσεις αγροτών. Έχουν οι αγρότες δίκιο; Ναι, έχουν δίκιο στο ότι αλλάζουν απότομα οι όροι εργασίας και φορολογίας τους.

Μήπως, όμως, οι κυρίως ωφελούμενοι από το «Ειδικό Καθεστώς» των αγροτών δεν ήταν οι ίδιοι οι πραγματικοί αγρότες, αλλά άλλοι; Μήπως πρέπει να αλλάξει ο τρόπος φορολογήσεως των αγροτών, προς όφελός των, παρά τις πολλές αδικίες που θα υπάρξουν; Μήπως, από την αλλαγή του τρόπου φορολογίας, θα βγουν κερδισμένοι οι πραγματικοί αγρότες και χαμένοι οι ψευτο-αγρότες και οι αστοί-αγρότες;

Ας προσπαθήσουμε να ξεχωρίσουμε τι είναι κακό και τι είναι καλό στις αλλαγές που έρχονται.   Επίσης, ελπίζω να μπορέσουμε μαζί να καταλάβουμε το πώς πρέπει να αντιδράσουν οι πραγματικοί αγρότες και σε ποια σημεία ξένα συμφέροντα τους ξεσηκώνουν.

Οι αγρότες, ως τώρα, ήταν χωρίς φορολογία;

Όχι! Οι αγρότες, κυρίως του καταργούμενου «Ειδικού Καθεστώτος[1]», φορολογούντο εμμέσως και αμέσως. Ένας τρόπος ήταν με τον ΦΠΑ που πλήρωναν, αλλά δεν όφειλαν. Ο ΦΠΑ είναι φόρος των καταναλωτών και μόνον. Κάθε φορά που αγοράζανε εφόδια, λιπάσματα, σπόρους, φάρμακα, μηχανήματα, εργαλεία, πληρώνανε 13 ή 23% ΦΠΑ. Η Πολιτεία τους έδινε πίσω 6% στα τιμολόγια που προσκόμιζαν. Αυτό το ποσοστό δεν κάλυπτε το ΦΠΑ που είχαν πληρώσει, καθώς οι αγρότες, ακόμα και νομίμως, διακινούσαν μεγάλες ποσότητες προϊόντων χωρίς τιμολόγια. Πέρα από αυτό, πλήρωναν και φόρο εισοδήματος με κάποιον «αντικειμενικό» τρόπο.

Ποιους ευνοούσε αυτό το σύστημα;

Είναι εύκολο να αποδείξει κανείς ότι αυτός ο τρόπος φορολογίας ευνοούσε τους μεγάλους αγρότες και όχι τους μικρούς που εκινούντο στα όρια της επιβιώσεως. Αυτό είναι γνωστό και έχει γραφτεί πολλές φορές.

Όμως, άλλοι ωφελούντο, κυρίως, από το «Ειδικό Καθεστώς» των αγροτών και αυτοί δεν ήταν αγρότες. Ήταν τρεις κατηγορίες:

  • Το Χονδρεμπόριο αγροτικών προϊόντων
  • Επιτήδειοι που παριστάνανε τους αγρότες
  • Και αρκετοί από το κύκλωμα της εφοδιαστικής αλυσίδας

Δυστυχώς, οι δημοσιογράφοι των ΜΜΕ, είτε από άγνοια, είτε εξεπίτηδες, δεν γράφουν γι’ αυτό το θέμα.

Το κύκλωμα του Χονδρεμπορίου

Καθώς οι αγρότες φορολογούντο με «αντικειμενικό» τρόπο, δηλ. με βάση τις καλλιεργούμενες εκτάσεις ή τον αριθμό των ζώων και όχι με τον τζίρο, το χονδρεμπόριο μπορούσε να εκδίδει τιμολόγια αγοράς αγροτικών προϊόντων με πολύ μεγαλύτερα ποσά από αυτά που πλήρωνε στους αγρότες.

Οι αγρότες, όχι μόνον δεν έφερναν αντίρρηση, αλλά και ωφελούντο καθώς θα είχαν μεγαλύτερη επιστροφή ΦΠΑ. Η εφορία δεν έλεγχε τον τζίρο τους, παρότι μπορούσε πολύ εύκολα[2].

Ο πρώην Υπουργός ΥΠΑΑΤ, κ. Αθ. Τσαυτάρης, σε συναντήσεις μας[3], έχει εκφράσει την απορία του γιατί η εφορία αρνείται να διασταυρώσει τις φορολογικές δηλώσεις των αγροτών με τις δηλώσεις τους στο ΟΣΔΕ[4].

Αυτή η άρνηση, επέτρεπε στο χονδρεμπόριο να εμφανίζει πολύ μεγαλύτερα έξοδα και άρα να μειώνει σημαντικώς την δική του φορολογητέα ύλη. Φοροκλοπή, λέγεται αυτό. (Προφανώς, υπάρχουν και εξαιρέσεις, αλλά μιλώ για την συνολική εικόνα)

Όλα αυτά, μαζί με το αίσχος που λέγεται «Πώληση επί Παρακαταθήκη», όπου ο χονδρέμπορος παραλαμβάνει τα προϊόντα σου και σε πληρώνει για όποια ποσότητα θελήσει, οδήγησαν σε ένα γενικευμένο καθεστώς ανομίας στον αγροτικό και χονδρεμπορικό τομέα.

Επίσης, οδήγησαν σε μία κατάσταση αθέμιτου ανταγωνισμού των τίμιων χονδρεμπορικών επιχειρήσεων από τις παρανομούσες. Όσες χονδρεμπορικές επιχειρήσεις ακολουθούσαν τον νόμο, για να αντέξουν τον ανταγωνισμό, αναγκαζόντουσαν να πιέζουν πάρα πολύ τις τιμές των αγροτών για να δημιουργήσουν το περιθώριο που οι παρανομούσες επιχειρήσεις αποκτούσαν σε βάρος του κράτους.

Οι επιτήδειοι που παριστάνανε τους αγρότες

Καθώς δεν υπήρχε καμία διασταύρωση των φορολογικών δηλώσεων με την πραγματική παραγωγή, επιτήδειοι ανακάλυψαν ότι μπορούσαν να παριστάνουν ότι παράγουν για να ωφελούνται από τις επιδοτήσεις.

Η αποσύνδεση των ενισχύσεων από την παραγωγή, που νομοθέτησαν οι Βρυξέλλες, απλώς, διευκόλυνε αυτούς σε υπέρτατο βαθμό.

Εφοδιαστική Αλυσίδα

Καθώς οι αγρότες δεν χρειαζόντουσαν τιμολόγια για να δηλώσουν τα έξοδά τους, όλη η εφοδιαστική αλυσίδα, όποτε μπορούσε, πωλούσε μαύρα ή υποτιμολογούσε τα εφόδια. Ωφελημένοι οι αγρότες που γλύτωναν τμήμα του ΦΠΑ (που δεν έπαιρναν έτσι κι αλλιώς πίσω), αλλά κυρίως η εφοδιαστική αλυσίδα που γλύτωνε την φορολογία της, αλλά και μπορούσε να παρακρατεί τμήμα του ΦΠΑ.

Οι αγρότες

Οι αγρότες ωφελούντο από το καθεστώς της γενικευμένης ανομίας. Όμως, είμαι βέβαιος, αν κάποτε γίνει σοβαρή μελέτη με νούμερα, θα δείξει ότι οι αγρότες είχαν το μικρότερο όφελος, σαν σύνολο, όχι σαν κάποιες τρανταχτές περιπτώσεις που προβάλλονται  στα ΜΜΕ.

Στην Ελλάδα, αποφεύγουμε τα νούμερα, όπως ο διάβολος το λιβάνι. Τα νούμερα, όμως, αποδεικνύουν αδιαμφισβήτητες αλήθειες. Όμως, σε αυτήν την περίπτωση, όλοι θέλουν να ρίξουν το φταίξιμο στους αγρότες!

Βλέπετε, οι αγρότες δεν έχουν την δυνατότητα να αποκρούσουν αυτές τις κατηγορίες και, επίσης, έχουν σπρωχτεί από τα κυκλώματα συμφερόντων να ασχολούνται με τις λεπτομέρειες και τις πολλές τοπικές μικρές αδικίες και να μη βλέπουν την γενική εικόνα.

Δεν έχει νόημα να αναλύσω τους τρόπους με τους οποίους επωφελούντο από το γενικευμένο καθεστώς ανομίας οι αγρότες. Τα ΜΜΕ έχουν φροντίσει να σας ενημερώσουν πολύ καλά γι’ αυτό, όπως και έχουν φροντίσει να μη ενοχλούν τους κυρίως ωφελημένους.

Οι αγρότες εκμεταλλεύθηκαν το σύστημα όταν μπορούσαν για λόγους επιβιώσεως, αλλά και διότι η Πολιτεία χρόνια τους έκλεινε το μάτι.

Στο ΥΠΑΑΤ τις επιδοτήσεις και τις ενισχύσεις τις βλέπουν απλώς σαν χρήματα που μπορούμε να «αρπάξουμε» από τους Ευρωπαίους. Αυτό μας οδηγεί να καθορίζουμε, σαν χώρα, την επιτυχία μας στην αγροτική πολιτική με βάση τα χρήματα που εξασφαλίζουμε από την ΕΕ.

Όταν η γραφειοκρατία και οι πολιτικοί έχουν τέτοιους στόχους, προφανώς και θα κλείσουν το μάτι στους αγρότες που δηλώνουν παραπάνω ελιές, στρέμματα ή ζώα. Όλες αυτές οι ψεύτικες δηλώσεις φέρνουν λεφτά στην Ελλάδα από την ΕΕ. Έχουν πετύχει τον στόχο τους. Δεν τους νοιάζει, όμως, ότι η πραγματική παραγωγή υποχωρεί ποσοτικώς, αλλά κυρίως ποιοτικώς. Το ψάρι βρομάει από το κεφάλι και ας προσπαθούν όλοι να τα ρίξουν στους αγρότες!

Τι θα γίνει από εδώ και μπρος;

Πολύ απλά: Αν εφαρμοσθούν όλα που ακούγονται, θα υπάρξουν πολλές αδικίες, θα υπάρξουν χαμένοι, αλλά οι πραγματικοί αγρότες θα κερδίσουν.

Τα ΜΜΕ εστιάζονται στις αδικίες, τόσο διότι αυτό πουλάει, όσο και από άγνοια. Θέλω να πιστεύω ότι δεν γίνεται επίτηδες. Εδώ, ας εστιασθούμε στα θετικά για τους πραγματικούς αγρότες.

Η πραγματική επανάσταση στις αλλαγές των τελευταίων ετών είναι η τήρηση βιβλίων από τους αγρότες διότι:

  1. Θα πιέσει και θα πετάξει έξω τους ψευτο-αγρότες και τους απατεώνες: Αν δεν καλλιεργούν πραγματικά, δεν θα μπορούν να παρουσιάζουν έξοδα και άρα θα φορολογούνται με σχεδόν όλον τους τον τζίρο σαν κέρδος, πράγμα που θα κάνει πιο ασύμφορη και ποιο δύσκολη την εξαπάτηση. Ο μικρότερος αριθμός αγροτών θα οδηγήσει σε καλύτερο επίπεδο ζωής τους πραγματικούς αγρότες.
  2. Τα βιβλία θα υποχρεώσουν όλους να δηλώνουν πραγματικές εκτάσεις και παραγωγές. Αυτό μπορεί να φαίνεται ότι θα μειώσει τα αγροτικά έσοδα από ενισχύσεις, όμως, τελικώς θα συμβεί το ανάποδο. Περιμένω να δω, πχ, πόσο θα μειωθεί η δηλούμενη έκταση για βαμβακοκαλλιέργεια και, αντιστοίχως, πόσο θα αυξηθεί η εισοδηματική ενίσχυση για τους πραγματικούς βαμβακοπαραγωγούς.
  3. Οι πραγματικοί αγρότες θα υποχρεωθούν να παίρνουν τιμολόγια για όλα τα έξοδά τους. Ναι μεν θα πληρώνουν ΦΠΑ (και αυτό είναι σημαντικό θέμα χρηματοροών), αλλά καθώς αυτό θα αφαιρείται από το οφειλόμενο ΦΠΑ, δεν θα το χρεώνονται. Στην πράξη, η ανακούφιση από τον ΦΠΑ θα είναι πολύ μεγαλύτερη από το 6% της σημερινής επιστροφής, αλλά και από το 11% που ίσχυε παλιότερα.
  4. Οι πολλοί πραγματικοί αγρότες θα δουν να μειώνεται πολύ ο ανταγωνισμός που υφίστανται από τους επιτήδειους! Πχ, θα λιγοστέψουν οι Ελληνοποιήσεις από ψευτοαγρότες: Δεν θα μπορεί κάποιος να εισάγει μαρούλια από την Τουρκία ή αρνιά από την Βουλγαρία και να τα πωλεί σαν δική του παραγωγή. Δεν θα μπορεί να παρουσιάσει έξοδα και η φορολόγηση θα είναι αμείλικτη.

Βασική προϋπόθεση είναι να ισχύσουν όλα όπως και στους ελεύθερους επαγγελματίες. Δηλαδή ο αγρότης να μπορεί να κάνει πλήρεις και σωστές αποσβέσεις και να μπορεί να μεταφέρει υπόλοιπα ζημιών πέρα από τον επόμενο χρόνο, μέχρι να τις αποσβέσει.

Αδικίες

Όπως σε κάθε μεγάλη αλλαγή, θα υπάρξουν αδικημένοι και πολύ αδικημένοι: Πχ μικροί αγρότες σε υποβαθμισμένες περιοχές, κυρίως οι μεγαλύτεροι σε ηλικία, θα δυσκολευθούν να προσαρμοσθούν στα νέα δεδομένα και θα αναγκασθούν να εγκαταλείψουν.

Αρνητικά των Αλλαγών

Υπάρχουν πολλά αρνητικά στις αλλαγές. Αυτά, όμως, δεν βρίσκονται στην φορολόγηση και στον ΦΠΑ. Τα μεγάλα αρνητικά είναι:

  1. Η κατάργηση της επιδοτήσεως του πετρελαίου,
  2. Η φορολόγηση των ενισχύσεων και
  3. Η αύξηση της εισφοράς του ΟΓΑ.

Και τα τρία, αφαιρούν άμεσα εισόδημα από τους αγρότες.

Αγροτικές Διεκδικήσεις

Οι αγώνες των πραγματικών αγροτών για την στήριξη του εισοδήματός τους πρέπει να εστιασθούν στα τρία αυτά μεγάλα αρνητικά θέματα, μαζί με το θέμα των αποσβέσεων και των ζημιών.

Να μη εστιασθούν στο θέμα της φορολογήσεως και του ΦΠΑ. Εκεί οι πραγματικοί παραγωγοί ωφελούνται.

Επίσης, θα περίμενα στους εκπροσώπους των πραγματικών αγροτών να χρησιμοποιήσουν ως επιχείρημα υπέρ των αγροτών τα πολύ μεγάλα οφέλη που θα έχει ο Κρατικός Προϋπολογισμός από την τάξη που θα μπει στο Χονδρεμπόριο, την Εφοδιαστική Αλυσίδα και την μείωση των επιτηδείων που λυμαίνονται το αγροτικό χώρο. Ένα μέρος αυτού του οφέλους θα έπρεπε να επιστρέψει στους αγρότες!

 


[1] Ειδικό Καθεστώς: Το φορολογικό καθεστώς στο οποίο υπήγοντο μέχρι τώρα οι περισσότεροι αγρότες, στο οποίο δεν τηρούσαν βιβλία, δεν απέδιδαν ΦΠΑ και φορολογούντο με «αντικειμενικό» σύστημα.

[2] Στο ΥΠΑΑΤ υπάρχει μεγάλη και σύγχρονη βάση δεδομένων όπου μπαίνουν όλες οι δηλώσεις των αγροτών για τις εκτάσεις που καλλιεργούν, το ΟΣΔΕ. Οι δηλώσεις γίνονται εκεί και για τις εισοδηματικές ενισχύσεις, αλλά και για τις άδειες Λαϊκής και τις ποσότητες και είδη που μπορούν να πωλούν εκεί.

[3] Συναντήσεις της Δράσης με τον υπουργό.

[4] ΟΣΔΕ: Ολοκληρωμένο Σύστημα Υποβολής Δηλώσεων

 

Facebook Comments