Στο πλαίσιο λειτουργίας του Κράτους Δικαίου σε μία δημοκρατική και ευνομούμενη πολιτεία, προβάλλει ως αυτονόητο το δικαίωμα του πολίτη να λάβει γνώση των δημοσίων ή, υπό προϋποθέσεις, και ιδιωτικών εγγράφων που τηρούνται από την Διοίκηση, μέσα από την νόμιμη διαδικασία και σε συγκεκριμένη προθεσμία. Είναι, λοιπόν, σημαντικό, ο πολίτης να γνωρίζει ακριβώς το περιεχόμενο του σχετικού δικαιώματός του, τον τρόπο άσκησής του, τις σχετικές εξαιρέσεις καθώς και την σχετική εκ του Νόμου οριζόμενη προθεσμία για να ανταποκριθεί η Διοίκηση.

Α. Πρόσβαση σε Δημόσια Έγγραφα

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με το άρθρο 5 του Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας, και το Π.Δ. 28/2015 κάθε ενδιαφερόμενος έχει το δικαίωμα, ύστερα από γραπτή αίτησή του, να λαμβάνει γνώση των διοικητικών εγγράφων, ήτοι των εγγράφων που συντάσσονται από τις δημόσιες υπηρεσίες, όπως εκθέσεις, μελέτες, πρακτικά, στατιστικά στοιχεία, εγκύκλιες οδηγίες, απαντήσεις της Διοίκησης, γνωμοδοτήσεις και αποφάσεις.

Β. Πρόσβαση σε ιδιωτικά έγγραφα που φυλάσσονται από την Διοίκηση

Όποιος έχει ειδικό έννομο συμφέρον δικαιούται, ύστερα από γραπτή αίτησή του, να λαμβάνει γνώση των ιδιωτικών εγγράφων που φυλάσσονται στις δημόσιες υπηρεσίες και είναι σχετικά με υπόθεσή του η οποία εκκρεμεί σε αυτές ή έχει διεκπεραιωθεί από αυτές.

Γ. Τρόπος Άσκησης του δικαιώματος Πρόσβασης στα έγγραφα

Το δικαίωμα πρόσβασης σε έγγραφα που τηρούνται από την Διοίκηση ασκείται είτε με μελέτη του εγγράφου στο κατάστημα της υπηρεσίας είτε με χορήγηση αντιγράφου με δαπάνη του αιτούντος, εκτός αν ειδικότερος Νόμος ορίζει διαφορετικά και με την προϋπόθεση ότι η αναπαραγωγή του εγγράφου δεν μπορεί να βλάψει το πρωτότυπο.

Δ. Προθεσμία Χορήγησης Εγγράφων

Η χρονική προθεσμία για τη χορήγηση εγγράφων από την Διοίκηση ή την

αιτιολογημένη απόρριψη της σχετικής αίτησης του πολίτη, εφόσον συντρέχει λόγος μη χορήγησης του εγγράφου κατά τα κατωτέρω οριζόμενα, είναι 20 ημέρες.

Ε. Ηλεκτρονική Χορήγηση Εγγράφων

Η πρόσβαση στα έγγραφα, καθώς και η υποβολή σχετικής αίτησης, μπορεί να λάβει χώρα και ηλεκτρονικά, με βάση τα μέσα που παρέχει η Τεχνολογία. Και σε αυτή την περίπτωση όμως, η όποια δαπάνη χορήγησης ηλεκτρονικού αντιγράφου βαρύνει τον αιτούντα.

ΣΤ. Εξαιρέσεις Πρόσβασης σε Έγγραφα

Το δικαίωμα πρόσβασης σε έγγραφα, δημόσια ή ιδιωτικά, που φυλάσσονται από την Διοίκηση, μπορεί να μην ικανοποιηθεί, όπως προκύπτει από το Π.Δ. 28/2015 μεταξύ άλλων και εφόσον:

(α) αφορά την ιδιωτική ή οικογενειακή ζωή τρίτου, ή

(β) παραβλάπτεται απόρρητο το οποίο προβλέπεται από ειδικές διατάξεις ή

(γ) δυνητικά αν το έγγραφο αναφέρεται στις συζητήσεις του Υπουργικού Συμβουλίου, ή

(δ) η ικανοποίηση του δικαιώματος αυτού είναι δυνατόν να δυσχεράνει ουσιωδώς την έρευνα δικαστικών, διοικητικών, αστυνομικών ή στρατιωτικών αρχών σχετικώς με την τέλεση εγκλήματος ή διοικητικής παράβασης ή

(ε) συνδέεται με την ύπαρξη τυχόν δικαιωμάτων πνευματικής ή βιομηχανικής ιδιοκτησίας τρίτων ή

(στ) δεν εμπίπτει στη δημόσια αποστολή των οικείων φορέων του δημόσιου τομέα, όπως ορίζεται από τις ισχύουσες κάθε φορά διατάξεις, ή

(ζ)  υφίστανται λόγοι που αφορούν την εθνική ασφάλεια, άμυνα, δημόσια τάξη, εξωτερική πολιτική ή ασφάλεια πληροφοριακών συστημάτων, ii) το φορολογικό απόρρητο και το στατιστικό απόρρητο, το εμπορικό, βιομηχανικό, επιχειρηματικό, επαγγελματικό ή εταιρικό απόρρητο, την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς από κλοπή, λεηλασία, βανδαλισμό, λαθρανασκαφή, αρχαιοκαπηλία, και γενικά την αποφυγή έκθεσης σε κίνδυνο κινητών και ακινήτων μνημείων και χώρων αρχαιολογικού ενδιαφέροντος.

(η) απαιτείται από ειδικές διατάξεις η απόδειξη ειδικού εννόμου συμφέροντος από τους πολίτες ή τις επιχειρήσεις,

(θ) περιέχει μόνο λογότυπα, εμβλήματα και σήματα, ή η πρόσβαση απαγορεύεται ή περιορίζεται για λόγους προστασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, είτε στα οποία επιτρέπεται η πρόσβαση, η περαιτέρω χρήση τους όμως είναι ασυμβίβαστη βάσει νόμου με τη νομοθεσία για την προστασία των φυσικών προσώπων έναντι της επεξεργασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα.

(ι) βρίσκονται στην κατοχή δημόσιων ραδιοτηλεοπτικών φορέων και των θυγατρικών τους εταιρειών ή άλλων οργανισμών και των θυγατρικών τους εταιρειών, με σκοπό την εκπλήρωση δημόσιας αποστολής με τη μορφή ραδιοτηλεοπτικής εκπομπής ή βρίσκονται στην κατοχή εκπαιδευτικών και ερευνητικών ιδρυμάτων, στα οποία συμπεριλαμβάνονται καθιερωμένοι φορείς για τη μεταφορά των αποτελεσμάτων της έρευνας, σχολείων και Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων, με την εξαίρεση βιβλιοθηκών Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων, και σε έγγραφα, πληροφορίες και δεδομένα που βρίσκονται στην κατοχή πολιτιστικών ιδρυμάτων, εκτός βιβλιοθηκών, μουσείων και αρχείων.

 

Facebook Comments