Πρωτοταξίδεψα στην Ουκρανία το 2002. Για λογαριασμό του Ελληνικού Χρηματιστηρίου, προκειμένου να υπογράψουμε σύμφωνο συνεργασίας τόσο με το κρατικό χρηματιστήριο της χώρας (Ukrainian Stock Exchange), όσο και με το μεγαλύτερο ιδιωτικό χρηματιστήριό της (PFTS). Τη συγκεκριμένη εποχή, η Ουκρανία διέθετε 17 (!!!) χρηματιστήρια, απότοκος της μέθης του νέου καπιταλισμού που όλοι διψούσαν να γευτούν.

Στο πλαίσιο του πρώτου αυτού ταξιδιού, πραγματοποίησα και μια επίσημη εθιμοτυπικού χαρακτήρα επίσκεψη στον Πρόεδρο της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς της χώρας. Τον υφιστάμενο, σχετικά καινούργιο στη θέση του, καθώς τον προηγούμενο πριν από κάποιο χρονικό διάστημα τον είχαν γαζώσει στα σκαλιά του κτιρίου της Ε.Κ. . Και δεν εννοώ με ραπτομηχανή..

Το 2003, με βάση τις παραπάνω συμφωνίες, εκπαιδεύσαμε ως Χρηματιστηριακό Κέντρο Θεσσαλονίκης περισσότερα από 80 στελέχη τοπικών τραπεζών, χρηματιστηρίων, της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς και εισηγμένων εταιριών στα «ενδότερα» του χρηματιστηριακού θεσμού και των σχετικών ευρωπαϊκών οδηγιών. Από τότε ταξίδεψα πολλές φορές στη χώρα και συνέχισα να την παρακολουθώ στενά, διαθέτοντας την πολυτέλεια των τοπικών γνωριμιών σε όλο το φάσμα της οικονομικής, κοινωνικής και πολιτικής πυραμίδας. Κρατικοδίαιτοι τεχνοκράτες, στελέχη επιχειρήσεων, τοπικοί επιχειρηματίες και ανελισσόμενοι tycoons, Έλληνες της τοπικής διασποράς, δυνητικοί μαφιόζοι και φιλόδοξοι πολιτικοί.

Σύντομα, έμαθα ότι έπρεπε να προσαρμόζω τον ενθουσιασμό και τη συμπεριφορά μου στο γενεαλογικό δένδρο του συνομιλητή μου. Με εξαίρεση φυσικά τους Έλληνες..

Και οι κατηγορίες δεν ήταν πολλές. Μόλις δύο. Ουκρανοί και Ρώσσοι. Πίσω από αυτούς υπήρχαν δύο λέξεις που συνόψιζαν το αιτιολογημένο –αν και κεκαλυμμένο- μίσος του ενός προς τον άλλο.

Голодомор για τους Ουκρανούς, Степан Бандера για τους Ρώσσους, τουλάχιστον γι΄ αυτούς που ήξεραν ιστορία. Οι υπόλοιποι απλώς θεωρούσαν τους Ουκρανούς κατώτερους.

Голодомор (Γολοντομόρ) στα ουκρανικά σημαίνει «εξόντωση μέσω της πείνας». Και αναφέρεται  την περίοδο του 1933-1934, όπου εξαιτίας της σοβιετικής πολιτικής –κατά πολλούς ηθελημένα- καταστράφηκε η γεωργική παραγωγική ικανότητα της Ουκρανίας και βρήκαν τον θάνατο εκατομμύρια Ουκρανών. Λόγω λιμού. Οι εκτιμήσεις μάλιστα προσδίδουν αξιοπρόσεκτο εύρος θυμάτων. Από 1,8 εκ. νεκρούς (Wheatcroft 2001), έως και 12 εκ. (Rosefielde 1983). Ακόμη και σήμερα, όπου πολλοί πλέον φορείς ασχολήθηκαν ενδελεχώς με το θέμα, οι εκτιμήσεις μιλούν για νεκρούς ανάμεσα σε 2,4 και 7,5 εκατομμύρια. Το θέμα είναι, ότι σχεδόν κάθε οικογένεια Ουκρανών, έχει να σου διηγηθεί για τα αδέρφια του παππού ή της γιαγιάς που θάφτηκαν –και μάλιστα σε πολλές περιπτώσεις ακόμη και ημιθανή, καθώς στο σοβιετικό σύστημα υπήρχε απέχθεια για τις ανούσιες καθυστερήσεις- τη συγκεκριμένη περίοδο από τους σοβιετικούς. Και γι΄ αυτούς, «σοβιετικοί» σημαίνει Ρώσσοι.

Κάτι οι νεκροί του Голодомор, κάτι και οι διώξεις του πατερούλη Στάλιν το 1937, όπου όλη σχεδόν η ιντελιγκέντσια της χώρας βρέθηκε να σπάει πέτρες στα σοβιετικά gulag με κοντομάνικο στους -35ο C (και μάλιστα αυτοί θεωρήθηκαν και τυχεροί καθώς κάποιοι άλλοι μόλις που πρόλαβαν να απαγγείλουν τους στίχους του τελευταίου τους ποιήματος μπροστά στο εκτελεστικό απόσπασμα),  προέκυψε μέρος του πεφωτισμένου πόπολου να υποδεχθεί τα ναζιστικά στρατεύματα ως απελευθερωτές. Και εδώ περνάμε στην αντίπερα όχθη..

Степан Бандера (Στέπαν Μπαντέρα). Γεννήθηκε το 1909 , πολιτικός, ηγέτης του Ουκρανικού Εθνικού Κινήματος της Δυτικής Ουκρανίας, ίδρυσε την Οργάνωση των Ουκρανών Εθνικιστών (OUN) και στις 30 Ιουνίου του 1941, οκτώ μόλις μέρες μετά την γερμανική επίθεση στην ΕΣΣΔ, ανακήρυξε το Ανεξάρτητο Ουκρανικό Κράτος στο Lviv, ανακοινώνοντας ότι «θα εργαστεί από κοινού με την Μεγάλη Εθνικοσοσιαλιστική Γερμανία και τον ηγέτη της Αδόλφο Χίτλερ, για την οικοδόμηση της νέας τάξης πραγμάτων στην Ευρώπη και την απελευθέρωση των Ουκρανών από τη Μοσχοβίτικη κατοχή». Πρέπει όμως να ήταν μεγάλος γκαντέμης, καθώς οι Ναζί –ίσως και λόγω του έμφυτου εγωισμού των Ούννων- το Νοέμβριο της ίδιας χρονιάς, τον συνέλαβαν και αυτόν και την κυβέρνησή του και συνέχισαν εκτελώντας ή φυλακίζοντας το 80% της ηγεσίας της OUN. Τον Σεπτέμβριο του 1944, με το που φάνηκε ότι το ματς στο Ανατολικό Μέτωπο κατέληγε σε ήττα και μάλιστα με μεγάλο over, τον απελευθέρωσαν, προκειμένου να πολεμήσει εναντίον του Σοβιετικού Στρατού. Του έστησαν και αρχηγείο στο Βερολίνο, αλλά πλέον ο πόλεμος έπαιζε στις καθυστερήσεις και ο Μπαντέρα δεν πρόλαβε να κάνει τίποτε. Άντε να ήπιε και καμιά κάσα κονιάκ. Παρόλα αυτά, στο τέλος του πολέμου βρέθηκε χρεωμένος, πέραν από κάποιες χιλιάδες Ρώσσους και με το θάνατο 70.000 Πολωνών της Ουκρανίας και μάλιστα στην πλειονότητά τους γυναικόπαιδων.

Ο πόλεμος τελείωσε, ο Μπαντέρα επέζησε και βρήκε φιλόξενη γη στη Βαυαρία. Ατυχώς για τον ίδιο, ένας πράκτορας της KGB, οποίος είχε –ντεμέκ- μετανοήσει και αυτομολήσει στη Δυτική Γερμανία, ο Bohdan Stashynsky, εκτελώντας τις διαταγές του Χρουτσώφ τον καθάρισε το 1952.  Ο Μπαντέρα έμεινε στην αφάνεια, μέχρι το 2006, οπότε ο Δήμαρχος της Lviv ανακοίνωσε ότι θα τον τιμούσε μαζί με όλη την ηγεσία του OUN, το 2007 του έστησαν άγαλμα και το 2010 ο –ντεμέκ- μεταρρυθμιστής Πρόεδρος της χώρας κ. Γιούτσενκο (ο οποίος είχε προκύψει από την Πορτοκαλί Επανάσταση) τον ανακήρυξε επίσημα Ήρωα της Ουκρανίας. Οχτώ χρόνια ήταν στα πράγματα μέχρι τότε, αλλά επειδή μάλλον κατάλαβε ότι ξαναερχόταν ο ρωσσόφιλος κ. Γιανούκοβιτς, είπε να του τη σπάσει τελείως. Σήμερα ένα τεράστιο πανό με την εικόνα του ανεβαίνει σε κάθε ποδοσφαιρικό αγώνα της Lviv στο ουκρανικό πρωτάθλημα με τη λεζάντα «ο ήρωάς μας», ενώ το ουκρανικό εθνικιστικό κόμμα (μπροστά στο οποίο η Χ.Α. είναι Οδηγίνες) , τον τιμά σε κάθε ευκαιρία.

Δυστυχώς οι διαχωρισμοί που προκύπτουν από το παραπάνω ιστορικό, θα είναι και αυτοί που θα κρίνουν το μέλλον της Ουκρανίας. Και παράλληλα θα λύσουν και το πραγματικό της πρόβλημα. Ένα πρόβλημα, το οποίο εδράζεται στο γεγονός ότι η Ουκρανοί πολίτες είναι δύο διαφορετικών –αν και συγγενικών- λαών. Μοντέλο Γιουγκοσλαβίας, σε ποιο έντονο όμως. Τώρα γιατί στη Γιουγκοσλαβία η ΕΕ και οι ΗΠΑ φαγώθηκαν να τη διαλύσουν, βάζοντας μάλιστα και ένα μέρος των Σέρβων να παίζει το συγκάτοικο σε Κροάτες και Βόσνιους, ενώ εδώ μετράει η «εδαφική ακεραιότητα» , είναι λίγο ακατάληπτο. Ή μάλλον είναι «διεθνής διπλωματία». Ή μάλλον «διεθνής παραλογισμός». Πάντως ένα είναι σίγουρο. Το πρόβλημα της Ουκρανίας δεν είναι ούτε πολιτικό, ούτε καν οικονομικό. Διαφθοράς να το δεχθώ. Είναι όμως καθαρά και πρώτα εθνοτικό και αυτό θα πρέπει να λέει σε όλους μας κάτι. Ειδικά στη χώρα μας και εν όψει ενός νέου Σχεδίου Ανάν.

Facebook Comments