Το πρώτο έργο του Da Vinci…άρθρο που ουδεμία σχέση έχει με την τέχνη

Πρόσφατα, ήρθε στο μεσημεριανό τραπέζι ως συζήτηση η πρόσφατη δημοπρασία έργου, που έσπασε με τα 450 εκατομμύρια δολλάρια το ρεκόρ πώλησης σε δημοπρασία. Είναι πιο πρόχειρες και προσβάσιμες, πλέον, οι αιρετικές σκέψεις μου, παρά τα φιλότεχνα ένστικτα μου, μιας και χρόνια τώρα δεν ασχολούμαι άλλο με την τέχνη, το πιάνο και την ζωγραφική, -ακόμα και την πολιτική ως τέχνη την κατατάσσω. Ασχολούμαι με ζητήματα εμπορίου και οικονομίας.

Σκέφτηκα, λοιπόν, οι ευφυείς και οι άριστοι του είδους, τι επιπέδου αποτέλεσμα είχε η πρώτη τους προσπάθεια προς την επιτυχία; με αλλά λόγια, όταν πρώτη φορά έπιασε ο μικρός Leonardo στα χέρια του κάποια παιδικά μολύβια, πως ζωγράφισε; Πώς ήταν το πρώτο έργο. Αυτή ήταν η πρώτη σκέψη και προσπαθούσα να την προεκτεινω κάνοντας λογικά άλματα και time lapses στις ζωές των γύρω μου. Το χαρακτηριστικό που έχει ένας συνάδελφος και θαυμάζεις, το είχε πάντα, το ανέπτυξε και τα δύο; Πολλές φορές αναρωτιέμαι, τα χρήματα και η επιτυχία κάνουν μερικούς ανθρώπους εκκεντρικούς ή η εκκεντρικότητα είναι στοιχείο της ευφυΐας τους που τους οδήγησαν στην αριστεία και στον πλούτο ως επακόλουθο.

Έχω παρατηρήσει δυο τρόπους χειρισμού του να είσαι με κάποιον καλύτερο από σένα. Τον εύκολο, να προσπαθήσεις να επικεντρωθείς στα αρνητικά του άλλου και τον ωφέλιμο, να προσπαθείς να καταλάβεις ποιος δρόμος τον οδήγησε εκεί. Πολλές φορές σε αυτούς που θεωρώ καλούς στην δουλειά τους και στους ανθρώπους που θαυμάζω για κάποιο χαρακτηριστικό τους,  τους έχω ρωτήσει, σου αρέσει αυτό που κάνεις,  γνήσια; Ή σου αρέσει με ο.τι ασχολείσαι να το κάνεις τέλεια. Όλοι μέχρι τώρα είτε βρίσκονται στην κορυφή της πολιτικής, είτε του business, μου έδωσαν ένα γρήγορο και χωρίς ανάλυση “και τα δύο”.  Είναι τόσο αυθόρμητο και πασιφανές ή είναι άραγε το κλειδί της επιτυχίας το αυτονόητο, που τους φαίνεται περίεργο που ρωτώ;

Το ελληνικό σκεπτικό συχνά είναι πως με τις ελλείψεις των άλλων, μπορώ να καλύψω την δική μου ανεπάρκεια. Κοιτώντας τον γείτονα ή τον συναδελφο σίγουρα θα υποκύψουμε στον πειρασμό της σύγκρισης. Μια σύγκριση που χωρίς λογική θα ευθυγραμμιστεί με την ηθική μας και θα μας κάνει να νιώσουμε καλύτερα παινευοντας τον εαυτό μας. Το δικό μου προτέρημα είναι ουσιαστικότερο από το δικό του, το δικό μου κακο ή παρανομία που κάνω είναι μικρότερης βαρύτητας από την δικιά του, οι δικές μου αδυναμίες και ατασθαλίες είναι πιο δικαιολογημένες στα μάτια μου από του άλλου.

Δεν έχω χρόνο να επιστήσω την προσοχή και να επιτηρώ τους Καλώς πράττοντες, με γοητεύει περισσότερο να αποκρυπτογραφώ  σενάρια επιτυχίας και να θαυμάζω με ανδρική ειλικρίνεια και ευθύτητα τον πιο άριστο. Για αυτό αναρωτήθηκα, άραγε ο ίδιος ο Da Vinci, τι κοιτούσε όταν κρατούσε το πρώτο του παιδικό έργο; Μπορεί να ήταν μια εικόνα από την καθημερινότητα στο επαρχιακό του σχολείο. Μπορεί να ήταν η οικογένεια που ονειρεύονταν και δεν είχε. Μπορεί να ήταν μια εφεύρεση που θα μπορούσε τουλάχιστον ως σκίτσο να το κάνει να ταξιδέψει μακριά από την πραγματικότητα του. Η έλλειψη οικογένειας, ειδικά με το στίγμα του νωθου τέκνου, για την αναγεννησιακη επαρχία της Ιταλίας είχε έντονη επίδραση στον ψυχισμό κάποιου σίγουρα. Και ειδικά ένας ευφυής άνθρωπος, αλλά με έλλειψη κοινωνικών και πολιτικών γνώσεων βιωνει ασχημα το να είναι τέκνο γνωστού συμβολαιογράφου και εργάτριας, αμφότεροι με διαφορετικό γάμο. καθώς ο Leonardo,  πάντα φλέρταρε με τα σαλόνια και την αριστοκρατική παρέα των Μεδίκων αλλά ποτέ δεν είχε λόγιο λόγο ή κλασσική μόρφωση ή θεωρητικό ακαδημαϊκό υπόβαθρο θεωρώ πως αυτό τον επηρέασε βαθιά. Ένα ακόμα στοιχείο λοιπόν που παρατηρώ στους ανθρώπους με υψηλό αποτέλεσμα και επίπεδο στην δουλειά τους είναι πως κάτι στην ζωή τους ξεφεύγει από αυτό που λέμε κανονικότητα. Έχουν ένα  κίνητρο, έχουν κάτι που τους καίει και τους ζοηρεύει το μέσα τους.

Ό Φρόυντ λέει πως τα έργα του ήταν πάντα ανολοκλήρωτα, επειδή κάτι μέσα του ήταν πάντα “σπασμένο” λόγω της έλλειψης οικογένειας. Εγώ θα πω πως όλο αυτό μου θυμίζει περισσότερο την φράση του Καμύ, “… au milieu de lhiver, jai découvert en moi un invincible été…”. Στο βάθος του χειμώνα, ανακάλυψα πως μέσα μου υπαρχει ένα ανίκητο καλοκαίρι.

Στα δύσκολα και στο ψύχος, βλέπεις και ανακαλύπτεις την φωτιά μέσα σου.

Μακάρι, να είχα τα δύσκολα που θα με έκαναν καλύτερο και δεν θα αναρωτιόμουν τι οδηγεί τον καθένα σε αυτό που θαυμάζω. …ή μάλλον, προτιμώ να είμαι αυτός που ακούει τις διηγήσεις των ανθρώπων που το σαράκι που τους τρώει τους έκανε να φτάσουν ψηλά και ας μην φτάσω εκεί που είναι. Θα είμαι ήρεμος όμως και θα είμαι εδώ για να σας λέω τις ιστορίες τους.

Εξάλλου το πρώτο έργο του Da Vinci κανείς δεν το ξέρει η δεν το θυμάται. Μπορεί να ήταν τόσο αδιάφορο που και ο ίδιος το έσκισε.

Γιατί όπου και να βρίσκεται το κορμί ή ο τραπεζικός λογαριασμός, είτε υπάρχουν είτε όχι τρυφηλές απολαύσεις και εξαίσια εδέσματα, σημασία έχει το που ταξιδεύει η ψυχή…