«Με ρυθμούς χελώνας» προχωρούν οι ιδιωτικοποιήσεις στη Σαουδική Αραβία

Το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων της Σαουδικής Αραβίας, ύψους 300 δισ. δολαρίων, είχε παρουσιαστεί ως η πώληση του αιώνα, όταν το είχε αποκαλύψει ο Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν, ο πρίγκιπας διάδοχος του θρόνου της Σαουδικής Αραβίας.

Όμως 19 μήνες αργότερα το πρόγραμμα εκτελείται με ρυθμό χελώνας, λένε τραπεζίτες, επενδυτές και αναλυτές, σύμφωνα με πληροφορίες του Reuters. Τα μεγαλύτερα προβλήματα είναι η γραφειοκρατία, το ανεπαρκές νομικό πλαίσιο, η συχνή αλλαγή προτεραιοτήτων από την πλευρά των υπουργείων της Σαουδικής Αραβίας και η κόπωση των επενδυτών.

Βέβαια, ορισμένοι κατηγορούν και τη στάση «βλέποντας και κάνοντας» που τηρούν πολλοί επενδυτές, εξαιτίας της αβεβαιότητας που έχει προκληθεί από την εκστρατεία κατά της διαφθοράς που έχει εξαπολύσει ο Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν. Τον τελευταίο μήνα έχουν συλληφθεί δεκάδες μέλη της βασιλικής οικογένειας της Σαουδικής Αραβίας, υπουργοί και ανώτατοι κρατικοί αξιωματούχοι, με την κατηγορία της διαφθοράς.

Το βασικό κομμάτι του σχεδίου ιδιωτικοποιήσεων είναι η εισαγωγή του πετρελαϊκού κολοσσού Saudi Aramco στο χρηματιστήριο. Το Ριάντ ελπίζει πως θα λάβει 100 δισ. δολάρια μόνο από αυτή την ιδιωτικοποίηση, ενώ ο Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν είχε δηλώσει στα τέλη Οκτωβρίου πως η διαδικασία προχωρεί όπως είχε προγραμματιστεί. Ωστόσο, το Ριάντ δεν έχει επιλέξει ακόμη σε ποιο χρηματιστήριο θα γίνει η μεγαλύτερη πώληση μετοχών στην ιστορία. Στους τομείς όπου οι ιδιωτικοποιήσεις προχωρούν με αργό ρυθμό περιλαμβάνονται η γεωργία, η υγεία και οι ταχυδρομικές υπηρεσίες.

«Θα απαιτηθεί μεγαλύτερο χρονικό διάστημα (απ’ όσο περίμεναν πολλοί)», λέει Σαουδάραβας τραπεζίτης που έχει εργαστεί πάνω σε ορισμένες συναλλαγές. «Η αλλαγή προτεραιοτήτων από την κυβέρνηση προκαλεί καθυστέρηση, αλλά και σε χαμηλότερο επίπεδο (υπάρχει καθυστέρηση), διότι πρόκειται για παλιές εταιρείες που συχνά δεν τηρούσαν βιβλία και δεν μπορούν να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις μιας ιδιωτικοποίησης», προσθέτει.

Το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο στο σχέδιο του πρίγκιπα διαδόχου, «Οραμα 2030», που έχει ως στόχο τη διαφοροποίηση της οικονομίας της Σαουδικής Αραβίας και την επίτευξη εσόδων από άλλες πηγές, πλην της πώλησης πετρελαίου. Η οικονομία της χώρας βρίσκεται σε ύφεση και η ανεργία είναι υψηλή, ενώ ο Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν θέλει να προετοιμάσει τη Σαουδική Αραβία για την εποχή μετά το πετρέλαιο. Ωστόσο, τραπεζίτες, επενδυτές και αναλυτές ανησυχούν, μεταξύ άλλων, και για την έλλειψη κανονιστικού πλαισίου που δεν επιτρέπει στους δυνητικούς επενδυτές να γνωρίζουν σε ποιο βαθμό θα ελέγχουν τις εταιρείες που θα ιδιωτικοποιηθούν, περιλαμβανομένου του δικαιώματος απόλυσης προσωπικού. Τον περασμένο Απρίλιο, ο υφυπουργός Οικονομικών και Προγραμματισμού της Σαουδικής Αραβίας Μοχάμεντ αλ Τουβάιτζρι είχε αποκαλύψει στο Reuters ότι η κυβέρνηση έχει θέσει ως στόχο έσοδα 200 δισ. δολαρίων από την ιδιωτικοποίηση μεγάλου τμήματος της οικονομίας της χώρας, εξαιρουμένης της πώλησης μετοχικού μεριδίου της Saudi Aramco. Το υπουργείο δεν απάντησε σε αίτημα του Reuters να σχολιάσει την πορεία των ιδιωτικοποιήσεων.