Η Ελλάδα βρίσκεται στο προσκήνιο της παγκόσμιας οικονομίας από τις εκλογές της 25ης Ιανουαρίου και μετά. Φυσικά ο λόγος για τον οποίο η χώρα βρίσκεται στο προσκήνιο είναι αρνητικός και έχει να κάνει με τη «μη συμμόρφωση» της ελληνικής κυβέρνησης με τους όρους των εταίρων προκειμένου να συνεχιστεί απρόσκοπτα η χρηματοδότηση της ελληνικής οικονομίας.

Οι καθυστερήσεις που έχουν υπάρξει, έχουν προκαλέσει ολέθριες συνέπειες στην ελληνική οικονομία και το σχόλιο αυτό είναι η απλή αποτύπωση της καθημερινής οικονομικής και χρηματιστηριακής πραγματικότητας και δεν έχει, σε καμία περίπτωση, πολιτική χροιά με διάθεση να κατακρίνω ή να επικροτήσω τις όποιες κυβερνητικές επιλογές.

Με το άρθρο αυτό θα επιχειρήσω μια ανάλυση η οποία βγαίνει από τα όρια της ελληνικής πραγματικότητας. Η Ελλάδα, είναι υποσύνολο της παγκόσμιας οικονομίας. Μπορεί να αποτελεί ένα απειροελάχιστο ποσοστό της παγκόσμιας οικονομίας και να φαίνεται ασήμαντη, αλλά μήπως θα έπρεπε να αναλογιστούμε αν αυτό αποτελεί και την πραγματικότητα;

Η άποψή μου είναι ότι, για μια ακόμα φορά, η Ελλάδα διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στην παγκόσμια οικονομία και αυτό γίνεται: πρώτον, εν αγνοία όλων εμάς και δεύτερον, εις βάρος όλων εμάς. Για να το πω πιο απλά: η σημερινή πραγματικότητα της Ελλάδας εξυπηρετεί σε πολύ μεγάλο βαθμό όλες τις υπόλοιπες χώρες σε Ευρωζώνη και Αμερική και δυστυχώς όχι εμάς. Παρακάτω θα προσπαθήσω να αποκρυπτογραφήσω τη σκέψη μου.

Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Μέχρι και λίγους μήνες πριν από την επίσημη έναρξη του QE η Ευρωζώνη βρισκόταν στη δίνη μιας πολύ δύσκολης οικονομικής συγκυρίας και ακόμα και η γερμανική οικονομία είχε μπει σε τροχιά επιβράδυνσης. Το QE ήταν η μοναδική επιλογή αλλά αυτό είχε καθυστερήσει εξαιτίας της εμμονής της Γερμανίας με τον πληθωρισμό που το QE θα μπορούσε να προκαλέσει. Ήταν τόσο κοντόφθαλμοι οι Γερμανοί που δεν έβλεπαν ότι ούτε σε χώρες όπως: Αγγλία, Αμερική και Ιαπωνία που εφάρμοσαν ίδια πολιτική, είχαν αυτό το πρόβλημα.

Και φυσικά δε θα μπορούσαν να το έχουν αφού δεν υπήρχαν δυο βασικές μεταβλητές στην εξίσωση. Η πρώτη μεταβλητή ήταν το κόστος ενέργειας και τροφίμων που έχει καταρρεύσει και η δεύτερη μεταβλητή, η κατανάλωση που βρίσκεται σε πολύ χαμηλά επίπεδα. Όταν τελικά το QE έγινε πραγματικότητα το συνολικό ποσό του €1,1 τρισ. για το οποίο ο MarioDraghi δεσμεύτηκε ήταν ανεπαρκές αλλά κυρίως είχε αποτιμηθεί από την αγορά.

Ο στόχος του QE ήταν να πιεστούν οι αποδόσεις των ομολόγων, να ανέβουν τα χρηματιστήρια και να υποτιμηθεί το ευρώ. Φυσικά όλα εξαρτώνταν από το ευρώ. Όσο αυτό θα έπεφτε, τόσο οι τιμές των ομολόγων και των μετοχών θα ανέβαιναν. Κατά κοινή παραδοχή, το ευρώ πιέστηκε περισσότερο από αυτό που θα δικαιολογούσε το προαναγγελθέν QE. Όσοι παρακολουθούν τις αγορές, θα θυμούνται ότι η ισοτιμία οδηγήθηκε από τα 1,1800 στα 1,0450 σε λιγότερο από 3 εβδομάδες και ο βασικότερος λόγος ήταν η Ελλάδα, το Grexit και η δραχμή.

Με το ελληνικό θέμα στο προσκήνιο ο MarioDraghi αποδείχθηκε περισσότερο αποτελεσματικός από ότι και ο ίδιος θα περίμενε. Το ευρώ κατέρρευσε, οι αποδόσεις συρρικνώθηκαν, οι μετοχές απογειώθηκαν και ως δια μαγείας το επενδυτικό συναίσθημα στην Ευρωζώνη ανέκαμψε. Οι εκτιμήσεις των επενδυτικών τραπεζών άλλαξαν και πλέον οι επενδυτές βλέπουν και πάλι μεγάλες ευκαιρίες σε μια Ευρωζώνη που θα είναι η επόμενη που θα καλύψει το κενό που άφησε η κρίση του 2008. Ήδη οι επενδυτικές τοποθετήσεις των επενδυτικών τραπεζών έχουν μεγάλο ενδιαφέρον, ακόμα και για το ευρώ.

Η κατάσταση αυτή όμως, ήρθε να «εξυπηρετήσει» και την Αμερική. Δε σημαίνει ότι αυτό ήταν κάτι που είχε σχεδιαστεί από την αρχή. Σημαίνει ότι οι μεγάλες χώρες μπορούν να αντιλαμβάνονται το χρηματιστηριακό σύστημα και να το εκμεταλλεύονται για τη δική τους ευημερία. Από ποια άποψη λοιπόν η Αμερική «εξυπηρετήθηκε»; Η πολύ μεγάλη άνοδος του δολαρίου αποτέλεσε πλήγμα για την αμερικανική οικονομία και αυτό φάνηκε ήδη στο ΑΕΠ του πρώτου τριμήνου. Και με την Αμερική να είναι η καλύτερη οικονομία αυτή τη στιγμή και με τις περισσότερες θετικές προοπτικές, το δολάριο δε θα μπορούσε να πέσει εύκολα. Άρα η Ελλάδα φαίνεται μια καλή ευκαιρία που θα μπορούσε να εξυπηρετήσει ένα χαμηλότερο δολάριο.

Για την Ελλάδα υπάρχει μια γενικότερη αίσθηση ότι όλοι μας θέλουν «στριμωγμένους» στη γωνία και ότι κανένας δεν έχει υπομονή μαζί μας. Η κατάσταση μου θυμίζει έντονα τις στιγμές πανικού το 2010 και το 2011 που τελικά δεν έγινε τίποτα από αυτά τα ακραία που προβλέπονταν. Και δεν έγινε τίποτα γιατί όλοι εξυπηρετούνται από τα σενάρια περί μιας ακραίας κατάστασης και όχι  από την υλοποίησή τους. Έχω την αίσθηση ότι αυτό συμβαίνει και τώρα.

Δε χρειάζεται να αναλύσω τι θα συμβεί στο ταλαιπωρημένο EUR/USD αν η Ελλάδα ξαφνικά συμφωνήσει με τους Ευρωπαίους… Αυτό μπορούμε να το φανταστούμε. Όπως και την επόμενη κίνηση της ΕΚΤ μετά από μια τέτοια εξέλιξη. Άλλωστε οι αγορές ομολόγων αποτιμούν ένα QE μέχρι το 2019 ότι και αν αυτό σημαίνει.

Facebook Comments