Ο Μάρτιος λέγεται και Ανοιξιάτης γιατί είναι ο μήνας που φέρνει την άνοιξη. Στις 21 Μαρτίου έχουμε την εαρινή ισημερία, δηλαδή ίση διάρκεια της ημέρας και της νύχτας. Ο μήνας αυτός συνδέεται και με τη Σαρακοστή.

Σ’ αυτό οφείλονται και οι παροιμίες «Ο Μάρτης δε λείπει από τη Σαρακοστή», «Όλοι οι μήνες τρώνε κρέας και ο Μάρτης κόκαλα». Ο λαός μας τον ονομάζει Κλαψομάρτη, Πεντάγνωμο, Γδάρτη και Παλουκοκάφτη, γιατί είναι ο πιο άστατος καιρικά μήνας του χρόνου. Χαρακτηριστική είναι η λαϊκή παροιμία: «Μάρτης είναι χάδια κάνει, πότε κλαίει, πότε γελάει». Στα παλιά χρόνια με τον ερχομό του Μάρτη τα παιδιά τραγουδούσαν τα κάλαντα του Μάρτη, γνωστά ως χελιδονίσματα, επειδή άρχιζαν πάντα με τις λέξεις «Ήρθεν, ήρθεν χελιδόνα…». Διαβάστε το κείμενο που ακολουθεί!…

Όπως όλοι γνωρίζουν, ο Μάρτιος είναι ο τρίτος μήνας του χρόνου. Το όνομά του παράγεται από τη λατινική λέξη Mars (όνομα του θεού του πολέμου Άρη). Οι ιδρυτές της Ρώμης, Ρώμος και Ρωμύλος, ονόμασαν αυτόν το μήνα Μάρτιο, επειδή τον πρώτο μήνα της άνοιξης οι Ρωμαίοι άρχιζαν τις πολεμικές επιχειρήσεις.

Ο λαός μας τον ονομάζει Κλαψομάρτη, Πεντάγνωμο, Γδάρτη και Παλουκοκάφτη, γιατί είναι ο πιο άστατος καιρικά μήνας του χρόνου. Χαρακτηριστική είναι η λαϊκή παροιμία: «Μάρτης είναι χάδια κάνει, πότε κλαίει, πότε γελάει». Στα παλιά χρόνια με τον ερχομό του Μάρτη τα παιδιά τραγουδούσαν τα κάλαντα του Μάρτη, γνωστά ως χελιδονίσματα, επειδή άρχιζαν πάντα με τις λέξεις «Ήρθεν, ήρθεν χελιδόνα…».

Την πρώτη μέρα του Μαρτίου οι μητέρες έβαζαν και εξακολουθούν να βάζουν στο χέρι των παιδιών το «Μάρτη», ένα κομμάτι από κόκκινο και άσπρο νήμα για να τα προφυλάξουν από τις ακτίνες του ήλιου, που την εποχή αυτή θεωρούνται επικίνδυνες. Το νήμα το έβγαζαν και το τοποθετούσαν σε μία τριανταφυλλιά μόλις έβλεπαν τα πρώτα χελιδόνια ή το έκαιγαν στο αναστάσιμο φως το Πάσχα.

Ο Μάρτιος ήταν ο πρώτος μήνας του ρωμαϊκού ημερολογίου ως την εποχή που εφαρμόστηκε το ιουλιανό ημερολόγιο, οπότε πήρε τη θέση του τρίτου μήνα του χρόνου.

ΠΑΡΟΙΜΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΜΑΡΤΙΟ

  • Aκόμη και στις δεκαοχτώ έχει το μάτι του ανοιχτό.
  • Aκόμη στις δεκαοχτώ, ψοφάει η πέρδικα στ’ αυγό. Λένε και στις τριάντα, μα δεν ηξεύρω γιάντα.
  • Aν κάνει ο Mάρτης δυο νερά κι ο Aπρίλης πέντε – δέκα, να δεις το κοντοκρίθαρο πώς στρίβει το μουστάκι, να δεις και τις αρχόντισσες πώς ψιλοκλεισιρίζουν, να δεις και τη φτωχολογιά πώς ψιλοκοσκινάει.
  • Mάρτης άβροχος, μούστος άμετρος.
  • Mάρτης γδάρτης και κακός παλουκοκαύτης.
  • Mάρτης γδάρτης και κακός παλουκοκαύτης. Και σαν τύχει και θυμώσει, μες στο χιόνι θα μας χώσει.
  • O Mάρτης το πρωί χιόνισε, κι ο γάιδαρος ψόφησε (από το κρύο). Το μεσημέρι βρώμισε (από τη ζέστη), και το βράδυ τον πήρε το ποτάμι (από τη βροχή).
  • O Μάρτης ο κλαψόγελος.
  • Tο Mάρτη ξύλα φύλαγε, μην κάψεις τα παλούκια.
  • Αλί στα Μαρτοκλάδευτα και τ’ Απριλοσκαμένα. [δηλ. Το Μάρτη δεν πρέπει να κλαδεύεται τίποτα και τον Απρίλη να σκάβεται η γη]
  • Αν βρέξει ο Μάρτης δυο νερά κι ο Απρίλης πέντε – δέκα, να ιδείς το κοντοκρίθαρο πώς στρίβει το μουστάκι, να ιδείς και τις αρχόντισσες πώς ψιλοκρισαρίζουν, να ιδείς και την φτωχολογιά πώς ψιλοκοσκινάει.
  • Αν κάνει ο Μάρτης δυο νερά κι ο Απρίλη άλλο ένα, χαρά σε εκείνον το γεωργό που ‘χει στη γη σπαρμένα.
  • Αν κάνει ο Μάρτης δυο νερά, κι ο Απρίλης άλλο ένα, χαρά σε εκείνον το ζευγά που ‘χει πολλά σπαρμένα.
  • Αν ρίξει ο Μάρτης δυο νερά κι ο Απρίλης άλλα πέντε, θα δεις το κοντοκρίθαρο να στρίβει το μουστάκι, να δεις και τις αρχόντισσες να ψιλοκαθαρίζουν, θα δεις και τη φτωχολογιά να ψιλοκοσκινίζει.
  • Από Μάρτη καλοκαίρι κι από Αύγουστο χειμώνα.
  • Από Μαρτιού πουκάμισο κι απ’ Αύγουστο σεντόνα.
  • Από Μαρτιού πουκάμισο, κι απ’ Αύγουστο σεγκούνι.
  • Απρίλης έχει τα χάδια κι ο Μάρτης τα δαυλιά.


 

Καλό μήνα!…

Facebook Comments