“Mind the gap, between you and yourself – Το πνευματικό κενό
Κάθε μέρα καλύπτεις ένα σωρό υποχρεώσεις και ανάγκες που αφορούν εσένα, την οικογένειά σου και τους γύρω σου.
Κάθε μέρα καλύπτεις ένα σωρό υποχρεώσεις και ανάγκες που αφορούν εσένα, την οικογένειά σου και τους γύρω σου.
Κάθε μέρα καλύπτεις ένα σωρό υποχρεώσεις και ανάγκες που αφορούν εσένα, την οικογένειά σου και τους γύρω σου.
Κάποιες φορές όμως «ξυπνάς» και συνειδητοποιείς πως σπάνια καλύπτεις κάποια από τα πραγματικά σου «θέλω», μέσα στη ρουτίνα της πραγματικότητας.
Τάζεις, τότε, στον εαυτό σου, σαν να ήταν παιδί, να περιμένει, μια Παρασκευή, ένα Σαββατοκύριακο, κάποια εκδρομή, μία επιβράβευση.
Τι γίνεται όταν μια εκδρομή αργεί, η Παρασκευή σε βρίσκει στο νοσοκομείο με το παιδί σου και το σαββατοκύριακο έχεις να αντιμετωπίσεις μια επαγγελματική ή συναισθηματική ήττα;
Πόσο προετοιμασμένοι είμαστε από παιδιά, πολύ πριν γίνουμε ενήλικες να αντιμετωπίσουμε την πραγματικότητα;
Πόσο εύκολα ο αριστούχος μαθητής θα τα βγάλει πέρα;
Πού θα ανατρέξω, σε ποια αρχέτυπα, για να ανταποκριθώ;
Έχουμε την άποψη πως με το σχολείο προετοιμάζουμε τα παιδιά μας για την ζωή τους. Σίγουρα τα εφοδιάζουμε με γνώσεις. Μαθήματα κάθε επιστήμης, ειδίκευση σε θεματικές της επιλογής τους, εκμάθηση ξένων γλωσσών και χειρισμού ηλεκτρονικών υπολογιστών, αλλά δεν λείπουν και τα αθλήματα, η μουσική και ο χορός. Ο χρόνος λείπει. Και ο τρόπος αξιολόγησης του χρόνου.
Όλα κινούνται σε μία τροχιά απαιτήσεων, για δεκαέξι χρόνια μάθησης, λαμβανομένης υπόψιν όλης της εκπαιδευτικής κλίμακας. Στόχος οι υψηλοί βαθμοί και η προετοιμασία για το καλύτερο. Τι αντιπροσωπεύει, όμως, το καλύτερο ;
Μέσα σε όλη αυτή τη διαδικασία με τα διαγωνίσματα, τις εξετάσεις, τα πτυχία, πού βρίσκουμε τις μέθοδοι, στις οποίες θα στηριχθούν τα ίδια αυτά αριστούχα παιδιά, για να αντιμετωπίσουν την ζωή; τις δυσκολίες, τις αποτυχίες, την ίδια την καθημερινότητά τους, τις σχέσεις με τους γύρω τους, τις λειτουργίες στο σώμα τους αλλά και στο πνεύμα; να αντιμετωπίσουν, ουσιαστικά, τον ίδιο τους τον εαυτό; Να αντιμετωπίσουν τα όριά τους;
Αναπτύσσονται ικανότητες αποστήθισης, υπολογισμού, χρήσης της γλώσσας και τα προσόντα αυτά βαθμολογούνται ανάλογα. Αναρωτιέμαι, αν θεωρείτε αυτές τις μοναδικές ικανότητες του εγκεφάλου, που πρέπει να αναπτύσσουμε: Να υπολογίζει, να αποστηθίζει, να σκέπτεται, έστω και συνδυαστικά και να «κατεβάζει» ιδέες.
Και τι γίνεται με την πνευματικότητα των παιδιών;
Η πνευματικότητα του αυριανού ενήλικα.
Πού διαμορφώνεται ο συναισθηματικός τους κόσμος;
Οι επιλογές της ψυχής τους;
Συνήθως αυτές οι έννοιες, μας έρχονται στο μυαλό όταν κάτι πάσχει…
Τότε μπαίνουν στη ζωή μας ειδικότητες, όπως παιδοψυχολόγοι, οικογενειακοί σύμβουλοι, λογοθεραπευτές, ουσιαστικά για να επαναριθμήσουν λειτουργίες και να θεραπεύσουν κάτι… Η προσέγγιση να ασχολούμαι με ένα θέμα, όταν χρειαστεί θεραπεία, είναι από την ίδια την φύση της παρεμβατική και αρνητική θέση: δέχομαι πως υπάρχει πρόβλημα και παρεμβαίνω. Η προσέγγιση, όμως, να ασχοληθώ με τον ψυχισμό, την πνευματικότητα και τον συναισθηματικό κόσμο, πολύ πριν εμφανισθούν προβλήματα και χωρίς να τα αφήνω «στη τύχη» τους, θέλοντας να καλλιεργήσω από την αρχή ένα εύφορο πεδίο και να φροντίσω να αναπτυχθούν υγιείς δυνατότητες, είναι κάτι θετικό και πολλά υποσχόμενο.
Είναι κρίμα τόσα χρόνια εκπαίδευσης να μένουν μόνο στα βασικά. Ο άνθρωπος για να επιβιώσει δεν πρέπει μόνο να ξέρει μαθηματικά, την κλίση των αρχαίων ρημάτων και ιστορία παπαγαλιστί. Ο άνθρωπος πρέπει να οραματίζεται, να πράττει, να ξέρει να θεραπεύει πληγές, να ακούει το σώμα του, να κρατά σταθερό το κέντρο του, να νιώθει τους γύρω τους και να είναι χρήσιμος. Σε ποιο μάθημα γίνεται αυτό; Κι όμως, είναι απολύτως αναγκαίο για τα ενήλικα «παιδιά» μας.
Θα σπεύσουν πολλοί, ίσως να πουν, πως η καλλιέργεια της πνεύματος καλύπτεται από την πληθώρα των μαθημάτων. Άλλοι θα θεωρήσουν πως από τα αρχαία κείμενα, από την κοινωνιολογία, από τα θρησκευτικά (που παύουν να είναι υποχρεωτικό μάθημα), μπορούν να πάρουν διδάγματα ικανά να αναπτύξουν το πνεύμα τους. Δυστυχώς, εκτός του ότι ο τρόπος που τα παραπάνω μαθαίνονται, απέχει πολύ από το να είναι βιωματικός και χρηστικός, αφού εξαντλείται η μάθηση στην αποστήθιση, δεν αρκεί μόνο συγκεκριμένη θεματολογία για την πνευματικότητα. Το πνεύμα εμπεριέχει κι άλλες εκφάνσεις: πιο βαθιές, πιο πολύπλοκες. Σαφώς και πιο σημαντικές για την ζωή μας.
Η ίδια η ζωή μας έχει διδάξει πως αυτό δεν αρκεί. Αρκετοί ενήλικες, «ξυπόλητοι στ΄αγκάθια», καλούνται να ανταποκριθούν σε προβλήματα που δεν ήταν μαθημένοι να αντιμετωπίζουν. H μοναξιά και οι ευθύνες τους χτυπούν την πόρτα και δειλιάζουν να πουν πως η λύση και για αυτούς, τους «τέλειους», είναι δύσκολη.
Πλαστικοί φίλοι, επαγγελματικές απαιτήσεις και κοινωνικά δίκτυα, επιζητούν μόνο, την επιτυχία, την ευτυχία και την θεϊκή ομορφιά, εγκλωβίζοντας την πραγματική ανθρώπινη φύση.
Το να μάθεις τους κανόνες της ρητορικής, δεν σε μαθαίνει να ρητορεύεις.
Το να διαβάζεις φιλοσοφία, δεν σε κάνει φιλόσοφο.
Τα Μαθήματα Ζωής δεν καλύπτονται από κανένα πεδίο εκπαίδευσης.
Κάποτε η οικογένεια έπαιζε πρωταρχικό ρόλο.
Μια οικογένεια συγκροτημένη με μία σαφώς πιο «στενή» ιδεολογία, πως η διαπαιδαγώγηση πρέπει να γίνεται με συγκεκριμένο τρόπο. Τα μαθήματα ζωής, όμως, δεν εξαντλούνται στους κανόνες συμπεριφοράς, που ευλαβικά μαθαίνει ένα παιδί, χωρίς εξάλλου να του έχουν εξηγήσει, γιατί πρέπει να το κάνει. Η οικογένεια όμως έλαβε βολές, αναδιαμορφώθηκε κι αλλού διαλύθηκε τελείως η παραδοσιακή της μορφή. Η πολιτεία έδωσε μορφωτικά εφόδια στην νεολαία, η αμφισβήτηση και η αναρχία (υπό την κυριολεκτική της έννοια) χαρακτήρισε τους νέους που ήθελαν πλέον να είναι παντοδύναμα ελεύθερα αντιδογματικοί.
Κάποτε, ένα μέρος τρόπου συμπεριφοράς, διδαχόταν από την εκκλησία, μέσω του συστήματος κατηχητικών προγραμμάτων. Αυτό περιχαρακωνόταν από συγκεκριμένα μοτίβα, που αντιμετώπισαν κριτική, όσο προχωρούσε η μορφοποίηση της σύγχρονης πολυπολιτισμικής κοινωνίας. Εξαιτίας, είτε της νέας αυτής θρησκευτικής αυτονομίας, είτε της εν γένει εσωστρεφούς στάσης της εκκλησίας, που δεν της επιτρέπει να αποκτήσει ένα πιο επικοινωνιακό προφίλ, ο άνθρωπος νιώθει μετέωρος. Αν και πολλές έννοιες, όπως η υπομονή, η ταπείνωση είναι κυρίαρχες στην χριστιανική πίστη, ο τρόπος μετάδοσης της δύναμης που έχουν, έχει παρεξηγηθεί. Η εκκλησία έχασε, λοιπόν, ένα προβάδισμα. Έχοντας ως δεδομένη την πρωτοκαθεδρία που είχε στην ελληνική συνείδηση και κοινωνία και στην καθημερινή ζωή των ανθρώπων, έχασε την ευκαιρία να εκσυγχρονιστεί. Δεν μπορεί κανένας να λησμονήσει την εποχή που μόρφωσαν το λαό, στήριξαν αγώνες, μπόλιασαν και ανέθρεψαν ηθικά γενιές ολόκληρες. Φωτισμένοι και μορφωμένοι ιεράρχες έλαβαν θέσεις ευθύνης, αλλά είχαν μικρά περιθώρια ελεύθερης δράσης. Στο πέρασμα του χρόνου είχε δοθεί η αίσθηση πως η θρησκεία, αποτελεί υποχρέωση και όχι μέσο ολοκλήρωσης. Δινόταν περισσότερο έμφαση στο λατρευτικό κομμάτι των υποχρεώσεων του «καλού πιστού», παρά στην ηρεμία και την ισορροπία που μπορεί να αποκτήσει στη ζωή του και στην διαχείριση κρίσεων της ζωής του. Ευτυχώς που εμφανίσθηκαν μοναχοί που με απλά λόγια, πλησίασαν τον κόσμο με τη λαλιά τους και είδαμε όλοι μας πόσο μεγάλη ανταπόκριση είχαν στο λαό, που οδήγησαν στην αγιοποίησή τους… αυτό ακριβώς δείχνει πόσο δίψα υπάρχει. Πόσο ανάγκη υπάρχει για πνευματική καθοδήγηση, υπό την έννοια της συμβουλευτικής και της υποστήριξης, της ερμηνείας κάποιων συμβολισμών και την σημασία κάποιων σταθμών της ζωής….
Ναι, όλα δεν είναι μια Παρασκευή και οι μέρες διακοπών συνήθως τελειώνουν εκεί που μόλις άρχισαν, τα Σαββατόβραδα μπορεί να έχεις πυρετό και η επιτυχημένη σου καριέρα να μην σε γεμίζει καθόλου. Έχετε ακούσει συχνά να λένε πως ευτυχισμένοι είναι αυτοί που κάνουν το χόμπυ τους επάγγελμα. Μήπως τελικά φταίει από την αρχή το σύστημα που σε οδηγεί αυτό να το θεωρείς μια μικρή εξαίρεση;
Μήπως η κάθε σου στιγμή μπορεί να εκπέμπει ευτυχία;
Μήπως μαθαίνουμε από μικροί, να μην είμαστε ευτυχισμένοι;
Να μην «γεμίζουμε» ικανοποίηση ;
Ο μετεωρισμός έχει να κάνει με την ευρυχωρία των παθών και την διαχείριση της ισορροπίας του υγρού στοιχείου μέσα μας.
Ο λαός πάντα περνούσε την γνώση αιώνων σε ρητά: «έπηξε πια το μυαλό του». Άρα το μυαλό ξεκινά να είναι σε υγρή κατάσταση και ωριμάζει σιγά-σιγά. Αναμένεται λοιπόν πως η υπομονή, η ταπείνωση και η διαχείριση του εαυτού μας, θα στηρίξουν και έννοιες όπως τον σεβασμό, την αγάπη, την συνύπαρξη, την αυτογνωσία και τελικώς την συνεχόμενη ευτυχία.
Τα μαθήματα ζωής εμπεριέχουν λύσεις και τρόπους αντιμετώπισης προβλημάτων. Την σημαντικότερη, όμως ανάγκη που καλύπτουν, είναι αυτό της ευτυχίας. Την ευτυχία, που δεν παραδίδεται αυτούσια, αλλά μαθαίνεται να αποκτάται και να διατηρείται. Και η ευτυχία δεν είναι ποτέ ατομική υπόθεση. Είναι πάντα συλλογική.
Είναι η ευτυχία που έχεις, η ευτυχία που μεταδίδεις στους άλλους και η ευτυχία που σου αποδίδεται…. Σκέψου το….
Στείλε μήνυμα «ενδιαφέρομαι» στο [email protected] και θα σε ενημερώσουμε για ό,τι νεότερο…
Facebook Comments