Πληθωρισμός: Πώς επηρεάζει το trading στο forex;

Ο πληθωρισμός είναι ένα από τα βασικότερα μεγέθη που πρέπει να προσμετρά ένας επενδυτής προκειμένου να κάνει επιτυχημένες συναλλαγές.

Ο πληθωρισμός δεν ερμηνεύεται το ίδιο για όλα τα νομίσματα. Υψηλός πληθωρισμός μπορεί να είναι ευεργετικός και να τροφοδοτήσει την άνοδο για ένα ζεύγος νομισμάτων, ενώ σε ένα άλλο ζευγάρι μπορεί να έχει αρνητικές συνέπειες. Για αυτό το λόγο προτού κάνουμε ένα trade πρέπει να μπορούμε να προβλέψουμε σωστά την αντίδραση της αγοράς.

Τι ονομάζουμε πληθωρισμό;

Πληθωρισμό ορίζουμε την αύξηση των τιμών των βασικών καταναλωτικών αγαθών και υπηρεσιών ή αντίστροφα το ποσοστό μείωσης της αγοραστικής δύναμης των καταναλωτών. Πιο απλά θα λέγαμε ότι είναι ένα μέτρο που μας δείχνει πόσες μονάδες αγαθών/υπηρεσιών μπορεί να αγοράσει ένας καταναλωτής με 1 ευρώ. Για παράδειγμα εάν μπορούμε να αγοράσουμε δύο λίτρα γάλα με 2 ευρώ, η επίδραση 2% πληθωρισμού στη τιμή, οδηγεί σε αύξηση της τιμής του προϊόντος κατά 4 λεπτά του ευρώ, στα 2.04 ευρώ. 

Η βασικότερη αιτία αύξησης του πληθωρισμού σε μία οικονομία, είναι η αύξηση της προσφοράς χρήματος (δείκτης M3) που όμως δε συνοδεύεται με αύξηση των στοιχείων ενεργητικού της χώρας. Οι περισσότεροι οικονομολόγοι συμφωνούν ότι, μια σταθερή ετήσια αύξηση των τιμών της τάξεως του 2-3% σε μια οικονομία, μπορεί να είναι ευεργετική για την πορεία της.

Πώς μετριέται ο πληθωρισμός; 

Ο πληθωρισμός μετριέται με τη χρήση δύο βασικών δεικτών , τον δείκτη τιμών καταναλωτή (Consumer Price Index-CPI) και τον δείκτη τιμών παραγωγού (Producer Price Index-PPI). Ο CPI μετρά το κόστος μιας ομάδας βασικών αγαθών και υπηρεσιών για τον καταναλωτή και θεωρείται το τελευταίο επίπεδο μέτρησης του πληθωρισμού σε μια οικονομία. Γενικά, όσο μεγαλύτερη η μεγέθυνση του δείκτη CPI, τόσο μεγαλύτερη είναι και η αύξηση του πληθωρισμού. Ο δείκτης CPI δε συμπεριλαμβάνει στις μετρήσεις του προϊόντα και υπηρεσίες που έχουν μεγάλη μεταβλητότητα, καθώς εναλλαγές των τιμών σε αυτά τα αγαθά δεν είναι αντιπροσωπευτικές της μεταβολής του πληθωρισμού. Ο PPI μετρά τα κόστη που πραγματοποιούνται στις συναλλαγές μεταξύ εταιριών για αγαθά και υπηρεσίες. Η μέτρηση του πληθωρισμού βάσει του PPI είναι ουσιαστικά μια αντίστροφη διαδικασία σε σχέση με τη μέτρηση της μεγέθυνσης των τιμών με τον δείκτη CPI.

Το ερώτημα που μας απασχολεί είναι: « Ποια είναι η επίδραση του πληθωρισμού στην αγορά συναλλάγματος» ;

Εκτός από την αύξηση στην προσφορά χρήματος, ο πληθωρισμός τείνει να κινείται ανοδικά όταν επικρατούν χαμηλά επιτόκια σε μία οικονομία. Η υπερπροσφορά χρήματος λόγω των χαμηλών επιτοκίων ωθεί τις τιμές των αγαθών προς τα πάνω με αποτέλεσμα ο πληθωρισμός να αυξάνεται.

Για αυτόν ακριβώς το λόγο παρατηρούμε το φαινόμενο σε χώρες με υψηλό πληθωρισμό να αυξάνονται τα επιτόκια από τις κεντρικές τράπεζες και σε χώρες με χαμηλό πληθωρισμό να μειώνονται τα επιτόκια. Το πλέον πρόσφατο και χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η περικοπή του βασικού επιτοκίου δανεισμού από την ΕΚΤ κατά 25 μονάδες βάσης(0.25%), καθώς στην Ευρωζώνη είχαν κάνει την εμφάνισή τους φαινόμενα αποπληθωρισμού.

Όταν επικρατούν υψηλά επιτόκια σε μια οικονομία μπορούν να προσελκύσουν επενδυτές οι οποίοι στοχεύουν να επωφεληθούν από την απόδοση των καταθέσεων τους σε εγχώριο νόμισμα, ενώ αντίθετα χαμηλά επιτόκια μπορεί να ωθήσουν τους επενδυτές σε εναλλαγή του νομίσματος για κάποιο άλλο που αναμένεται να προσφέρει καλύτερες προοπτικές απόδοσης. 

Ωστόσο είναι πολύ σημαντικό το οικονομικό κλίμα σε μία οικονομία να είναι καλό, να χαρακτηρίζεται από σταθερότητα και να επικρατούν αναπτυξιακές προοπτικές. Αν υπάρχει ανεμική ανάπτυξη ή ύφεση, μία αύξηση του πληθωρισμού θα μπορούσε να έχει ιδιαίτερα αρνητικές συνέπειες για την οικονομία, καθώς θα μπορούσε να οδηγήσει σε συνθήκες στασιμοπληθωρισμού. Το φαινόμενο παρατηρήθηκε και στην Ελλάδα στην πρόσφατη κρίση που έπληξε τη χώρα. Για αυτόν ακριβώς τον λόγο οι traders παρακολουθούν πολύ στενά την ειδησεογραφία, σε μια προσπάθεια να καταλάβουν αν ο πληθωρισμός κινήθηκε χαμηλότερα ή υψηλότερα του αναμενόμενου. 

Ακόμη πρέπει να θυμόμαστε ότι τα επιτόκια που ανακοινώνονται από τις κεντρικές τράπεζες συνήθως αντιστοιχούν σε ονομαστικές τιμές, ενώ οι αγορές παρακολουθούν πάντοτε τις πραγματικές-σταθερές ή αποπληθωρισμένες τιμές προκειμένου να έχουν μια πιο σαφή εικόνα και να πάρουν ορθολογικές επενδυτικές αποφάσεις. Ο λόγος είναι απλός, ο υψηλός πληθωρισμός μπορεί να ξεγελάσει έναν υποψήφιο επενδυτή, γιατί μπορεί να μειώσει το επίπεδο των ονομαστικών επιτοκίων όταν μετρηθεί σε πραγματικές τιμές. 

Επιπλέον, μία πολύ σημαντική συνιστώσα για να κάνουμε σωστό trading, είναι να υπάρχει έγκαιρη και έγκυρη πληροφόρηση για τις προθέσεις των κεντρικών τραπεζών, όσον αφορά το συναίσθημα που επικρατεί στην οικονομία και στις προθέσεις της για τα βασικά επιτόκια δανεισμού. Επομένως όταν διαβάζουμε ένα δημοσίευμα που αναφέρει ότι «η κεντρική τράπεζα θέλει να καταπολεμήσει τον πληθωρισμό», θα πρέπει να περιμένουμε άνοδο του επιτοκίου δανεισμού, ενώ όταν η κεντρική τράπεζα θέλει να δημιουργήσει συνθήκες πληθωρισμού στην αγορά θα πρέπει να περιμένουμε “κόψιμο” των επιτοκίων.

Συνοπτικά, σε μια ακμάζουσα οικονομία που αναπτύσσεται σε ένα σταθερό και υγιές περιβάλλον, αύξηση του πληθωρισμού ωθεί τα επιτόκια προς τα πάνω γεγονός που ευνοεί την επένδυση στο εγχώριο νόμισμα. Στον αντίποδα, σε δυσμενείς οικονομικές συνθήκες με χαμηλούς ρυθμούς ανάπτυξης ή παρουσία ύφεσης, θα πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί στον τρόπο με τον οποίο επενδύουμε και να ακολουθούμε τα βήματα που αναφέραμε παραπάνω.