Είναι σαν το παιδί, που δεν έχει όρεξη για γράμματα. Δεν το θέλει το σχολείο. Θέλει να παίξει μπάλα. Κάπως έτσι κι η ελληνική «κοινή γνώμη». Αν τυχόν πας και κάνεις καμιά σοβαρή ανάλυση από τηλεοράσεως, το γυρνάει σε τούρκικο. Στην ενημέρωση θέλει Αμφίπολη, τον μακελάρη με τον Καλάσνικοφ και σεισμολαγνεία. Κι έτσι κυλούν οι μέρες και τα βράδια. Χωρίς ενημέρωση για τον κίνδυνο μιας νέας παγκόσμιας κρίσης, όπως τον περιγράφει ο Κάμερον στον Γκάρντιαν. Χωρίς εικόνα του πώς οι Τράπεζες Παγκόσμιας Συστημικής Σημασίας (GSIBs) δημιουργούν τη νέα φούσκα των bail-in bonds.
 
Εδώ που τα λέμε, και μόνο η απόπειρα να καταλάβεις τί σημαίνει bail-in bond δομημένο πάνω σε CoCos (contingent, convertible, capital instruments) αρκεί για να φέρει πονοκέφαλο. Εδώ καλά-καλά δεν μπορούμε να ξεχωρίσουμε το χρηματοδοτικό από το δημοσιονομικό κενό. Είναι πιο απλό, να δημιουργούμε εύπεπτα σχήματα. Να πλάθουμε εχθρούς. Κυβέρνηση εναντίον τρόικας. Συγκυβέρνηση εναντίον ΣΥΡΙΖΑ. Τσίπρας εναντίον Λαφαζάνη. Γιουνκέρ εναντίον Μέρκελ. Μέρκελ εναντίον ΗΠΑ. ΗΠΑ εναντίον Πούτιν. Πούτιν εναντίον Δύσης. Δύση εναντίον Ελλήνων. Βεβαίως, όσο εμείς αναλωνόμαστε σε εντυπωσιοθηρίες, οι πραγματικές εξελίξεις τρέχουν.
 
Ευτυχώς, κάποια πράγματα πάνε καλά. Ο τουρισμός, για παράδειγμα. Με την αυστραλιανή ακτογραμμή για κολαούζο και στη δοκιμασμένη συνταγή «ουζάκι-συρτάκι-αρχαίοι θεοί» οι αφίξεις σπάνε ρεκόρ – αν και με τον μισό μουσουλμανικό κόσμο εκτός μάχης λόγω βίας. Βέβαια, 19.723 ξενοδοχεία χρωστούν στα ασφαλιστικά ταμεία 1,4 δις. ευρώ.  Εάν εξοφλούσαν το χρέος τους, η «τρύπα» στο ασφαλιστικό εντός του 2015, για την οποία ωρύεται η τρόικα, θα έκλεινε. Γενικώς, εάν στη χώρα τούτη αποφασίζαμε να πληρώσουμε ο ένας τον άλλον, έστω και με συμφηφισμούς, πολλά προβλήματά μας θα εξέλιπαν. Όμως, ουκ αν λάβοις παρά του μη έχοντος.
 
Κι αν έχεις ακόμα, γιατί να πληρώσεις; Εφόσον έρχεται όντως ο αποπληθωρισμός, ούτε να αγοράσεις δεν συμφέρει. Αύριο θα είναι φθηνότερα. Σε περίπτωση, δε που έχεις NPL (non-performing loan, ελληνιστί «κόκκινο δάνειο») και ψηφίζεις ΣΥΡΙΖΑ, θα περιμένεις την κοινωνικοποίηση των τραπεζών, άσχετα αν η θέση αυτή καταψηφίστηκε πρόσφατα από το ίδιο το κόμμα με εισήγηση Τσίπρα. Αν, πάλι, ψηφίζεις ΝΔ-ΠΑΣΟΚ, μπορείς να περιμένεις είτε τον Γιακουμάτο, είτε μια «τελική ρύθμιση», που όλο εξαγγέλλεται και ποτέ δεν έρχεται και ακόμα κι αν έρθει, μπορεί να αλλάξει με τροπολογία λόγω τρόικας. Γενικώς, δεν συμφέρει να πληρώσεις.
 
Το γεγονός ότι τα NPLs αντιστοιχούν στην Ελλάδα στο 30%, περίπου, του συνολικού αριθμού των δανείων, απασχολεί, βεβαίως την τρόικα, όχι όμως όσο η πιθανότητα διευρυμένου δημοσιονομικού κενού το 2015.  «Άγιο δισκοπότηρο» των δανειστών παραμένει το πρωτογενές πλεόνασμα. Η επιθυμία τους για το προσεχές έτος είναι το 4%. Ο προϋπολογισμός που κατατέθηκε στη βουλή το υπολογίζει στο 3%. Το ζήτημα είναι διπλής σημασίας. Πρώτον, μια κυβέρνηση πλεονασματική είναι σε θέση να αποπληρώνει το χρέος. Δεύτερον, δεν θα χρειάζεται περαιτέρω χρηματοδότηση από τον ευρωπαίο φορολογούμενο. Κι αν, ο μη γένοιτο, απαιτηθούν χρήματα για τις τράπεζες, έχει ήδη δρομολογηθεί (διεθνώς) το bail-in.
 
Ακριβώς λόγω της δρομολόγησης του bail-in, δηλαδή της σωτηρίας των τραπεζών σε περίπτωση ανάγκης με κεφάλαια προερχόμενα πρώτα από τους μετόχους και κατόπιν από τους καταθέτες, δημιουργήθηκαν και τα εξωτικά αξιόγραφα που αναφέρονται στην αρχή του κειμένου: Εφόσον η τράπεζα χρειαστεί ανακεφαλαίωση, η ομολογία μετατρέπεται αυτομάτως σε μετοχικό κεφάλαιο. Οι GSIBs υπολόγιζαν ότι τα bail-in bonds θα αγοράζονταν από συνταξιοδοτικά ταμεία, που επενδύουν σε βάθος χρόνου. Τελικά, όμως, άρχισαν να φορτώνουν τα χαρτοφυλάκια επενδυτικών funds με πολύ πιο βραχυπρόθεσμες ατζέντες. Η ζήτηση έχει ξεφύγει από κάθε προσδοκία. Και η φούσκα τρέφεται με ρυθμούς subprimes.
 
Με 3+% προβολή ανάπτυξης για την ερχόμενη χρονιά, για πρώτη φορά μετά από καιρό η Ελλάδα έχει στα χέρια της ένα διαπραγματευτικό ατού. Με τον Ντράγκι να έχει «πάρει τ’όπλο του» και την ΕΚΤ έτοιμη να επενδύσει σε ελληνικά ομόλογα – εφόσον η τάση πιστοληπτικής αξιολόγησης εξακολουθήσει υποτυπωδώς θετική για τη χώρα – πολλοί συμφωνούν, πως διαμορφώνεται μπροστά μας ένα δυνητικό περιβάλλον σχετικής ασφάλειας. Και με την ευρεία πλειονότητα των πολιτών να μην επιθυμεί εκλογές, φαίνεται ότι και οι Έλληνες μιαν υποτυπώδη ασφάλεια επιζητούν. Όμως τα πράγματα μόνον απλά δεν είναι.
 
Δεν υπάρχει άσπρο και μαύρο, «σωθήκαμε» ή «καταστραφήκαμε». Μπορεί να είναι εύκολο, να σκεφτόμαστε με όρους «κακής Γερμανίας» και «καλού Νότου», να προσβλέπουμε στο «ιππικό» υπό μορφή παρέμβασης Ομπάμα και συγχρόνως να κατηγορούμε τις ΗΠΑ ως ΔΝΤ. Ζητούμενο, όμως, είναι, να καταλάβουμε πως είμαστε ένα μικρό μέρος ενός μεγάλου αποσταθεροποιημένου συστήματος, μιας Δύσης σε οικονομική ύφεση, με δεκανίκι και νέμεσι το χρηματοπιστωτικό σύστημα. Καλή η Αμφίπολη, καλή η αποφόρτιση, αλλά καταντάει χαύνωση. Καλή η μπάλα, αλλά να κάνουμε και τα μαθήματά μας.

Facebook Comments