Πακέτο Γιούνκερ: Μια σημαντική ευκαιρία για την Ελλάδα

Η χθεσινή έγκριση του επενδυτικού πακέτου Γιούνκερ από τη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ ίσως να αποδειχθεί ως η πλέον σημαντική είδηση της χρονιάς για την Ευρώπη, αλλά και για την Ελλάδα. Για πρώτη φορά μέσα στην τελευταία εξαετία της ύφεσης, η Ευρώπη, μιλά για ανάπτυξη, έστω κι αν τα χρήματα του σχετικού προγράμματος επενδύσεων συνολικού ύψους 315 δισ. ευρώ αυτή τη στιγμή δεν υπάρχουν …ούτε για ζήτω! Είναι υπερδιπλάσια του ετήσιου προϋπολογισμού της ΕΕ, που κυμαίνεται κοντά στα 140 δις, γι’ αυτό και κάποιοι, χαρακτηρίζουν τη σημερινή απόφαση ως απλές χριστουγεννιάτικες ευχές. Πού θα βρεθούν όμως τα υπόλοιπα χρήματα για την υλοποίηση;

Το σχέδιο, που έχει ήδη προγραμματισμένες επείγουσες δράσεις για το πρώτο τρίμηνο του 2015, βασίζεται αρχικά σε μόχλευση 21 δισ. ευρώ από τα ελάχιστα ευρωπαϊκά κεφάλαια  που μπορεί να κινητοποιήσει η Κομισιόν.

Άμεσος στόχος είναι να μπουν μπροστά μια σειρά από πρότζεκτ στην Ευρώπη, τα οποία με τη σειρά τους θα προσελκύσουν εν συνεχεία επενδύσεις από τον ιδιωτικό τομέα. Τα χρήματα αυτά θα μπορούσαν βέβαια να αυξηθούν εάν τα κράτη μέλη συνεισέφεραν περισσότερα.

Προς αυτήν την κατεύθυνση υπάρχει ήδη θετικό άνοιγμα και ο Γιούνκερ δείχνει αποφασισμένος και πρέπει ασφαλώς να πιέσει ακόμα πολύ περισσότερο.

Το σίγουρο είναι ότι, η όλη προσπάθεια έχει χτυπήσει συναγερμό στους επενδυτικούς κύκλους καθώς δημιουργεί σημαντικές ευκαιρίες για ιδιώτες επενδυτές, ώστε να μπουν σε μεγάλα πρότζεκτ που δεν έχουν ξεκινήσει, ή έχουν παγώσει εξαιτίας της έλλειψης χρηματοδότησης. Οι εν λόγω ιδιωτικές επενδύσεις εκτιμάται ότι θα μπορούσαν να φτάσουν σε 15πλάσιο ύψος σε σχέση με το αρχικό κεφάλαιο φθάνοντας έτσι τα 300-315 δισ. Ευρώ, που είναι ο τελικός στόχος του πακέτου.Τι σημαίνουν όμως όλα αυτά για την Ελλάδα;

Σε ποιο βαθμό μπορεί να αξιοποιήσει προς όφελός της αυτήν την εξέλιξη; Αλλά και συνολικότερα, πώς θα επιταχυνθεί η ανάπτυξη νέων έργων, πώς θα χρηματοδοτηθούν αυτά, τι προγραμματίζουν αυτήν την περίοδο τα αρμόδια, για το νέο ΕΣΠΑ, επιτελεία και ποιος ο ειδικός ρόλος της Αυτοδιοίκησης στην ανάπτυξη έργων και υποδομών;   

Απαντήσεις σε αυτά τα επίκαιρα ερωτήματα μας δίνει η συντονίστρια της αναπτυξιακής Πρωτοβουλίας «ΕΠΑΝΕΚΚΙΝΩΝΤΑΣ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ» και διευθύντρια της επενδυτικής έκδοσης Α- ENERGY, Άντα Σεϊμανίδη. Η κ. Σεϊμανίδη είναι οικονομική συντάκτρια, ειδικευμένη σε θέματα ανάπτυξης. Σήμερα μάλιστα, συντονίζει μια επίκαιρη ημερίδα με θέμα «ΝΕΑ ΕΡΓΑ, ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ». Η ημερίδα, πραγματοποιείται με τη συμμετοχή κορυφαίων εκπροσώπων από τα Υπουργεία Ανάπτυξης, Περιβάλλοντος, Υποδομών, την Ειδική Γραμματεία ΣΔΙΤ, την Ένωση Περιφερειών Ελλάδος (ΕΝΠΕ), την Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ) και τον Όμιλο Χρηματιστηρίου Αθηνών στα πλαίσια της Πρωτοβουλίας «ΕΠΑΝΕΚΚΙΝΩΝΤΑΣ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ».

Κυρία Σεϊμανίδη, η «Πρωτοβουλία ΕΠΑΝΕΚΚΙΝΩΝΤΑΣ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ» που συντονίζετε, οργανώνει σήμερα μια πολύ επίκαιρη ημερίδα για τα έργα και τις υποδομές: Αλήθεια, η Ελλάδα έχει να ωφεληθεί από το Πακέτο Γιούνκερ;

Η χώρα μας μπορεί να ωφεληθεί πολύ από το πακέτο αυτό, καθώς αυτό ορίζει ειδική διαδικασία και πρόγραμμα βοήθειας προκειμένου οι επενδύσεις να φτάσουν εκεί όπου χρειάζονται περισσότερο, όπως η Ελλάδα και οι άλλες χώρες του Νότου που έχουν απολέσει το 25% με 30%, του Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος λόγω των προγραμμάτων λιτότητας. Επομένως, δεν έχουν άλλη εναλλακτική άμεσης ανάκαμψης από ένα επιθετικό πρόγραμμα ανάπτυξης υποδομών. Η μόνη απόλυτα δοκιμασμένη και καταξιωμένη διεθνώς «συνταγή» επαναφοράς στην ανάπτυξη και στην απασχόληση είναι τα μεγάλης κλίμακας έργα, επενδύσεις και άλλες υποδομές. Κατά τη δική μας εκτίμηση, αυτό ακριβώς είχε στο μυαλό του και ο κ. Γιούνκερ όταν συνέλαβε την ιδέα του πακέτου: Πώς θα βγάλει τις χώρες του Νότου από το τέλμα, αλλά και τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες που μπορεί να μην αντιμετωπίζουν τόσο οξύ πρόβλημα, πλην όμως, παραμένουν και αυτές σε πλήρη στασιμότητα. Σκεφτείτε, ότι συνολικά οι επενδύσεις σε πανευρωπαϊκό επίπεδο έχουν μειωθεί κατά 15%. Αν η πτώση συνεχιστεί, πάμε σε δρόμο χωρίς επιστροφή για την ανταγωνιστικότητα και την ανάπτυξη στην Ευρώπη.

Ποιες συγκεκριμένες ενέργειες έχουν γίνει μέχρι στιγμής από ελληνικής πλευράς για αξιοποίηση της προσπάθειας αυτής;

Τα έργα που θα χρηματοδοτηθούν από το πακέτο, τα προτείνουν οι χώρες-μέλη. Από την Ελλάδα, όπως και από τους άλλους εταίρους έχει ζητηθεί να υποβάλλουν τις προτάσεις τους με έργα της επιλογής τους που δεν έχουν άλλη πηγή χρηματοδότησης. Έχουν μάλιστα συσταθεί και ειδικές ομάδες – Task Force, που ασχολούνται αποκλειστικά με αυτό το θέμα. Στην Ελλάδα λειτουργεί ήδη μια μικρή ομάδα που συγκεντρώνει τα προτεινόμενα έργα από όλους τους επιμέρους φορείς και υπουργεία.

Ώστε υπάρχει ελληνική λίστα έργων για το Πακέτο Γιούνκερ;

Το Υπουργείο Υποδομών, όπως επίσης και άλλα υπουργεία έχουν στείλει τις προτάσεις τους, και ναι, αυτή τη στιγμή υπάρχει μια βασική λίστα με ελληνικά έργα προς χρηματοδότηση. Σημειώνουμε ιδιαίτερα, ότι οι σχετικές προτάσεις περιλαμβάνουν αυστηρά έργα που στερούνται άλλων πηγών χρηματοδότησης. Από δικής μας πλευράς, ως αναπτυξιακό φόρουμ που ανάμεσα σε άλλα συγκεντρώνει εποικοδομητικές προτάσεις σχετικά με τα έργα και τις επενδύσεις, έχουμε την αίσθηση ότι η σχετική λίστα θα μπορούσε ακόμα περισσότερο να «ωριμάσει και να ολοκληρωθεί με τα έργα εκείνα που θα μπορούσαν να εκτινάξουν την ελληνική οικονομία προς τα μπρος. Λόγου χάριν, η Γαλλία, είχε από καιρό έτοιμη και απόλυτα μελετημένη την αντίστοιχη δική της λίστα. Να πούμε μάλιστα ότι οι Γάλλοι, ετοιμάζονται να διεκδικήσουν πολλά έργα στα πλαίσια αυτού του επενδυτικού προγράμματος.

Σε ποιους τομείς επενδύει το πρόγραμμα Γιούνκερ;

Σε τομείς του μέλλοντος, όπως είναι η ενεργειακή πολιτική, η ψηφιακή οικονομία και η ηλεκτροκίνηση. Επίσης σε μεταφορικές, τουριστικές και άλλες υποδομές που συμβάλλουν στην ευρωπαϊκή ολοκλήρωση.

Στο επίκεντρο των παρουσιάσεων που θα γίνουν πέρα από το πακέτο Γιούνκερ περιλαμβάνονται: Οι τρέχουσες εξελίξεις και προοπτικές στον τομέα κατασκευής και ολοκλήρωσης νέων έργων, οι προοπτικές χρηματοδότησης από το νέο ΕΣΠΑ (ΣΕΣ) και στα πλαίσια του project finance (Συμπράξεις Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα, έργα με συμβάσεις παραχώρησης), ο καταλυτικός ρόλος των Περιφερειών και των Δήμων για την επιτυχία τους. Θα γίνουν πρωτότυπες παρουσιάσεις επιλεγμένων έργων με σημαντική συμβολή στην τοπική και περιφερειακή ανάπτυξη. Θα παρουσιαστούν επίσης τα συμπεράσματα του διήμερου συνεδρίου που πραγματοποίησε η Α- ΕΝΕRGY στον Όμιλο Χρηματιστηρίου Αθηνών στις 23-24 Οκτωβρίου με θέμα «ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΩΝΤΑΣ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ» και προτάσεις για τον πιο αποτελεσματικό συντονισμό και επιτάχυνση των έργων.