Τυχερή η ελληνική κυβέρνηση που δεν εμφανίστηκε ξεροκέφαλη και αυτή τη φορά και δεν επανέλαβε το λάθος του Φεβρουαρίου όπου αψηφώντας την διεθνή αναταραχή στις αγορές, προχώρησε στην έκδοση του 7ετούς ομολόγου, με τον Ευκλείδη Τσακαλώτο να βρίσκεται στη συνέχεια αντιμέτωπος με τα εξοργισμένα funds που τόλμησαν να συμμετέχουν στην δοκιμαστική εκείνη έξοδο της Ελλάδας και να «εμπιστευτούν» την ελληνική κυβέρνηση. Όπως όλοι καταλαβαίνουμε, το στοίχημα της εξόδου στις αγορές πριν το τέλος του μνημονίου το οποίο είχε βάλει το Μαξίμου χάθηκε με… θόρυβο, το χειρότερο όμως είναι πως τα  όποια σχέδια είχε το ελληνικό επιτελείο για νέα έξοδο στις αγορές στις αρχές του φθινοπώρου να πρέπει να μπουν με… συνοπτικές διαδικασίες, στο συρτάρι για μήνες.  Αυτό μπορεί να είναι το αποτέλεσμα της νέας κρίσης που χτυπά τις αγορές λόγω Τουρκίας, Ρωσίας αλλά και (πάλι) Ιταλίας, ωθώντας τους επενδυτές σε μαζική φυγή από ότι ενέχει ρίσκο, ωστόσο είναι και η «τιμωρία» των αγορών για την πολιτική και εγωιστική επιλογή του Αλέξη Τσίπρα για την πιο βρώμικη καθαρή έξοδο που θα μπορούσε να υπάρχει από πρόγραμμα διάσωσης, αντί της επιλογής της προληπτικής πιστωτικής γραμμής.

Αν και ήταν αναμενόμενο, η ΕΚΤ ανακοίνωσε και επισήμως το τέλος του waiver για τις ελληνικές τράπεζες, στέλνοντας έτσι ένα νέο αρνητικό σήμα για την επενδυτική ψυχολογία. Αυτό οδηγεί ουσιαστικά τις ελληνικές τράπεζες και πάλι στην αγκαλιά του έκτακτου μηχανισμού χρηματοδότησης (ELA) που αναγκαστικά θα αυξηθεί, αν και λίγο, ο οποίος πάντως  είναι ένας ακριβός τρόπος χρηματοδότησης. Τόσο για τις ελληνικές τράπεζες που είναι αντιμέτωπες με ένα βουνό κόκκινων δανείων, όσο και για τις ελληνικές επιχειρήσεις που έχουν τέτοια δάνεια, η εξέλιξη αυτή σίγουρα δεν είναι καλή, έστω και αν διαμηνύεται ότι είναι διαχειρίσιμη.  Όπως τόνισε και η γερμανική εφημερίδα FAZ, αυτή η απόφαση της ΕΚΤ οφείλεται στην «ξεροκεφαλιά» του Αλέξη Τσίπρα ο οποίος υποσχέθηκε στους Έλληνες ότι στις 20 Αυγούστου θα τελειώσουν οριστικά τα προγράμματα διάσωσης. Το ότι η Ελλάδα θα μπορεί να κινείται εφεξής αυτόνομα, αμφισβητείται πλέον, καθώς οι επισκέψεις ελέγχου από πλευράς των θεσμών θα συνεχιστούν. Και τα επόμενα χρόνια η Ελλάδα πρέπει να ακολουθεί δημοσιονομικούς κανόνες αλλά και το συμπεφωνημένο πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων με μειώσεις συντάξεων και αφορολογήτου. Γι’ αυτό τον λόγο οι Ευρωπαίοι κεντρικοί τραπεζίτες είχαν ζητήσει να ενταχθούν όλα αυτά σε ένα αποδυναμωμένο πρόγραμμα βοήθειας το οποίο θα προέβλεπε μια προληπτική γραμμή στήριξης, αλλά όχι νέα δάνεια. Ο πρωθυπουργός Τσίπρας, όμως, επέμεινε. Γι’ αυτό και ακολουθεί τώρα μια σκληρή αντίδραση από την ΕΚΤ».

Μ’ αυτά και μ’ αυτά, η Ελλάδα σε λίγες μέρες από σήμερα θα είναι εκτός προγράμματος αλλά και εκτός αγορών, με τους επενδυτές να μην δείχνουν να έχουν καμία εμπιστοσύνη στις προοπτικές της χώρας αφού ξεφορτώνονται τους ελκυστικούς κατά τα άλλα ελληνικούς τίτλους (έχουν από τις υψηλότερες αποδόσεις διεθνώς) υπογραμμίζοντας πως η περίοδος της ενισχυμένης εποπτείας δεν σηματοδοτεί και την επιστροφή του θετικού κλίματος απέναντι στην χώρα. Όπως άλλωστε αναφέρει και η Alpha Bank στο εβδομαδιαίο της Δελτίο, οι λόγοι που αποδόσεις των ελληνικών ομολόγων διατηρούνται σε υψηλά επίπεδα και δεν λένε να υποχωρήσουν παρά την απελευθέρωση της Ελλάδας από τα μνημόνια, είναι πολλοί. Και μετά τα νέα δεδομένα με την Τουρκία αυξάνονται, θα προσθέσουμε. Σύμφωνα λοιπόν με την τράπεζα, αυτά που κρατούν τους επενδυτές μακριά  από τα ελληνικά ομόλογα είναι τα εξής:  Πρώτον, η διαβάθμιση της Ελλάδος σε επίπεδο χαμηλότερο κατά 4 βαθμίδες από εκείνο του επιπέδου της επενδυτικής κατηγορίας (investment grade). Δεύτερον, η επίδραση της μειωμένης διαθέσεως αναλήψεως κινδύνων στις αγορές ομολόγων που οφείλεται στην έναρξη των συζητήσεων για τον προϋπολογισμό στην Ιταλία που έχει αναθερμάνει τις ανησυχίες της επενδυτικής κοινότητος και έχει αυξήσει τις αποδόσεις των ιταλικών ομολόγων. Τρίτον, η επιφυλακτική στάση των επενδυτών λόγω της μη ένταξης της Ελλάδας στο QE, και,  τέλος, η αβεβαιότητα που δημιουργούν στο επενδυτικό κοινό οι επιφυλάξεις του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου ως προς το ζήτημα της βιωσιμότητας του ελληνικού δημοσίου χρέους σε μακροχρόνιο ορίζοντα.

Αυτές οι ανησυχίες και αυτά τα «τραύματα» δύσκολο να μηδενιστούν και να επουλωθούν γρήγορα. Και θα εξαρτηθούν και από το πώς είναι και το διεθνές κλίμα. Νοέμβριο και βλέπουμε με λίγα λόγια. Ειδικά αν δούμε πως δεν πρόλαβαν να περάσουν τρεις μήνες από τις αναταραχές που προκάλεσε η ιταλική πολιτική κρίση τον Μάιο, και όπως αποδείχθηκε το διεθνές κλίμα είναι εξαιρετικά ασταθές, με τα εξωτερικά σοκ να «χτυπούν» το ένα μετά το άλλο.  Όπως προειδοποίησε και το Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής “οι πρώτοι μήνες που θα ακολουθήσουν την έξοδο από το πρόγραμμα θα είναι ιδιαίτερα κρίσιμοι καθώς τα μηνύματα που θα στείλει η κυβέρνηση θα επηρεάσουν σε μεγάλο βαθμό την αξιοπιστία της εγχώριας οικονομικής πολιτικής και κατά συνέπεια το ύψος των επιτοκίων της αγοράς”. Σε ό,τι αφορά την προσπάθεια για επιστροφή στις αγορές, “πρέπει να είναι προσεκτική και καλοσχεδιασμένη η έξοδος” , όπως τόνισε, “δεδομένων τόσο της ύπαρξης σημαντικού ύψους ταμειακών αποθεματικών ασφαλείας όσο και των κινδύνων επιδείνωσης του επενδυτικού κλίματος σε περίπτωση σχετικά υψηλών επιτοκίων λόγω αναταραχών στις διεθνείς αγορές”.

Η έξοδος της Ελλάδας από το πρόγραμμα γίνεται στις χειρότερες δυνατές διεθνείς συνθήκες. Δεν είναι μόνο κραχ στην Τουρκία και η περιδίνηση στην οποία έχουν μπει οι διεθνής αγορές, είναι και το τέλος της χαλαρής νομισματικής πολιτικής, που σημαίνει ότι τα επιτόκια πλέον αυξάνονται και αυτό αποτελεί αρνητικό παράγοντα για την επιστροφή της Ελλάδας στις αγορές γενικότερα. 

Τεράστια η επιτυχία της ελληνικής κυβέρνησης! Όπως είπε πριν μερικές ήμερες και ο Γ.Γ του ESM, το 2014 η Ελλάδα ετοιμαζόταν για καθαρή έξοδο  χωρίς οικονομική στήριξη. Αλλά μετά ήρθε ο ΣΥΡΙΖΑ. Για να μας φέρει έτσι, τέσσερα χρόνια μετά, στο ίδιο σημείο αλλά με πολύ χειρότερες τις εξωτερικές συνθήκες.  Η απόλυτη αποτυχία. Α, και μία ερώτηση στον κ. Τσίπρα: Αφού βγαίνουμε από τα μνημόνια, αφού μας εμπιστεύονται όπως λέτε όλοι, γιατί μένουν ακόμη τα capital controls; Τι φοβάστε;

Facebook Comments