Για όσους παρατηρούν τον οικονομικό και χρηματοοικονομικό αντίκτυπο από τον εμπορικό πόλεμο του Προέδρου των ΗΠΑ, Donald Trump, είναι σίγουρο ότι θα καταλάβουν πώς τα μακροπρόθεσμα αποτελέσματα αν και καθυστερημένα μπορεί να είναι μεγάλης σημασίας και να πυροδοτήσουν τεκτονικές αλλαγές στην παγκόσμια οικονομία.

Τα τυποποιημένα οικονομικά υποδείγματα είναι αξιοσημείωτα κακά στο να καταγράψουν τις  μακροχρόνιες μακροοικονομικές επιπτώσεις της αβεβαιότητας, τις οποίες οι εμπορικοί πόλεμοι δημιουργούν. Τα επενδυτικά σχέδια γίνονται εκ των προτέρων, επομένως ίσως χρειαστεί ένα χρόνο για να υλοποιηθεί ο αντίκτυπος αυτής της αβεβαιότητας – όπως συνέβη στο Ηνωμένο Βασίλειο μετά το δημοψήφισμα του Brexit του 2016. Η φορολόγηση των ενδιάμεσων εισροών θα βλάψει την αποτελεσματικότητα, ενώ η μετατόπιση των πόρων από τους δυναμικούς κλάδους υψηλής τεχνολογίας υπέρ της παλαιάς παραγωγής θα μειώσει την αύξηση της παραγωγικότητας, με περαιτέρω αρνητικές επιπτώσεις στις επενδύσεις. Και αυτά είναι αποτελέσματα που η Fed δεν μπορεί εύκολα να αντισταθμίσει

Οι δασμοί σε χάλυβα και αλουμίνιο που επέβαλε η διοίκηση του Trump στις αρχές Ιουνίου ήταν σημαντικά μέτρα κυρίως λόγω της συμβολικής αξίας του και όχι λόγω των πραγματικών οικονομικών τους επιπτώσεων. Οι προστατευτικές πολιτικές Trump υποδηλώνουν ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν παίζουν πλέον με τους κανόνες του παγκόσμιου εμπορικού συστήματος. Στοχεύουν μόνο εισαγωγές 45 δισεκατομμυρίων δολαρίων λιγότερο δηλαδή από 0,25% του ΑΕΠ σε μια αμερικανική οικονομία αξίας 18,5 τρισεκατομμυρίων δολαρίων.

Στις 6 Ιουλίου, τέθηκε σε ισχύ ένα πρόσθετο φορολογικό σύστημα 25% για κινεζικές εξαγωγές ύψους 34 δισ. Δολαρίων και η Κίνα αντέδρασε έναντι ισοδύναμου όγκου εξαγωγών των ΗΠΑ. Ο  Trump διέταξε τον αμερικανικό εμπορικό αντιπρόσωπο να καταρτίσει έναν κατάλογο πρόσθετων κινεζικών αγαθών αξίας περισσότερων από 400 δισεκατομμυρίων δολαρίων, τα οποία θα μπορούσαν να φορολογηθούν και η Κίνα δεσμεύθηκε και πάλι να αντιδράσει. Η Trump απειλεί επίσης να επιβάλει δασμούς σε εισαγόμενα αυτοκίνητα και εξαρτήματα αξίας 350 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Αν το πράξει, η Ευρωπαϊκή Ένωση και άλλοι θα μπορούσαν να στραφούν εναντίον ίσου αριθμού αμερικανικών εξαγωγών.

Tελευταίο δείγμα γραφής η διαταγή του Ντόναλντ Τραμπ στην κυβέρνησή του να προχωρήσει στην αύξηση των δασμών στις εισαγωγές από την Τουρκία. Πέρα από τις οικονομικές πολλές πολιτικές αποχρώσεις καθώς και ασφάλειας αρχίζουν να ξετυλίγονται λίγες μέρες μετά την απόφαση.

Κατά τη διαδρομή της οικονομικής σκέψης αξιόλογοι συγγραφείς έχουν ταχθεί υπέρ του δόγματος του φιλελευθερισμού, το οποίο συνεπάγεται την απόλυτη ελευθερία σε κάθε οικονομική δραστηριότητα και την έλλειψη κάθε στοιχείου στρεβλωτικού κρατικού παρεμβατισμού στην οικονομία. Στον αντίποδα το δόγμα του προστατευτισμού υποστηρίζει μεταξύ άλλων την επιβολή υψηλών εισαγωγικών δασμών με στόχο την μείωση των εξαγωγών και την αύξηση της εγχώριας παραγωγής. Βέβαια όπως αναφέραμε και πάνω τα υπάρχοντα οικονομικά μοντέλα στην μακροοικονομικά αδυνατούν να προσδιορίσουν με ακρίβεια τις μακροχρόνιες επιπτώσεις μίας προστατευτικής πολιτικής. Οι αλληλεξαρτήσεις στην παγκόσμια οικονομία και η πολιτική (η οποία επηρεάζει και επηρεάζεται από την οικονομία σε έναν αέναο κύκλο) καθώς και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά κάθε χώρας δημιουργούν αβεβαιότητα ως προς το εύρος των επιπτώσεων της συντηρητικής αυτής σχολής σκέψης.

Ο χρόνος θα δείξει τις επιπτώσεις κάθε απόφασης και το σίγουρο είναι ότι το ρίσκο και η αβεβαιότητα θα κυριαρχήσουν το επόμενο διάστημα. Ίσως ακόμα ενισχυθεί το ρεύμα του νεοπροστατευτισμού που είναι εθνικά αγκιστρωμένη προσπάθεια υπεροχής ως έθνους και αυτάρκειας. Γίνεται όμως σε έναν διασυνδεμένο κόσμο να παραβλέψουμε τα οφέλη του διεθνούς εμπορίου και να ρισκάρουμε την απομόνωση;

Facebook Comments