Τις τελευταίες μέρες κάνει το γύρο του διαδικτύου ένα άρθρο που αναφέρεται στην γελαστή κατάθλιψη, με αναλύσεις τοποθετήσεις και γλώσσα που δεν είναι επιστημονική αλλά εκλαϊκευμένη σε σημείο που να αναρωτιέσαι αν όντως αυτός που το έγραψε ρώτησε κάποιον ειδικό…

Θα μου πείτε ποιος αρχισυντάκτης θα έκοβε ένα άρθρο με τίτλο «γελαστή κατάθλιψη» . Ενίσταμαι κύριε πρόεδρε γιατί  για τα θέματα που αφορούν μια νόσο ή μια θεραπεία θα πρέπει να είμαστε άκρως προσεκτικοί.

Ζήτησα λοιπόν από την ψυχίατρο Γεωργία Μπαλτά  που εμπιστεύομαι να αφιερώσει λίγα λεπτά από τον χρόνο της για να μας απαντήσει, αν υπάρχει αυτό το φοβιστικό σενάριο της  γελαστής  κατάθλιψης,  που μεταξύ μας, μου φέρνει στο νου την εικόνα της ταινίας του Τζόκερ.

Ερώτηση: Μπορεί κάποιος να  γελάει αλλά ταυτόχρονα να έχει κατάθλιψη και να μην το ξέρει;

Γεωργία Μπαλτά : Αρχικά, να ξεκαθαρίσουμε ότι, όταν μιλάμε για κατάθλιψη, μιλάμε για έναν άνθρωπο που υποφέρει και δεν είναι χαρούμενος.

Είναι χρήσιμο να γνωρίζουμε ότι η κατάθλιψη χαρακτηρίζεται ως μια πρωτεϊκή νόσος. Αυτό θα πει ότι μπορεί να πάρει πολλές διαφορετικές μορφές, σαν τον Πρωτέα στην αρχαία ελληνική μυθολογία, ο οποίος μπορούσε να πάρει όποια διαφορετική μορφή ήθελε κάθε φορά. Έτσι, λοιπόν, και η κατάθλιψη μπορεί να εμφανίζεται χωρίς τα αναμενόμενα συμπτώματα της θλίψης, της απελπισίας και της ευσυγκινησίας (εύκολα και συχνά κλάματα).

Ερώτηση :  Υπάρχει όντως η γελαστή κατάθλιψη;

Γεωργία Μπαλτά: μάλλον είναι εύρημα του ίντερνετ, δεν υπάρχει τέτοιος όρος στην ψυχιατρική. Αυτό που επισημαίνω είναι ότι όταν μιλάμε για κατάθλιψη πρέπει να έχουμε πάντα στο μυαλό μας, ότι πρόκειται για έναν άνθρωπο ο οποίος υποφέρει. Υποφέρει ψυχολογικά, αλλά δεν διαμαρτύρεται για αυτό. Συνηθέστατα διαμαρτύρεται για σωματικά συμπτώματα. Πονοκεφάλους και πόνους στο σώμα, προβλήματα με το στομάχι του και το έντερο, δερματικά εξανθήματα, γενικότερα συμπτώματα αδυναμίας και ζάλης, καρδιολογικά προβλήματα….Και πηγαίνει σε γιατρούς να τον εξετάσουν, αλλά αυτοί δεν καταφέρνουν να βρουν κάποια οργανική νόσο, η οποία να δικαιολογεί τα συμπτώματά του. Συνηθέστατα  τον παραπέμπουν σε ψυχίατρο, αλλά τις περισσότερες φορές ο ασθενής δυσκολεύεται να καταλάβει γιατί του το λένε αυτό.

Ερώτηση: άρα δεν μιλάμε για έναν γελαστό άνθρωπο που κρύβει την πραγματική του κατάσταση αλλά για έναν άνθρωπο που πονάει και τι εμποδίζει αυτούς τους ανθρώπους να μιλήσουν;

Γεωργία Μπαλτά: Σε δύο κατηγορίες ανθρώπων συναντάμε αυτή τη δυσκολία να εκφραστούν συναισθηματικά. Η πρώτη κατηγορία δυσκολεύεται να αναγνωρίσει και να εκφράσει τα συναισθήματα  της. Αυτή η δυσκολία έχει δικό της όνομα, λέγεται αλεξιθυμία. Αυτοί οι άνθρωποι είτε δυσκολεύονται να καταλάβουν ότι θύμωσαν, λυπήθηκαν, απογοητεύτηκαν κλπ. είτε τους είναι δύσκολο να παραδεχτούν (στους άλλους, αλλά ακόμα και στον εαυτό τους) τα συναισθήματα τους. Αυτοί μπορεί να είναι άνθρωποι επιτυχημένοι στη δουλειά τους, σε υψηλές θέσεις ευθύνης και με πολλά καθήκοντα, να είναι ομαλά κοινωνικοποιημένοι και χωρίς εμφανή προβλήματα. Όταν όμως έρχονται στο προσκήνιο τα συναισθήματα, τα πράγματα γίνονται εξαιρετικά δύσκολα για  αυτούς.

Ερώτηση: Και η δεύτερη κατηγορία;

Γεωργία Μπαλτά: Στη δεύτερη κατηγορία, που είναι πιο σπάνια, είναι οι άνθρωποι οι οποίοι είναι ιδιαίτερα εσωστρεφείς και αυστηροί – απαιτητικοί με τον εαυτό τους. Δεν θέλουν να δείξουν αδυναμία στους άλλους. Δυσκολεύονται να παραδεχτούν ότι κάτι δεν πάει καλά, ότι κάτι δεν έχουν καταφέρει, ότι κάτι τους λείπει. Πρόκειται για έναν κακώς εννοούμενο εγωισμό. Αυτοί οι άνθρωποι υποφέρουν από μοναξιά. Ξέρουν ότι δεν νιώθουν καλά, αλλά προσποιούνται ότι είναι περίφημα. Βέβαια αυτό είναι εξοντωτικό.

Ερώτηση: Άρα ο τίτλος γελαστή κατάθλιψη είναι παραπλανητικός και όσον αφορά τις διάφορες μορφές κατάθλιψης πως μπορούμε να τις αντιμετωπίσουμε;

Γεωργία Μπαλτά:  φυσικά και είναι παραπλανητικός. Δυστυχώς οι Έλληνες το θεωρούν ακόμη ταμπού να φροντίσουν και να θεραπεύσουν  όσα κρύβει η ψυχή τους και δεν επισκέπτονται ειδικούς. Προτείνω αν υπάρχουν αυτά τα συμπτώματα να επισκεφτούν έναν γιατρό που θα μπορούν να εμπιστευτούν για να αρχίσει σιγά σιγά να επανέρχεται το χαμόγελο στα χείλη τους και όχι απλά να βλέπουν κάτι στο ίντερνετ και να προσδιορίζονται από αυτό.

*Συνέντευξη στη Λία Λάππα

Facebook Comments