Οι αγορές ίσως πάρουν μια ανάσα πριν την κατάρρευση

Οι πτώσεις που βλέπουμε στις ξένες αγορές τις τελευταίες ημέρες δεν είναι τυχαίες. Η παγκόσμια υποχώρηση τιμών στα παγκόσμια χρηματιστήρια που ξεκίνησε τον τελευταίο μήνα, είναι πλέον σε πλήρη εκδήλωση, όπως έγκαιρα είχαμε εκτιμήσει. Η πτώση πιθανότατα δεν είναι προσωρινή και θα έχει τεράστιες επιπτώσεις σε βάθος χρόνου.  Τα ερωτήματα είναι πως θα εκδηλωθεί η κρίση, αν θα υπάρχει ανάκαμψη έστω και προσωρινά, και ποιοι θα είναι οι μεγάλοι χαμένοι. Ας τα δούμε αναλυτικά.

Παρά το ότι η πτώση ξεκίνησε με αφορμή την αναταραχή στην Κινέζικη αγορά μετοχών, που οφείλεται στο ‘’παρκάρισμα’’ υπεραξιών στο Κινέζικο Χρηματιστήριο από τα υπερκέρδη της αγοράς ακινήτων της Κίνας, όπως περίπου είχε γίνει σε πολλές δυτικές χώρες το 1999, συνοδεύεται από κατάρρευση των τιμών πετρελαίου και μετάλλων. Η κατάρρευση των τιμών πετρελαίου και μετάλλων οφείλεται στην χαμηλή ζήτηση πρώτων υλών ως αποτέλεσμα της χαμηλής παραγωγής, και προϊδεάζει για παγκόσμια ύφεση όχι μόνο στην Κίνα, αλλά και σε ΗΠΑ αλλά και όλες τις μεγάλες παγκόσμιες οικονομίες.

Το πρόβλημα επομένως δεν θα ξεπεραστεί με κάποιου βαθμού ´´μέτρα ποσοτικής χαλάρωσης´´ που έγιναν σε ΗΠΑ και Ευρωπαϊκή Ένωση μετά την κρίση. Είναι βαθύτερο πρόβλημα και απαιτεί τον παγκόσμιο κύκλο ύφεσης και ανάπτυξης αλλά και άλλο αναπτυξιακό μοντέλο και πολιτική σημαντικών επενδύσεων που δεν φαίνεται ότι θα υλοποιηθεί παγκοσμίως.

Άρα αναπόφευκτα οδεύουμε προς παγκόσμια ύφεση το 2016 η στα τέλη του 2015, και σημαντική πτώση χρηματιστηριακών αξιών της τάξης του 40% με 50% στο διάστημα των μηνών που θα ακολουθήσουν για μεγάλες αγορές (ΗΠΑ, Αγγλία κλπ), και ως 70%-80% για περιφερειακές αγορές, σταδιακά βέβαια και με ολοκλήρωση πτώσης σε 1,5 με 2 χρόνια.

Άμεσα πληγωμένες από αυτή την κρίση θα βγουν κυρίως οι οικονομίες χωρών που σχετίζονται με ενέργεια ή μέταλλα όπως Ρωσία, Βραζιλία, Αυστραλία, Καναδάς, Αραβικές χώρες, καθώς οι πτωτικές τιμές τους θα οδηγήσουν σε χαμηλότερους ρυθμούς ανάπτυξης άμεσα τις χώρες αυτές, αλλά στη συνέχεια θα επεκταθεί παγκόσμια, με χρεοκοπίες τραπεζών, και ίσως κρατών και κατάρρευση ισοτιμίας νομισμάτων.

Η πτώση αυτή θα οδηγήσει σε πολύ χαμηλότερες αποτιμήσεις το Χρηματιστήριο Αθηνών, και επομένως το οποίο πρόγραμμα Αύξησης Κεφαλαίου Τραπεζών αλλά και ιδιωτικοποιήσεων θα φέρει πολύ χαμηλότερα έσοδα από όσα θα αναμένονταν αρχικά. Άρα θα υπάρξουν σημαντικές έμμεσες  επιπτώσεις και για την Ελληνική οικονομία, αλλά και τη δυνατότητα της Ελλάδας να από πληρώσει τις υποχρεώσεις της προς τους πιστωτές, καθώς σε καθεστώς πτωτικές χρηματιστηριακών αξιών διαμορφώνονται χαμηλότερες αποτιμήσεις και μικρότερη δυνατότητα άντλησης των απαραίτητων κεφαλαίων. Χρηματιστηριακά, η Ελληνική αγορά δύσκολα να μην επηρεαστεί από τέτοιους σημαντικούς παράγοντες.

Η πτώση που τώρα ξεκινάει, θα έχει πολλές φάσεις. Άμεσα, έχει ήδη ξεκινήσει κάποια μικροανάκαμψη προς τις 17.000 μονάδες του δείκτη Dow jones που μπορεί να δώσει την τελευταία ευκαιρία για ρευστοποιήσεις σε υψηλά επίπεδα, αλλά χαμηλότερα επίπεδα θα ακολουθήσουν στην συνέχεια.