Ως λαϊκισμό ορίζουμε την χωρίς λογική συστηματική κολακεία των λαϊκών παθών με σκοπό την ανάδειξη και επιβολή στην δημόσια ζωή ενός ή μιας ομάδας δημαγωγών.

Το αντίθετο του καλείται αντιλαϊκισμός. Αντιλαϊκισμός είναι η δημόσια ερμηνεία των εκάστοτε κοινωνικών και πολιτικών καταστάσεων όχι με το συναίσθημα αλλά με βάση πάντα λογικούς συνειρμούς χωρίς να υπάρχει διάθεση κολακείας κανενός. Όπως και στην ζωή έτσι και στην κοινωνία ή στην πολιτική κάθε φορά οι καταστάσεις διαμορφώνονται μέσα από την σύγκρουση του δίπολου λογικής- συναισθήματος.

Όταν το 2010 η Ελλάδα βρέθηκε στην δύνη της οικονομικής κρίσης όλοι οι άνθρωποι που θέλανε να κατανοήσουν το γιατί και πώς προήλθε το χάος γύρω τους έψαξαν εναγωνίως να βρούνε απαντήσεις από τους πνευματικούς ανθρώπους. Αλλά ποιοι ήταν οι πνευματικοί άνθρωποι; Βλέπετε η αποχαύνωση που είχε προηγηθεί της κρίσης μας είχε αποξενώσει από όλους αυτούς που ενώ υπήρχαν, έγραφαν στις εφημερίδες και προσπαθούσαν να έχουν δημόσιο λόγο προειδοποιώντας για το τι έρχεται εμείς κάναμε ότι δεν τους βλέπουμε.

Τότε σε εκείνο το σκοτάδι προσπαθήσαμε να βρούμε την προσωπικότητα εκείνη που θα μας δώσει τις απαντήσεις που ψάχνουμε και αυτήν την βρήκαμε και στο πρόσωπο του Θεοδόση Τάσιου. Τι ξεχωρίζει τον Τάσιο όμως από τους υπόλοιπους πνευματικούς ανθρώπους; Πρώτα από όλα η προέλευση του. Είναι ένας άνθρωπος που δεν προέρχεται από τις θεωρητικές επιστήμες αλλά από τις θετικές και αυτό τον έχει κάνει να φιλοσοφεί και να εξάγει χρήσιμα συμπεράσματα χρησιμοποιώντας μια απαράμιλλη πρακτική λογική που είναι κατανοητή από όλους. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι η αποτελεσματική ενασχόληση του με πράγματα τόσο αντιφατικά μεταξύ τους όπως είναι η επιστήμη της μηχανικής, η φιλοσοφία, η μουσική (με έμφαση στα έργα των Μότσαρτ και Σιμπέλιους), η ιστορία και η κοινωνική κριτική τον κατατάσσουν σε έναν από τους τελευταίους εν ζωή αναγεννησιακούς «Homo Universalis».

Στην ακαδημαϊκή του καριέρα ως μηχανικός ο Τάσιος καταπιάστηκε με την μελέτη και ανάπτυξη του σκυροδέρματος, δηλαδή του μπετόν, ενός υλικού που στις δεκαετίες του ’50 και του ’60 ρήμαξε στην κυριολεξία τις Ελληνικές πόλεις λύνοντας όμως ταυτόχρονα το μεγάλο στεγαστικό πρόβλημα που μάστιζε τότε την χώρα.  Ο Τάσιος όμως με τα έργα που ανέλαβε να υλοποιήσει όπως η κινητή γέφυρα του Ευρίπου, που στην εποχή της ήταν η μοναδική συρταρωτή γέφυρα στον κόσμο, και το φράγμα της λίμνης Πολυφύτου προσέδωσε σε αυτό το ισχυρό υλικό μια αίσθηση αρμονίας και κάλους που έλειπε από την χρήση του. Αργότερα η αγάπη του για την τεχνολογία και την ιστορία μας εισήγαγε σε έναν άγνωστο σπουδαίο κόσμο αυτόν της αρχαίας Ελληνικής τεχνολογίας. Μας έμαθε το Ευπαλίνειο Όρυγμα της Σάμου, την Ύδραυλη, τις εφευρέσεις του Ήρωνα και τόσα άλλα. Ως φιλόσοφος με λόγια απλά μας έκανε να κατανοήσουμε την έννοια της ηθικής και πώς με το να είμαστε ηθικά άτομα μπορούμε να πορευθούμε με επιτυχία σε αυτόν τον κόσμο.

Αλλά ας επανέλθουμε στην αντιλαϊκίστικη κριτική για την Ελλάδα της κρίσης. Ο Θεοδόσης Τάσιος μέσα από τις ρηξικέλευθες παρεμβάσεις του ποτέ δεν προσπάθησε να κολακεύσει κανέναν. Δεν επιχείρησε ποτέ να βρει εξιλαστήρια θύματα αλλά πάντα καταδεικνύει ότι για ότι γίνεται την ευθύνη έχει πρωτίστως ο λαός, αυτός κρατάει την μοίρα του στα χέρια του και αυτός αποφασίζει για το μέλλον του.

Είπε σε μια συνέντευξη του το 2014 :

«Βλέπαμε την καμπύλη του δημοσίου χρέους να ανεβαίνει συνεχώς με 5 δις δανεικά κάθε χρόνο και στο τέλος όλης αυτής της ιστορίας τα 5 δις έγιναν 12! Και αυτό γινόταν γιατί εφ’ όσον η οικονομία δεν αναπτυσσόταν επαρκώς άρα οι νέες γενεές δεν είχαν αρκετές θέσεις εργασίας, προσφέρονταν το κράτος να δώσει τις θέσεις που δεν είχε η πραγματική οικονομία. Που να τις βρει να τις δώσει; Άρα έδινε ψευδεπίγραφες θέσεις εργασίας. Έτσι συνέβαιναν τρία τραγελαφικά πράγματα: Το πρώτο είναι ότι «δυνάμωνε» ο δημόσιος τομέας πάρα πολύ,  το δεύτερο ήταν ότι για να τους πληρώσεις όλους αυτούς θα έπρεπε να δανείζεσαι και ο τρίτος ήταν ότι στρεβλώνονταν η αγορά της εργασίας γιατί δεν φαίνονταν ποιός είναι άξιος και ποιός όχι. Από αυτά τα τρία κακά ήταν φανερό από την δεκαετία του ’90 ακόμα ότι δεν θα μπορούσαμε να ξεφύγουμε»

Και συνεχίζει:

«Μου λένε συνήθως ότι ο λαός δεν γνώριζε. Είναι δύσκολο να κάνεις μια εμπειρική μελέτη και να αποδείξεις ότι δεν γνώριζε. Όμως αντιθέτως ο λαός γνώριζε ότι αποβιομηχανοποιούμαστε, ότι μειώνονται οι εξαγωγές. Ο λαός δεν αγνοούσε ότι είχαμε δημοσιονομικό πρόβλημα, ότι είχαμε τεράστιο θέμα φοροδιαφυγής, ότι είχαμε θηριώδες πρόβλημα διαφθοράς. Αυτά όλα ήταν δεδομένα. Άρα ο λαός γνώριζε ότι δεν παράγουμε πλούτο και ωστόσο δεν υπήρχε καμία τάξη στην χώρα που να μην απαιτούσε την αύξηση των αποδοχών της. Και είχαν συνεχώς αυξήσεις αποδοχών, οι πάντες! Αυτά τουλάχιστον ο Ελληνικός λαός τα γνώριζε. Εκεί λοιπόν ενδέχεται η θηριώδης όντως ευθύνη των πολιτικάντηδων να μην είναι μόνον δικιά τους αλλά να είναι παρέα με όλους εμάς που τρώγαμε τις αυξήσεις μας μια χαρά χρόνο με τον χρόνο και που προέρχονταν όλες από δανεισμό και όχι από αύξηση του πλούτου. Αυτή η  διαχρονική επίγνωση δημιουργεί δυστυχώς ένα πολύ ευρύτερο κακό ευθυνών από ότι η γνωστή κραυγή για τους 300 κλέφτες».

Αλλά όταν η πανδημία είχε σαρώσει τα πάντα στο πέρασμα της και ο διχασμός ανάμεσα σε εμβολιασμένους και ανεμβολίαστους  είχε φτάσει σε ακραίο βαθμό ο Θεοδόσης Τάσιος με δύο κεραυνοβόλες παρεμβάσεις του έθεσε το σωστό διακύβευμα στον αγώνα υπέρ του εμβολιασμού ενώ από την άλλη εξόργισε τους ακραίους εκείνους που αρνούνταν την πραγματικότητα.

Πρόσφατα μετά το τραγικό σιδηροδρομικό δυστύχημα στα Τέμπη και το πάνδημο εθνικό πένθος που ακολούθησε ζητήθηκε η γνώμη του Θ. Τάσιου ως φιλοσόφου αλλά και ως ανθρώπου που κατασκεύασε έργα εθνικών υποδομών. Είπε σε συνέντευξη του στο ραδιόφωνο της ΕΡΤ την ώρα που ακούγονταν δημαγωγικές φωνές εκμετάλλευσης της πανελλήνιας συγκίνησης:

« Θα πρέπει να πάψουμε να είμαστε μύωπες και ξετσίπωτοι. Αφού φαίνεται από την επανάληψη του φαινομένου της λήθης, της πολιτικής μυωπίας, ότι ξεχνάμε πολύ γρήγορα τις ατέλειες μας και τις ευρύτερες ευθύνες και τις άθλιες συνθήκες που εκτρέφουν συν τω χρόνο αλλεπάλληλες τραγωδίες. Το γεγονός αυτό σημαίνει ότι θέλουμε ένα πολύ γερό ταρακούνημα. Κάθε φορά που γίνεται μια τραγωδία, ταρακουνιόμαστε, αλλά από την ιστορία αποδεικνύεται ότι δεν έχουμε επαρκή υπογράμμιση των ευρύτερων ευθυνών. Γιατί; Διότι, έχουμε την εντύπωση ότι ο λαός είναι ένα πολιτικό μόρφωμα εκτός ιστορίας και μην το πειράζετε, ενώ αν δεν πας σε αυτή την έκταση των υπευθύνων, που συνιστούν ένα παρά πολύ μεγάλο μέρος του λαού μας, δεν πρόκειται ποτέ να θεραπευτεί. Και η μια τραγωδία θα έρχεται μετά την άλλη».       

Κάθε διάλεξη, ομιλία,  συνέντευξη και άρθρο του έχει πάντα κάτι καινούριο να σου προσφέρει διευρύνοντας τους ορίζοντες σου . Η φιλοσοφική του διδασκαλία βγαλμένη μέσα από βαθιά μελέτη των αρχαίων αποτελεί πραγματικά το καλύτερο αντίδοτο σε μια εποχή που την χαρακτηρίζει η παντελής έλλειψη ηθικού λόγου, η μιζέρια και ο (βίαιος πολλές φορές) συναισθηματικός λαϊκισμός . Το ότι μέσα στον καταιγισμό δυσάρεστων εξελίξεων που ζούμε καθημερινά υπάρχουν άνθρωποι, σαν τον  Θεοδόση Τάσιο, που ορθώνουν το ανάστημα τους κόντρα σε όλη την κουλτούρα της παρακμής και με τον δημόσιο λόγο τους διαμορφώνουν προοδευτικές συνειδήσεις δείχνει ότι δέκα χρόνια κρίσης και επαναλαμβανόμενων τραγικών γεγονότων δεν έχουν πάει τελείως χαμένα.

Facebook Comments