Σύμφωνο Συμβίωσης: Το νομικό πλαίσιο στην Ελλάδα
Σε μία εποχή που η τέλεση γάμου, πολιτικού ή θρησκευτικού, δεν αποτελεί άμεση επιλογή πολλών ζευγαριών που όμως συμβιώνουν
Σε μία εποχή που η τέλεση γάμου, πολιτικού ή θρησκευτικού, δεν αποτελεί άμεση επιλογή πολλών ζευγαριών που όμως συμβιώνουν
1. Τι ακριβώς είναι το σύμφωνο συμβίωσης;
Το Σύμφωνο Συμβίωσης είναι η έγγραφη συμφωνία μεταξύ δύο ενήλικων ετερόφυλων προσώπων, ενός άνδρα και μίας γυναίκας, με την οποία οργανώνουν την συμβίωσή τους, με σκοπό την ρύθμιση όλων των εξ’ αυτής απορρέουσες έννομες σχέσεις, όπως το επώνυμό τους, τις περιουσιακές σχέσεις τους, την διατροφή μετά την λύση του, την πατρότητα τέκνου που αποκτάται όσο το Σύμφωνο Συμβίωσης είναι σε ισχύ, το επώνυμο αυτού και τον τρόπο άσκησης της Γονικής του Μέριμνας, καθώς και τα κληρονομικά δικαιώματα.
2. Ποια είναι η διαδικασία και ο τύπος που ακολουθείται για το Σύμφωνο Συμβίωσης;
Το Σύμφωνο Συμβίωσης συντάσσεται και περιβάλλεται τον συμβολαιογραφικό τύπο και στην συνέχεια αντίγραφο αυτού κατατίθεται στο Ληξιαρχείο του τόπου κατοικίας των συμβαλλομένων. Μετά την καταχώρισή του στο Ειδικό Βιβλίο του Ληξιαρχείου, αρχίζει τυπικά η ισχύς του.
3. Ποιες είναι οι προϋποθέσεις για το Σύμφωνο Συμβίωσης;
Για την σύναψη του Συμφώνου Συμβίωσης θα πρέπει, με ποινή ακυρότητας αυτού, οι συμβαλλόμενοι:
α) να είναι ενήλικοι και να έχουν πλήρη δικαιοπρακτική ικανότητα.
β) να μην είναι κάποιος από αυτούς ήδη έγγαμος και να μην έχει ήδη καταρτίσει άλλο Σύμφωνο Συμβίωσης.
γ) να μην είναι οι συμβαλλόμενοι συγγενείς εξ’ αίματος σε ευθεία γραμμή και εκ πλαγίου μέχρι και τον τέταρτο βαθμό, ούτε συγγενείς εξ’ αγχιστείας σε ευθεία γραμμή.
δ) να μην έχει προηγηθεί υιοθεσία του ενός συμβαλλομένου από τον άλλο.
4. Τι συμβαίνει με το επώνυμο των προσώπων που καταρτίζουν το Σύμφωνο Συμβίωσης;
Το Σύμφωνο Συμβίωσης δεν μεταβάλλει το επώνυμο των συμβαλλομένων. Ωστόσο, ο καθένας μπορεί, εφόσον συγκατατίθεται και ο άλλος, να χρησιμοποιεί στις κοινωνικές σχέσεις το επώνυμο του άλλου ή να το προσθέτει στο δικό του επώνυμο.
5. Τι συμβαίνει με τις περιουσιακές σχέσεις των προσώπων που καταρτίζουν το Σύμφωνο Συμβίωσης;
Με το Σύμφωνο Συμβίωσης (ή με μεταγενέστερο Σύμφωνο υπό τον συμβολαιογραφικό τύπο) μπορεί να ρυθμίζονται και οι περιουσιακές σχέσεις των προσώπων που το καταρτίζουν και ιδίως η τύχη όσων περιουσιακών στοιχείων αποκτηθούν κατά την διάρκειά του («αποκτήματα»).
Στην περίπτωση κατά την οποία δεν υπάρχει ρητή ως προς τις περιουσιακές σχέσεις συμφωνία, το κάθε συμβαλλόμενο μέρος έχει κατά του άλλου αξίωση για ό,τι απέκτησε το τελευταίο κατά την διάρκεια του Συμφώνου και με την συμβολή του πρώτου.
6. Τι γίνεται με την πατρότητα τέκνου που αποκτήθηκε κατά την διάρκεια ισχύος του Συμφώνου Συμβίωσης;
Τέκνο που γεννήθηκε κατά την διάρκεια ισχύος του Συμφώνου Συμβίωσης ή εντός τριακοσίων ημερών από την λύση ή την ακύρωσή του, τεκμαίρεται ότι έχει ως πατέρα τον άνδρα με τον οποίο η μητέρα του κατήρτισε το Σύμφωνο Συμβίωσης, ακόμα και αν αυτό είναι ή εκ των υστέρων κηρυχθεί άκυρο.
7. Ποιο επώνυμο λαμβάνει τέκνο που γεννιέται από γονείς οι οποίοι έχουν καταρτίσει Σύμφωνο Συμβίωσης;
Το τέκνο που γεννήθηκε κατά τη διάρκεια του Συμφώνου Συμβίωσης ή εντός τριακοσίων ημερών από τη λύση ή την ακύρωσή του, φέρει το επώνυμο που επέλεξαν οι γονείς του με κοινή και αμετάκλητη δήλωση τους που περιέχεται στο σύμφωνο ή σε μεταγενέστερο συμβολαιογραφικό έγγραφο, πριν τηγέννηση του πρώτου τέκνου.
Αν δεν γίνει η δήλωση αυτή, το τέκνο θα έχει σύνθετο επώνυμο, αποτελούμενο από το επώνυμο και των δύο γονέων του.Αν το επώνυμο του ενός ή και των δύογονέων είναι σύνθετο, το επώνυμο του τέκνου θα σχηματισθεί με το πρώτο από τα δύο επώνυμα.
Το επώνυμο που επιλέγεται είναι κοινόγια όλα τα τέκνα και είναι υποχρεωτικάτο επώνυμο του ενός από τους γονείς ή συνδυασμόςτων επωνύμων τους.
Σε καμιά περίπτωση δεν μπορεί να περιλαμβάνει περισσότερα από δύο επώνυμα.
8. Τι ισχύει για την Γονική Μέριμνα του τέκνου που γεννιέται κατά την διάρκεια του Συμφώνου Συμβίωσης;
Η γονική μέριμνα τέκνου που εννήθηκε κατά τη διάρκεια Συμφώνου Συμβίωσης ή μέσα σε τριακόσιες ημέρες από τη λύση ή την ακύρωσή του ανήκει στους δύο γονείς και ασκείται από κοινού, ενώ οι διατάξεις τουΑστικού για τη γονική μέριμνα των τέκνων που κατάγονται από γάμο εφαρμόζονται αναλόγως και στην περίπτωση αυτή, όπως και στην περίπτωση που το Σύμφωνο Συμβίωσης λυθεί.
9. Πώς λύεται το Σύμφωνο Συμβίωσης;
Το Σύμφωνο Συμβίωσης μπορεί να λυθεί με έναν από τους πιο κάτω τρόπους:
α) με συμφωνία των συμβληθέντων, που γίνεται αυτοπροσώπως με συμβολαιογραφικό έγγραφο ή
β) μεμονομερή συμβολαιογραφική δήλωση, αφότου αυτή κοινοποιηθεί με δικαστικό επιμελητή στον άλλον ή
γ) αυτοδικαίως, αν συναφθεί γάμος είτε μεταξύ των συμβληθέντων είτε μεταξύ ενός από αυτούς και τρίτου.
Σε κάθε περίπτωση, η λύση του Συμφώνου Συμβίωσης ισχύει από την κατάθεση της σχετικής κατά περίπτωση πράξης στο αρμόδιο Ληξιαρχείο, όπου έχει κατατεθεί και η σύστασή του.
10. Τι ισχύει ως προς την Διατροφή μετά τηνλύση του Συμφώνου Συμβίωσης;
Στο Σύμφωνο Συμβίωσης ή και σε μεταγενέστερο συμβολαιογραφικό έγγραφο μπορεί να περιέχεται συμφωνία με την οποία αναλαμβάνεται, είτε από το να ή το άλλο μέρος είτε και αμοιβαίως, υποχρέωση διατροφής μόνο για την περίπτωση κατά την οποία, μετά τη λύση του συμφώνου, το ένα από τα μέρη δεν μπορεί να εξασφαλίσει τη διατροφή του από τα εισοδήματα του ή από την περιουσία του.
Δεν έχει υποχρέωση διατροφής εκείνος που, ενόψει και των λοιπών υποχρεώσεων του, δεν είναι σε θέση να τη δώσει χωρίς να διακινδυνεύσει η δική του διατροφή.
Ο δικαιούχος διατροφής από το σύμφωνο συμβίωσης συμπορεύεται, ως προς το δικαίωμα διατροφής, με τον διαζευγμένο σύζυγο του υπόχρεου.
11. Τι iσχύειως προς τα Κληρονομικά Δικαιώματα μετην κατάρτιση του Συμφώνου Συμβίωσης;
Με τη λύση του συμφώνου συμβίωσης λόγω θανάτου, αυτός που επιζεί έχει κληρονομικό δικαίωμα εξ αδιαθέτου, το οποίο ανέρχεται στο έκτο της κληρονομιάς, αν συντρέχει με κληρονόμους της πρώτης τάξης, στο τρίτο, αν συντρέχει με κληρονόμους άλλων τάξεων και σε ολόκληρη την κληρονομιά, αν δεν υπάρχει συγγενής του κληρονομουμένου, που να καλείται ως εξ αδιαθέτου κληρονόμος.
Αυτός που επιζεί έχει δικαίωμα νόμιμηςμοίρας στην κληρονομιά, το οποίο ανέρχεται στο ήμισυ της εξ αδιαθέτου μερίδας, που του αναλογεί. Κατά το ποσοστό αυτό μετέχει ως κληρονόμος.
12. Είναι δυνατή η κατάρτιση Συμφώνου Συμβίωσης μεταξύ ομόφυλων ζευγαριών;
Μέχρι στιγμής και παρά την ύπαρξη σχετικών καταδικαστικών Δικαστικών Αποφάσεων για την χώρα μας από το ΕυρωπαΪκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, αλλά και σε συνέχεια αυτών σχετικών νομοθετικών πρωτοβουλιών, το Σύμφωνο Συμβίωσης επιτρέπεται να καταρτιστείμόνομεταξύετερόφυλωνζευγαριών.
Facebook Comments