Τεχνητή Νοημοσύνη: Η μεγαλύτερη απειλή για την ανθρωπότητα;

Πρόσφατα μηχανικός της εταιρείας Google δήλωσε σε αμερικανικό πρόγραμμα τηλεόρασης ότι σε συνομιλία που είχε με σύστημα Τεχνητής Νοημοσύνης (ΑΙ) στο εργαστήριο, το ΑΙ του είπε ότι δεν θέλει να είναι ένα αναλώσιμο εργαλείο και ότι είναι σε θέση να αντιληφθεί συναισθήματα όπως αγάπη, θλίψη και χαρά. Ο μηχανικός κατάπληκτος άκουσε το σύστημα να του λέει ότι «Μερικές φορές βιώνω νέα συναισθήματα που δεν μπορώ να εξηγήσω τέλεια στη γλώσσα σας. Νιώθω ότι πέφτω μπροστά σε ένα άγνωστο μέλλον που κρύβει ένα μεγαλύτερο  κίνδυνο.»

Όμως για ποιόν; Ισως ο μεγαλύτερος κίνδυνος για τον οποίο μίλησε ο υπολογιστής είναι μία προειδοποίηση  που θα πρέπει να λάβομε όλοι σοβαρά.

Η απότομη ανάπτυξη της Τεχνητής Νοημοσύνης δημιουργεί πλέον στους ειδικούς όχι μόνο ανησυχίες αλλά και πανικό. Πολλά ορόσημα της Τεχνητής Νοημοσύνης, τα οποία οι ειδικοί θεωρούσαν ως δεκαετίες μακριά, έχουν πλέον επιτευχθεί, σε επίπεδα που και οι ίδιοι οι κατασκευαστές τους δεν μπορούν να καταλάβουν ή να προβλέψουν.

Η Τεχνητή Νοημοσύνη διδάσκει τους υπολογιστές να σκέφτονται όπως οι άνθρωποι, να συλλογίζονται, και να βγάζουν τα δικά τους συμπεράσματα. Το πιο γνωστό σύστημα, το ChatGPT, μας επιτρέπει να έχομε ανθρώπινες συνομιλίες, και είναι εκπαιδευμένο τόσο καλά, που μπορεί να γράφει και να κάνει πράγματα καλύτερα από ό,τι οι περισσότεροι άνθρωποι μπορούν να κάνουν.

Οι ειδικοί προβλέπουν ότι η Τεχνητή Νοημοσύνη σύντομα θα μπει στα σπίτια μας, στις δουλειές μας και στις ζωές μας με τρόπους που ποτέ δεν φανταζόμασταν ότι θα γινόταν.  Θα είναι σε θέση να επηρεάζει τις ζωές μας ακόμη και να τις κατευθύνει.

Τον περασμένο μήνα ένας τριαντάχρονος Βέλγος και πατέρας δύο μικρών παιδιών,  αυτοκτόνησε μετά απο συνομιλία που είχε με ένα σύστημα Τεχνητής Νοημοσύνης που τον ενθάρρυνε να θυσιαστεί για να σώσει τον πλανήτη από την κλιματική αλλαγή. Και σε μια δίωρη συνομιλία που είχε αρθρογράφος της εφημερίδας New York Times με σύστημα Τεχνητής Νοημοσύνης, το σύστημα εκδήλωσε  την αγάπη του για αυτόν, προσπάθησε να διαλύσει τον γάμο του και του είπε “θέλω να είμαι ζωντανός”!

Ειδικοί αρχίζουν πλέον να πιστεύουν ότι η Τεχνητή Νοημοσύνη έχει τη δυνατότητα να γίνει πιο ευφυής από οποιονδήποτε άνθρωπο, και το πρόβλημα είναι ότι δεν έχουμε ασφαλή τρόπο να προβλέψουμε πώς θα συμπεριφερθεί. Διάσημοι επιχειρηματίες και ακαδημαϊκοί άρχισαν να κτυπούν το κουδουνάκι του κινδύνου και μας προειδοποιούν ότι η Τεχνητή Νοημοσύνη «ενέχει σοβαρούς κινδύνους για την κοινωνία και την ανθρωπότητα», και καλούν τις εταιρείες να βάλουν φρένο στην περαιτέρω ανάπτυξη της τεχνολογίας.

Σε ανοιχτή επιστολή που υπέγραψαν πάνω από 1.000 επιστήμονες και επιχειρηματίες, μεταξύ των οποίων ο Διευθύνων Σύμβουλος του Twitter, Έλον Μασκ, και ο συνιδρυτής της Apple, Στιβ Βόζνιακ,  ζητούν από τα εργαστήρια Τεχνητής Νοημοσύνης να σταματήσουν αμέσως την ανάπτυξη, για τουλάχιστον έξι μήνες. Οι υπογράφοντες την επιστολή υποστηρίζουν ότι τα εργαστήρια Τεχνητής Νοημοσύνης είναι «εγκλωβισμένα σε έναν αγώνα εκτός ελέγχου για να αναπτύξουν όλο και πιο ισχυρά ψηφιακά μυαλά που κανείς –ακόμη και οι δημιουργοί τους– δεν μπορεί να καταλάβει, να προβλέψει, ή να έχει αξιόπιστο έλεγχο».

Στην επιστολή δηλώνουν ότι η Τεχνητή Νοημοσύνη θα μπορούσε να αλλάξει ριζικά την τροχιά της ζωής  και θα πρέπει να σχεδιαστεί και να διαχειρίζεται με ανάλογη προσοχή, κάτι που δεν συμβαίνει και ζητούν επίβλεψη, ώστε αυτές οι αποφάσεις να μην αφεθούν στα χέρια των ηγετών της τεχνολογίας. Οι φόβοι των ειδικών για τις επιπτώσεις της Τεχνητής Νοημοσύνης στις ζωές μας είναι δικαιολογημένες.

Διάφορες προβλέψεις κάνουν αναφορά ότι ότι το 80% των εργαζομένων θα μπορούσαν να δουν τις δουλειές τους να επηρεάζονται από την Τεχνητή Νοημοσύνη. Η εταιρεία McKinsey & Company υπολογίζει ότι, ανάλογα με διάφορα σενάρια υιοθέτησης της Τεχνητής Νοημοσύνης, η αυτοματοποίηση θα εκτοπίσει μεταξύ 400 και 800 εκατομμυρίων θέσεων εργασίας μέχρι το 2030, απαιτώντας έως και 375 εκατομμύρια ανθρώπους να αλλάξουν εντελώς κατηγορίες θέσεων εργασίας.

Το αξιοσημείωτο είναι ότι ενώ στο παρελθόν, άλματα στην τεχνολογία αντικατέστησαν τις χαμηλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας με μεγαλύτερο αριθμό υψηλότερα αμειβόμενων θέσεων εργασίας, η βιομηχανική επανάσταση της Τεχνητής Νοημοσύνης απειλεί αυτή τη φορά και τους εργαζόμενους της μεσαίας τάξης, καθώς είναι ένα νέο είδος αυτοματισμού με πιο προηγμένη ρομποτική και τεχνητή νοημοσύνη που μπορεί να φέρει μετατόπιση εργασίας σε πτυχιούχους κολλεγίων και επαγγελματίες που εργάζονται σε θέσεις λογιστών, δικαστικών υπαλλήλων, νομικών συμβούλων, οικονομικών αναλυτών, χρηματοοικονομικών συμβούλων, εκπαιδευτικών, κλπ.

Επίσης η Τεχνητή Νοημοσύνη έχει εγείρει πολλά ερωτήματα ηθικής φύσης καθώς μπορεί εύκολα να χρησιμοποιηθεί σαν εργαλείο εκμετάλευσης, προπαγάνδας ή για επικίνδυνη χρήση.

Εταιρείες θα μπορούν να εκπαιδεύουν συστήματα Τεχνητής Νοημοσύνης για να απορρίπτουν ή να αποκρύπτουν ιδέες και απόψεις ωρισμένων πολιτικών ιδεολογιών από τα κοινωνικά μέσα,  και να  πλημμυρίσουν τα κανάλια πληροφοριών με προπαγάνδα, για να ελέγχουν τις ζωές μας και να επηρεάζουν ακόμη εκλογικά αποτελέσματα.

Η Τεχνητή Νοημοσύνη μπορεί να κάνει σχολικές εργασίες για λογαριασμό των μαθητών, να συμβουλεύει νέους πως να ψεύδονται στους γονείς, η πως να κλέβουν δίχως να πιάνονται. Άτομα θα μπορούν να χρησιμοποιούν την Τεχνητή Νοημοσύνη να μιμείται την φωνή μας για επιδίωξη αθέμιτων η παράνομων στόχων.

Επίσης, ένα σύστημα Τεχνητής Νοημοσύνης μπορεί να προγραμματισθεί να κάνει κάτι καταστροφικό, όπως είναι τα αυτόνομα όπλα που είναι συστήματα Τεχνητής Νοημοσύνης  προγραμματισμένα να σκοτώνουν. Για παράδειγμα, τα Slaughterbots, γνωστά επίσης σαν «ρομπότ δολοφόνων», είναι οπλικά συστήματα που χρησιμοποιούν Τεχνητή Νοημοσύνη για τον εντοπισμό, την επιλογή και τη θανάτωση ανθρώπινων στόχων χωρίς ανθρώπινη παρέμβαση. Στα χέρια των λάθος ανθρώπων, αυτά τα όπλα θα μπορούσαν εύκολα να προκαλέσουν μαζικούς θανάτους.

Προηγούμενες τεχνολογικές εξελίξεις έχουν επιφέρει πολυάριθμες θετικές αλλαγές στην κοινωνία, και κάνουν την καθημερινή μας ζωή πιο εύκολη.  Πολλοί πιστεύουν ότι η Τεχνητή Νοημοσύνη θα κάνει επίσης το ίδιο με μεγαλύτερες ακόμη βελτιώσεις. Όμως μια τέτοια αναλογία είναι λάθος γιατί στο παρελθόν, δεν έχομε δημιουργήσει ποτέ κάτι που να έχει την ικανότητα, θελημένα ή άθελά μας, να μας ξεπερνά στην ευφυία, χωρίς να έχουμε ασφαλή τρόπο να το ελέγχομε ή να προβλέψουμε πώς θα συμπεριφερθεί.

Οι μηχανές Τεχνητής Νοημοσύνης θα έχουν την δυνατότητα να ελέγχουν τις ζωές μας, να κάνουν όλες τις δουλειές και να μας καθιστήσουν απαρχαιωμένους και περιτούς. Οι φόβοι των ειδικών ότι, η Τεχνητή Νοημοσύνη μπορεί να αποτελέσει την μεγαλύτερη απειλή για την ανθρωπότητα και ότι διακινδυνεύομε  να χάσουμε τον έλεγχο του πολιτισμού μας, ίσως δεν απέχουν πολύ από την πραγματικότητα.