Η στεγαστική κρίση μας απειλεί ως κοινωνία και ως έθνος

Τα δεδομένα

«Σήμερα η Ελλάδα είναι η πρώτη χώρα στην Ευρώπη σε σχέση με το ποσοστό του εισοδήματός μας που ξοδεύουμε για την στέγασή μας. Είναι πάνω από 30%, όμως υπάρχουν πολλοί δείκτες και τους μελετάμε»

Αυτά, μεταξύ άλλων, λέει (στο MEGA) ο Νίκος Καρανικόλας, καθηγητής τμήματος Μηχανικών Χωροταξίας και Ανάπτυξης ΑΠΘ. «Φαίνεται ότι έχουμε ένα τεράστιο πρόβλημα. Από τη μία έχουμε ακριβά ενοίκια και βέβαια οι μισθοί μας είναι χαμηλοί».

Σύμφωνα με τα στοιχεία, την στεγαστική κρίση εντείνουν:

– Πολύ ακριβά ενοίκια

– Δύσκολη η αγορά σπιτιού, ειδικά για τους νέους

– Πολύ παλαιές οι διαθέσιμες κατοικίες (από το 2016 και μετά, δύσκολα χτίζονται νέα ακίνητα)

– Η χώρα μας διατηρεί το υψηλότερο ποσοστό ανθρώπων που ζουν σε μεγάλη ηλικία στο πατρικό τους

– Η Golden visa και τα Airbnb εντείνουν το πρόβλημα

– Οι κενές κατοικίες αποτελούν μεγάλο ζήτημα. «Η Ελλάδα είναι πάλι πρώτη στην Ευρώπη σε ποσοστό κενών κατοικιών. Στην Ελλάδα σήμερα έχουμε περίπου 2.270.000 κατοικίες κενές», καταλήγει ο κ. Καρανικόλας. (Βλ. [1])

– Μεγάλο ποσοστό κενών κατοικιών σε ολόκληρη τη χώρα, ειδικά στην Αττική

Σύμφωνα με την Ελληνική Στατιστική Αρχή, 526.154 κατοικίες στην Αττική παραμένουν κενές από το σύνολο των 2.162.826. (βλ. [2])

…

Η κυβέρνηση

Ο πρωθυπουργός και οι αρμόδιοι υπουργοί δήλωσαν την πρόθεσή τους να «μειώσουν το κόστος των ενοικιαζόμενων κατοικιών» επιδοτώντας «με εισοδηματικά (και πάλι…) κριτήρια» τους ενοικιαστές με το ισόποσο του ενοικίου ενός μηνός (μέχρι τα 800 Ευρώ).

… Δηλαδή επιδοτώντας (από τους φόρους που όλοι πληρώνουμε φυσικά) το ετήσιο ενοίκιο κατά το 1/12, δηλαδή μειώνοντας το ετήσιο ενοίκιο κατά 8,3%, τη στιγμή όμως που τα ενοίκια έχουν αυξηθεί από 40% έως 50% την τελευταία πενταετία.

…

Σχολιασμός

Μου είναι πολύ δύσκολο να κατανοήσω τη στάση αυτών που είναι ιδιοκτήτες διαμερισμάτων κα κατοικιών γενικότερα και προτιμούν να τα αφήνουν κενά αντί να τα ενοικιάζουν εξυπηρετώντας τόσο τους συμπολίτες τους όσο και την τσέπη τους.

Ίσως θα ήταν σκόπιμο και χρήσιμο να διεξαχθεί μια έρευνα, στην οποία οι ιδιοκτήτες αυτοί να εξηγούν τη στάση τους.

Επειδή όμως τα πράγματα έτσι έχουν, είτε μας αρέσει είτε όχι, το ζήτημα που τίθεται είναι τί θα μπορούσε να κάνει μια κυβέρνηση για να αντιμετωπίσει το πρόβλημα.

Γιατί η επιδότηση που προτίθεται να κάνει μάλλον δεν θα το λύσει.

…

Κάποιες ιδέες:

Α) Το εισόδημα από τα ενοίκια που εισπράττονται για μακροχρόνιες μισθώσεις να φορολογείται αυτοτελώς με ένα φόρο της τάξεως του 12%, εφόσον φυσικά το συνολικό εισόδημα του ιδιοκτήτη ξεπερνάει το αφορολόγητο όριο, κάτι που είναι και το πιθανότερο.

Οι βραχυχρόνιες μισθώσεις Airbnb προφανώς θα εξακολουθούν να φορολογούνται όπως τώρα.

Β) Τα κενά σπίτια να φορολογούνται βάσει ενός «τεκμαρτού ενοικίου» επίσης αυτοτελώς με ένα ποσοστό και πάλι 12%, ή – έστω – 10%. Με τον ίδιο τρόπο θα φορολογούνται τα σπίτια που διατίθενται για βραχυχρόνιες μισθώσεις, όσο είναι κενά.

Είναι προφανές ότι έτσι θα υπάρχει σαφές κίνητρο για κάποιους ιδιοκτήτες να επιδιώκουν να ενοικιάζουν τα ακίνητά τους και μάλιστα με μακροχρόνιες μισθώσεις.

Γ) Να απευθυνθεί δημόσια ο πρωθυπουργός στους ιδιοκτήτες προσκαλώντας τους να δώσουν τα ακίνητά τους προς ενοικίαση και εξηγώντας τους γιατί αυτή θα είναι μια στάση επωφελής για την κοινωνία και το έθνος γενικότερα, μιας και τα υψηλά ενοίκια επηρεάζουν ακόμα και το δημογραφικό.

Πιστεύω ότι αρκετοί από αυτούς θα φιλοτιμηθούν και θα ανταποκριθούν. Άλλωστε δεν θα έχουν να χάσουν τίποτα και αντίθετα θα βγουν μάλλον κερδισμένοι.

Δεν έχω κανένα λόγο να πιστεύω ότι ένας πολιτικός αρχηγός μπορεί να πείσει τους πολίτες να ψηφίσουν ένα κόμμα και να μην μπορεί να τους πείσει να πράξουν κάτι αυτονόητα σωστό, πολύ μάλλον περισσότερο που το παράδειγμά του μπορεί να ακολουθήσουν και οι υπόλοιποι πολιτικοί αρχηγοί.

…

Στεγαστικό και δημογραφικό

Η αναφορά στο δημογραφικό μπορεί να φανεί σε πολλούς άτοπη, άστοχη ή/και υπερβολική.

Για όλους αυτούς, θα είχα να πω τα εξής απλά, υπό την αυτονόητη προϋπόθεση ότι όλοι γνωρίζουν τον τρόπο, με τον οποίο… γεννιούνται τα παιδιά (!).

Εδώ έχουμε δύο περιπτώσεις:

1) Ένας άντρας και μία γυναίκα βρίσκονται επί χρόνια σε μόνιμη και σοβαρή σχέση και έχουν αποφασίσει να έρθουν σε γάμο και να κάνουν οικογένεια με παιδιά. Τα εισοδήματά τους όμως δεν είναι αρκετά ώστε να έχουν μια κατοικία όπως το ίδιο το ζευγάρι θεωρεί κατάλληλη και απαραίτητη για να ζήσει όπως αυτό κρίνει, επιθυμεί και ονειρεύεται.

Τα χρόνια όμως περνάνε χωρίς την προϋπόθεση αυτή και είτε η σχέση διαλύεται, είτε η γυναίκα φθάνει σε μια ηλικία, στην οποία είναι πλέον δύσκολο να τεκνοποιήσει.

2) Το ζευγάρι δεν έχει ακόμα αποφασίσει να κάνει παιδιά. Ωστόσο ασφαλώς επιδίδεται στην διαδικασία, με την οποία… συλλαμβάνονται τα παιδιά. Πολλές φορές λοιπόν, το «απροσδόκητο» συμβαίνει και δημιουργεί νέα δεδομένα, κάτω από την επίδραση των οποίων το ζευγάρι (ή, στην χειρότερη περίπτωση μόνο η γυναίκα) αποφασίζει να κρατήσει το κυοφορούμενο παιδί και να το φέρει στον κόσμο.

Στην περίπτωση αυτή, η ύπαρξη στέγης, στην οποία η γυναίκα και ο άνδρας συγκατοικούν, ασφαλώς αυξάνει τις πιθανότητες να έχουμε αυτή την εξέλιξη, είτε αυτή οδηγήσει σε (επιτυχημένο) γάμο, είτε όχι.

Προφανώς υπάρχουν και άλλοι λόγοι, για τους οποίους γεννιούνται λιγότερα παιδιά από ό,τι συνέβαινε παλαιότερα, αλλά δύσκολα μπορεί κανείς να αγνοήσει τους παράγοντες που εκτίθενται παραπάνω και που έχουν άμεση σχέση με το στεγαστικό.

Άλλωστε ο αριθμός των γεννήσεων είναι πλέον σχεδόν ο μισός από εκείνο των θανάτων και το γεγονός αυτό συμπίπτει χρονικά με την έξαρση της στεγαστικής κρίσης, κάτι που μόνο τυχαίο δεν μπορεί να θεωρηθεί.

… …

…

Αντί επιλόγου

Ασφαλώς θα υπάρξουν κάποιοι που θα θεωρήσουν τις παραπάνω σκέψεις και ιδέες πολύ «ρομαντικές» έως αφελείς και ανεφάρμοστες.

Και μπορεί πράγματι να είναι.

Ωστόσο, προτιμώ να είμαι αφελής και ρομαντικός από το να παραμένω απαθής και να μην έχω να προτείνω ιδέες, ακόμη και ανεφάρμοστες.

Και αυτό γιατί μπορεί τελικά να είναι… και εφαρμόσιμες!

… …

…

Παραπομπή [1]

Παραπομπή [2]