Persa Periit

Στο έργο του Κικέρωνα Περί Μαντικής (De Divinatione, 45 π.Χ), Ι.130, ο Λεύκιος Αιμίλιος Παύλος ο «Μακεδονικός» φέρεται να έχει έναν προφητικό διάλογο με την μικρή του κόρη Tertia. Ο ρωμαίος στρατηγός είδε πως η κορούλα του ήταν θλιμμένη, και τη ρώτησε τι έτρεχε (“Quid est,” inquit, “mea Tertia? quid tristis es?”). Εκείνη του αποκρίθηκε: πατέρα μου, πέθανε ο Πέρσης (“Mi pater,” inquit, “Persa periit.”). Τότε εκείνος συλλογίστηκε τα λόγια της και είπε, «μόλις έλαβα οιωνό», διότι βλέπετε είχε πεθάνει το σκυλάκι της κόρης του, το όνομα του οποίου έμοιαζε μ’ εκείνο του Μακεδόνα βασιλέα Περσέως, εναντίον του οποίου επρόκειτο σύντομα να καταγάγει συντριπτική νίκη στη Μάχη της Πύδνας (168 π.Χ) που έκρινε την τύχη του Μακεδονικού Βασιλείου. (Tum ille artius puellam complexus: “Accipio,” inquit, “mea filia, omen.” Erat autem mortuus catellus eo nomine.)

Μερικές φορές, κάποιοι λαμβάνουν τους οιωνούς, άλλες πάλι όχι. Τέτοιος οιωνός ίσως και νά ’ταν η ανάκρουση από την μπάντα του Γ΄ Σώματος Στρατού του τραγουδιού των Europe “Final Countdown” στο πλαίσιο της συνάντησης του Αλέξη Τσίπρα με τον αναπληρωτή πρωθυπουργό της Ρωσικής Ομοσπονδίας, κ. Аркадий Владимирович Дворкович (Αρκάντι Ντβαρκόβιτς). Σε πρώτη ανάγνωση, το τραγούδι είναι για μας αυτόματα συσχετισμένο με την νίκη του Eurobasket 1987 επί της Σοβιετικής εθνικής ομάδας. Σε δεύτερη ανάγνωση, οι στρατιωτικοί—τα μισθολογικά των οποίων ακόμη δεν έχουν αποκατασταθεί στο πρότερό τους ύψος παρά τις αποφάσεις του ΣτΕ—υπενθύμισαν στον Αλεξη Τσίπρα πως οι μέρες του μετρούν αντίστροφα. Άραγε να έλαβε τον οιωνό;

Τα φυσικά και μεταφυσικά, όμως, της φετινής ΔΕΘ συνεχίστηκαν, στη συνέντευξη του πρωθυπουργού. Εκεί είπε, και παραφράζω, πως η οικονομία θα επανέλθει σε τροχιά ανάπτυξης, θα κάνει rebound, διότι συμπιέστηκε επί επτά χρόνια. Αυτό λέγεται Μηχανική: ένα ελατήριο που συσπειρώνεται, κάποια στιγμή απελερευθερώνει όλη αυτή τη συσσωρευμένη δυναμική ενέργεια σε κινητική.

Όμως εδώ δεν έχουμε αυτό. Η οικονομία δεν συμπιέστηκε σε συσπείρωση συγκεντρώνοντας δυναμική ενέργεια που προορίζεται να γίνει κινητική όταν αποσυμπιεστεί. Η οικονομία, για να το πω αλλιώς, δεν συγκεντρώνει δυνάμεις αυτήν την επταετία της βαρυχειμωνιάς, αλλ’ εκλύει δυνάμεις κι ενέργεια που χάνονται στο κενό, όπως ένας αστέρας που πεθαίνει εκλύει ενέργεια και ίσως καταλήξει σε άσπρο νάνο, μαύρη τρύπα, κι άλλα πιθανά, αναλόγως του προτέρου μεγέθους του. Πάντως ποτέ δεν θα ξαναγίνει ο αστέρας που ήταν κάποτε. Αυτό λέγεται Αστροφυσική.

Την οικονομία δεν την περιόρισαν σε μικρότερο χώρο οι γνωστοί προκάτοχοί του και κατόπιν κι ο ίδιος στο βαθμό που του αναλογεί, αλλά την ακρωτηρίασαν ώστε να χωρέσει στο νέο, μικρότερο χώρο που επέλεξαν οι Θεσμοί για κείνην, κι επέβαλαν σε όσους εδώ προθύμους ν’ απεμπολήσουν εθνική κυριαρχία με αντισήκωμα την παροχή ενός νομικώς αμφιλεγόμενου συστήματος δανεισμού και ανισοβαρούς εποπτείας της χώρας. Όποιος, εντούτοις, τοποθετείτο στην κλίνη του Προκρούστη δεν έβγαινε καλύτερος, ψηλότερος, ή οτιδήποτε άλλο παρά νεκρός. Αυτό λέγεται Εγκληματολογία.

Τέλος ένα συλλογιστικό σφάλμα του πρωθυπουργού: η συλλογιστική του ήταν πως η ανάπτυξη θα έρθει διότι δεν ήρθε ακόμη. Δηλαδή, το πτώμα θαναστηθεί διότι δεν αναστήθηκε ακόμη. Αυτό λέγεται Μεταφυσική.

Η ανάπτυξη δεν έρχεται, είναι το ορθότερο, γιατί δεν την έφεραν ακόμη, γιατί δεν την προσκάλεσαν ακόμη. Και τούτο είναι αποτέλεσμα όλων των νεκρωτικών, αντιεπιχειρηματικών μέτρων που μεταβάλλουν διαρκώς τους όρους του παιχνιδιού επί το δυσμενέστερο, σε συνδιασμό με το κλίμα αβεβαιότητας που καλλιεργούν συστηματικά εις βάρος της Ελλάδας με δηλώσεις και πράξεις τους η γερμανικη πλευρά κι οι δορυφόροι της, όπως έχει γραφεί στ’ αμερικάνικα και βρετανικά έντυπα που απηχούν τις θέσεις του Αμερικανού Υπ. Οικ. Tζακ Λιου για τις συχνές-πυκνές βλαπτικές δηλώσεις Σόυμπλε πως το Grexit παραμένει στο τραπέζι.

Μιλώντας για την αποτυχία του ελληνικού πειράματος, πολλοί θεσμικοί παράγοντες έχουν κατά καιρούς εντοπίσει πως η τέλεια καταιγίδα που μας έχει χτυπήσει έχει δύο τουλάχιστον προελεύσεις, μία εσωτερική και μία εξωτερική, απ όπου πηγάζουν σειρά σφαλμάτων, παραλείψεων, αποτυχιών, αυταπατών, και τόσα άλλα.

Σε κάθε περίπτωση, πάντως, δεν βλέπεις την ελληνική οικονομία και λες «Να ένα παράδειγμα οικονομίας που συσπειρώνεται για να εκτιναχθεί στη συνέχεια».

Addendum: ήθελα να πώ και κάτι για την κοινωνία, αλλά επειδή δεν φαίνεται να είναι δική του προτεραιότητα, κι επειδή θ ακουγόταν σα νεκρολογία, κάπου το άφησα στην άκρη. Άλλωστε έληξε κι η ανθρωπιστική κρίση.