Τα καλά νέα για την ελληνική οικονομία συνεχίζονται παρά τις δυσκολίες που, αναπόφευκτα, αντιμετωπίζονται στην προωθούμενη υλοποίηση του προγράμματος εξυγίανσης και αναδιάρθρωσης του δημόσιου τομέα της χώρας: Το πρώτο καλό νέο στο προηγούμενο 7ήμερο ήταν η ανακοίνωση των στοιχείων για την εξέλιξη των βασικών μεγεθών του ισοζυγίου πληρωμών τον Μάιο 2013 και στο 1ο 5μηνο 2013, αναφέρει η Alpha Bank στο εβδομαδιαίο δελτίο οικονομικών εξελίξεων.

Αξιοσημείωτη ήταν η επίτευξη (μετά από πολλά έτη) πλεονάσματος στο Ισοζυγίου Τρεχουσών Συναλλαγών (ΙΤΣ) της χώρας τον Μάιο, αλλά ακόμη πιο σημαντική ήταν η μεγάλη αύξηση των αφίξεων ξένων τουριστών, κατά 24,4%, και των εισπράξεων από τον εξωτερικό τουρισμό, κατά 38,5%, στον ίδιο μήνα. Οι εξελίξεις αυτές αναμένεται να συμβάλουν στον περιορισμό της πτώσης του ΑΕΠ της χώρας ήδη από το 2ο 3μηνο.2013.

Το δεύτερο καλό νέο ήταν η από καιρού συζητούμενη «δοκιμαστική» μείωση του συντελεστή του ΦΠΑ στην εστίαση στο 13% (9,0% στα Δωδεκάνησα και τις Κυκλάδες) από την 1η Αυγούστου 2013, από το 23% (16%) που ίσχυε από τον Σεπτ.2011. Η φορολογική αυτή ελάφρυνση αναμένεται επίσης να έχει θετικά αποτελέσματα στον τουρισμό και στη οικονομία, υπό ορισμένες, ωστόσο, σημαντικές προϋποθέσεις, όπως αναλύεται στη συνέχεια.

Όσον αφορά τις εξελίξεις στο ισοζύγιο πληρωμών σημειώνονται τα ακόλουθα: α) Το γεγονός ότι το Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών (ΙΤΣ) της χώρας ήταν πλεονασματικό κατά € 21,6 εκατ. τον Μάιο.2013, από έλλειμμα € 1,23 δις τον Μάιο.2012 και € 1,87 δις τον Μάιο.2011. Επίσης, στο 1ο 5μηνο.2013 το έλλειμμα στο ΙΤΣ περιορίστηκε δραστικά, κατά -58,9% έναντι του 1ου 5μήνου.2012 και αναμένεται να είναι πλεονασματικό κατά περίπου 0,8% του ΑΕΠ το 2013 ως σύνολο. β) Η μεγάλη αύξηση των εισπράξεων της χώρας από τον εξωτερικό τουρισμό κατά 38,5% τον Μάιο.2013 και κατά 15,44% στο 1ο 5μηνο.2013. Η εξέλιξη αυτή ήταν αποτέλεσμα της αύξησης των αφίξεων ξένων τουριστών κατά 24,4% σε ετήσια βάση τον Μάιο.2013 και κατά 9,5% στο 1ο 5μηνο.2013.

Με αυτές τις τάσεις εκτιμάται τώρα ότι οι αφίξεις ξένων τουριστών (με βάση τις έρευνές συνόρων που πραγματοποιεί η Τράπεζα της Ελλάδος) θα υπερβούν τα 17,0 εκατ. το 2013, από 15,52 εκατ. το 2012, ενώ οι εισπράξεις από τον εξωτερικό τουρισμό αναμένεται να υπερβούν τα € 11,1 δις το 2013, από € 10,0 δις το 2012. γ) Η συνεχιζόμενη αύξηση των εξαγωγών αγαθών χωρίς καύσιμα και πλοία κατά 4,34% στο 1ο 5μηνο.2013, μετά την αύξησή τους κατά 8,2% στο 1ο 5μηνο.2012 και κατά 17,4% στο 1ο 5μηνο.2011, παρά την μικρή πτώση τους κατά -5,8% τον Μάιο.2013, μετά την αύξησή τους κατά 14,4% τον Μάιο.2012.

Όσον αφορά την μείωση του συντελεστή του ΦΠΑ στην εστίαση, αναμένεται να έχει ουσιαστικά ευνοϊκά αποτελέσματα στον τουρισμό και στην οικονομία, τα οποία, ωστόσο, θα προκύψουν εάν η ανωτέρω φορολογική ελάφρυνση συμβάλλει, στα πλαίσια και της γενικότερης μεταρρύθμισης και οργανωτικής αναβάθμισης του φορολογικού συστήματος της χώρας, στις ακόλουθες ουσιαστικές βελτιώσεις στη λειτουργία της ελληνικής οικονομίας:

Πρώτον, στην αποκατάσταση της νομιμότητας, των συνθηκών υγιούς ανταγωνισμού και της στοιχειώδους κοινωνικής δικαιοσύνης στην είσπραξη των εσόδων από τον ΦΠΑ από όλους τους υπόχρεους. Η μείωση του συντελεστή του ΦΠΑ δεν θα πρέπει να έχει ως αποτέλεσμα την περαιτέρω μείωση των εσόδων από τον ΦΠΑ στα προϊόντα εστίασης και γενικότερα. Σημειώνεται ότι η αύξηση του συντελεστή του ΦΠΑ στην εστίαση στο 23% τον Σεπτ.2011 είχε ως συνέπεια την έξαρση της φοροδιαφυγής στον κλάδο και τον καταποντισμό των εσόδων από τον ΦΠΑ από την πηγή αυτή.

Κατ αντιστοιχία, μετά τη μείωση του συντελεστή στο 13% (9%) θα πρέπει να εξασφαλιστεί ότι τα έσοδα από τον ΦΠΑ στην εστίαση θα παραμείνουν αμετάβλητα ή θα αυξηθούν, έτσι ώστε τα συνολικά έσοδα από τον ΦΠΑ να υπερβούν τα € 13,4 δις το 2013, από € 6,58 δις στο 1ο 6μηνο.2013.

Για να συμβεί αυτό θα πρέπει να αποκατασταθεί η νομιμότητα στον κλάδο της εστίασης με έκδοση νόμιμων αποδείξεων και την υποβολή των περιοδικών δηλώσεων ΦΠΑ από όλους. Αυτό θα πρέπει να εξασφαλιστεί και με την εντατικοποίηση των σχετικών ελέγχων από τους αρμόδιους φορείς και τη θέσπιση αυστηρών ποινών που τελικά θα επιβάλλονται ανελλιπώς στους παραβάτες και καταχραστές των παρακρατηθέντων εσόδων από τον ΦΠΑ και από άλλους φόρους.

Ειδικότερα, θα πρέπει να αλλάξει ριζικά η κατάσταση σύμφωνα με την οποία οι επιχειρήσεις και οι επαγγελματίες υποβάλλουν δήλωση ΦΠΑ όταν έχουν εξασφαλίσει την ελαχιστοποίηση της πληρωμής του φόρου με την μη έκδοση νόμιμων αποδείξεων, ενώ δεν υποβάλλουν καθόλου δήλωση ΦΠΑ όταν, προφανώς, η υποχρέωση επιστροφής του ΦΠΑ ή/και καταβολής των εισφορών στα Ασφαλιστικά Ταμεία αφορά σχετικά μεγάλα ποσά.

Τα βασικά δεδομένα της κατάστασης που ισχύει σήμερα αποκαλύπτονται από τα ακόλουθα: α) Από το ότι 238,9 χιλ. υπόχρεοι σε ΦΠΑ δεν υπέβαλαν περιοδικές δηλώσεις ΦΠΑ από τις αρχές του 2013, ενώ το ίδιο είχε συμβεί και το 2012. β) Από την καθημερινή εμπειρία του κάθε πολίτη σύμφωνα με την οποία η έκδοση αποδείξεων στον τομέα της παροχής υπηρεσιών από ελεύθερους επαγγελματίες αποτελεί ουσιαστικά εγκαταλελειμμένη πρακτική. γ) Από στοιχεία που φαίνεται να διαθέτει το Υπ. Οικονομικών για επιχειρήσεις οι οποίες πληρώνουν για ΦΠΑ ποσά μικρότερα του 5,0% του κύκλου εργασιών τους.

Επίσης, οι πιο πρόσφατοι έλεγχοι του ΣΔΟΕ αποκαλύπτουν εξαιρετικά υψηλά ποσοστά παραβατικότητας στον τομέα της εστίασης σε σχετικά προνομιούχες τουριστικά περιοχές όπως η Ρόδος (με 16% συντελεστή ΦΠΑ), το Πήλιο, κ.ά. Σε αυτές τις περιπτώσεις η μείωση του συντελεστή του ΦΠΑ στην εστίαση από το 23% (16%) στο 13% (9,0%) θα έχει νόημα μόνο αν το ποσοστό παραβατικότητας στον κλάδο μειωθεί κάτω του 15%.

Δεύτερον, στη βελτίωση των συνθηκών για την επιβίωση και την υγιή ανάπτυξη των επιχειρήσεων στον κλάδο της εστίασης και γενικότερα, με ευνοϊκές επιπτώσεις και στην αύξηση της απασχόλησης. Η ανάκαμψη της οικονομίας και η αντιστροφή της πτωτικής πορείας της απασχόλησης είναι σήμερα (ή θα πρέπει να είναι) η κύρια επιδίωξη της οικονομικής πολιτικής στη χώρα. Με αυτό το δεδομένο, οι όποιες ευνοϊκές επιπτώσεις από τη μείωση του συντελεστή του ΦΠΑ στην εστίαση κινδυνεύουν να εξαφανιστούν ή/και να αντιστραφούν από τη διαφαινόμενη εμμονή της Κυβέρνησης και άλλων παραγόντων στο να εξασφαλίσουν ότι «η μείωση του ΦΠΑ θα περάσει στον καταναλωτή».

Σε σχέση με αυτό το σημαντικό θέμα θα πρέπει να σημειωθούν τα ακόλουθα: α) Σε ένα γενικό επίπεδο, οι τιμές στην αγορά στην Ελλάδα και στο σύνολο των χωρών του ΟΟΣΑ διαμορφώνονται ελεύθερα υπό την πίεση του ανταγωνισμού που, ιδιαίτερα στα προϊόντα των επιχειρήσεων εστίασης, έχει στα τελευταία χρόνια – της μεγάλη ύφεσης στην ελληνική οικονομία – λάβει εξαιρετικά έντονες διαστάσεις. Η Κυβέρνηση δεν έχει δικαιοδοσία να επιβάλει διοικητικά τις τιμές των προϊόντων και δεν θα πρέπει, ούτε έχει καμιά δυνατότητα, να προσπαθήσει καν να ελέγξει τις επιχειρήσεις για το αν μείωσαν τις τιμές τους μετά τη μείωση του ΦΠΑ ή όχι. β) Η τήρηση της ανωτέρω «ουδετερότητας» της Κυβέρνησης όσον αφορά την τιμολογιακή πολιτική των επιχειρήσεων είναι μεγάλης σημασίας στην περίπτωση της επικείμενης μείωσης του συντελεστή του ΦΠΑ. Αυτό συμβαίνει διότι οι όροι ανταγωνισμού στον τομέα έχουν ήδη διαταραχθεί σήμερα σημαντικά εις βάρος των συνεπών φορολογικά επιχειρήσεων.

Μετά την αύξηση του συντελεστή του ΦΠΑ τον Σεπτ.2011 αυτές οι επιχειρήσεις απορρόφησαν ένα μεγάλο μέρος αυτής της αύξησης με μείωση των κερδών τους, τα οποία είχαν ήδη μειωθεί και από τη δραστικά μειωμένη εγχώρια ζήτηση.

Αντίθετα, ένας μεγάλος αριθμός επιχειρήσεων του κλάδου προστάτεψε ή/και αύξησε (αντί να μειώσει) τα κέρδη του με την παράνομη διακράτηση και του ΦΠΑ που εισέπραξε, ή που αναλογούσε στις πωλήσεις τους, αναφέρει η Alpha Bank.
 

Facebook Comments