Περί ανεργίας…

Θα μπορούσε κάλλιστα κάποιος να αμφισβητήσει τα τελευταία στοιχεία της ανεργίας. Πιο συγκεκριμένα, εκτιμώ ότι ένα σημαντικό τμήμα της επίσημης ανεργίας που ανακοινώθηκε για το μήνα Ιούνιο, αφορά μαύρη εργασία. Γι αυτό, είναι λάθος η ανακοίνωση των υψηλών προστίμων ενάντια στη μαύρη εργασία τώρα, το Σεπτέμβριο, κι όχι πριν την έναρξη της τουριστικής περιόδου.

Κι αυτό γιατί είναι ευρέως διαδεδομένη η πρακτική της εικονικής απόλυσης, κατά την οποία ο εργαζόμενος λαμβάνει το επίδομα του ΟΑΕΔ συν ένα ποσό μαύρα από τον εργοδότη. Η πρακτική αυτή , φαίνεται βραχυπρόθεσμα καλύτερη εισοδηματικά για τον υπάλληλο και φθηνότερη για την επιχείρηση, αλλά συν τοις άλλοις, στο βάθος τινάζονται στον αέρα τα ασφαλιστικά ταμεία.

Η αμφισβήτηση έγκειται στο ότι το αποτέλεσμα του Ιουνίου έρχεται σε αντίθεση με τη σημαντική αύξηση του τουρισμού (Μάιος αφίξεις σε κύρια αεροδρόμια +18,70%, Ιούνιος +15,46%), την ανάκαμψη της βιομηχανικής παραγωγής τον Ιούνιο (+0,4%) και τα αποτελέσματα στις θετικές ροές απασχόλησης, όπως αυτές καταγράφονται στο σύστημα ΕΡΓΑΝΗ.

Η ανεργία είναι το πιο σημαντικό πρόβλημα της ελληνικής κρίσης χρέους και η διατήρηση της σε αυτά τα επίπεδα αποτελεί κοινωνική και οικονομική χρονοβόμβα.

Για να βρούμε τη σωστή λύση, πρέπει να γίνει πρώτα η διάγνωση, δηλαδή να δούμε τι μέρος της ανεργίας οφείλεται σε κυκλικούς παράγοντες (δηλαδή στη μειωμένη ζήτηση ως αποτέλεσμα της ύφεσης) και ποιό σε διαθρωτικούς παράγοντες (δηλαδή στην αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου το οποίο καταργεί αντιπαραγωγικές θέσεις εργασίας, θέσεις οι οποίες δεν θα επανέλθουν ακόμα και αν έχουμε επανεκκίνηση της οικονομίας).

Για την κυκλική ανεργία, τα πράγματα είναι σχετικά πιο εύκολα γιατί η μείωση των φόρων, των εισφορών, η αύξηση της ανταγωνιστικότητας, οι επενδύσεις θα αυξήσουν την οικονομική δραστηριότητα, η οποία θα μειώσει την κυκλική ανεργία.

Για τη διαθρωτική ανεργία, τα πράγματα είναι πιο δύσκολα γιατί αυτή δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί μέσω της μείωσης του κόστους χρήματος και την αύξηση της οικονομικής δραστηριότητας.

Εκεί απαιτείται ένα μίγμα στοχευμένων πολιτικών, οι οποίες α) θα δώσουν τη δυνατότητα σε νέους να “δοκιμάσουν” το εργασιακό περιβάλλον επιχειρήσεων του δημόσιου ή ιδιωτικού τομέα β) θα εκπαιδεύσουν εργαζόμενους των οποίων τα επαγγέλματα καταργούνται ή είναι προχωρημένης ηλικίας σε νέες τεχνολογίες ή ειδικότητες και γ) θα ενθαρρύνουν απολυμένους να ανοίξουν δικές τους επιχειρήσεις, ή να μετακινηθούν σε άλλες περιοχές της χώρας, όπου υπάρχει ζήτηση για συγκεκριμένες ειδικότητες ή για να ξεκινήσουν δικές τους δραστηριότητες (τουρισμός ή αγροτικές καλλιέργειες).

Η μείωση των φόρων είναι ένα σημαντικό θέμα, αλλά η αγορά και το κόστος χρήματος, από μόνα τους, δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν τη διαθρωτική ανεργία. Είναι κοινή λογική ότι πρέπει να ενταθούν και να διευρυνθούν οι δράσεις και οι χρήσεις των ευρωπαϊκών προγραμμάτων .

To γεγονός ότι στο παρελθόν υπήρξε κανιβαλισμός των stage και των ευρωπαϊκών προγραμμάτων, δεν αποτελεί δικαιολογία για την πλήρη ισοπέδωση τους και την πλήρη αποκήρυξη τους. Γιατί έτσι πάμε στο άλλο άκρο, δεν βλέπουμε το πρόβλημα, αντιγράφουμε άθελά μας την απόλυτη, αναχρονιστική προσεγγιση του κρατισμού, κι υποκύπτουμε σε πρακτικές ενός νεόκοπου λαϊκισμού.