Ο Γιάνης έχει δίκιο

“Είχαμε συμφωνήσει μεταξύ μας, πως εάν μας κλείσουν τις τράπεζες θα εφαρμόσουμε αυτό το παράλληλο σύστημα, θα κουρέψουμε τα ομόλογα SMP κατοχής Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και θα αλλάξουμε το νομικό πλαίσιο της Τράπεζας της Ελλάδος». Το πρόβλημα στη χθεσινή πρόταση του Γιάνη Βαρουφάκη δεν είναι το παράλληλο σύστημα πληρωμών, που κακώς αναπαράγεται σαν «παράλληλο νόμισμα». Στην πραγματικότητα, το σύστημα δεν είναι κακή ιδέα, καθώς μέσα από ηλεκτρονικούς συμψηφισμούς θα μπορούσε να διευκολύνει τους πολίτες και την αγορά. Το πρόβλημα ξεκινά όταν κάτι τέτοιο δεν προγραμματίζεται πολιτικά, αλλά καταστρώνεται κρυφά από την Τράπεζα της Ελλάδος (αλήθεια, τί θα πει «θα αλλάξουμε το νομικό πλαίσιο της ΤτΕ»;) ως διαπραγματευτικό asset σε παίγνιο με διακύβευμα την τύχη της χώρας.

Ο Γιάνης έχει δίκιο, εντούτοις. Είναι μεν ιδιόρρυθμος, όμως μέσα σ’αυτήν την ιστορία είναι ο μόνος με τη στοιχειώδη αξιοπρέπεια, να πει την αλήθεια. Μπορεί να φωνάζει, ότι δεν είχε καθόλου κατά νου την έξοδο της χώρας από το ευρώ και να το εννοεί κιόλας, στο βαθμό που στηρίζει ένα ζωτικό ψεύδος πάνω σε μιαν επιστημονική αυταπάτη. Όμως μαρτυρά την πραγματικότητα: Το διευθυντήριο της χώρας υπό τον Αλέξη Τσίπρα κατά το πρώτο μισό του 2015 εξύφαινε σενάρια εμπλοκής με τους δανειστές, μέρος των οποίων ήταν και η προετοιμασία ενός παράλληλου συστήματος πληρωμών – με τελική εφαρμογή πολύ διαφορετική από την περιγραφή που δόθηκε στο Γιώργο Αυτιά. Ήταν έτοιμοι-μιλημένοι, αλλά τον κρέμασαν. Κι αν δεν λέει όλη την αλήθεια, ο πρώην ΥΠΟΙΚ επικαλείται ηθικό πλεονέκτημα και λέει αρκετή, ώστε να βγουν βασικά συμπεράσματα.

Το αν ο Γιάνης είχε διαβάσει σωστά τον Σόιμπλε το απέδειξε η ίδια η ιστορία. Ο λογαριασμός, όμως, δεν είναι δικός του. Το βράδυ που το τομάρι του καθημαγμένου Έλληνα πρωθυπουργού έσωζαν, μαθαίνουμε, ο Ρέντσι κι ο Ολάντ, το δίτομο GREXIT έπεσε στο τραπέζι και ο Αλέξης υπέστη τέτοια ταπείνωση, που η ανεξίτηλη ντροπή της θα γεννά μέσα του εφεξής ολοένα εντονότερο δεσποτισμό. Κατά κύριο λόγο, φάνηκε σε φίλους και εχθρούς, ότι τελικά είναι ένας δειλός χωρίς κανένα ραντεβού με την ιστορία – εκτός, ίσως, από το θλιβερό καθήκον, να ενταφιάσει την ελληνική αριστερά. Εδώ έχουμε κάποιον, που σχεδίαζε συντροφικά, αλλά εν τέλει δεν τόλμησε, κάτι παντελώς αντίθετο από ό,τι είχε ρητά δεσμευθεί προεκλογικά να κάνει, κάτι που ίσως μετέτρεπε την Ελλάδα σε τριτοκοσμικό προτεκτοράτο. Ελάχιστη ευθύνη για τούτο φέρει ο Βαρουφάκης. Όλο αυτό είναι Τσίπρας.

Ούτε είναι «προς τιμήν του», που δεν πάτησε τελικά το κουμπί, όπως λένε όψιμοι μνημονιακοί υμνητές του. Από δειλία γλίτωσε η χώρα τα χειρότερα, διότι ο Τσίπρας δεν είναι Βαρουφάκης – που, αν όχι γενναίος, είναι σίγουρα αρκετά τρελός. Περισσότερη τιμή αξίζουν όσοι υποστήριξαν το σχέδιο μέχρι τέλους. Πλην όμως, δεν πρόκειται για ζήτημα ηθικής. Τί είδους ρεσάλτο στους θεσμούς ετοίμαζαν στο ΣΥΡΙΖΑ στο όνομα μιας ρήξης; Τι ρόλο είχαν οι ΑΝΕΛ; Τί γνώριζε ο Πρόεδρος τη Δημοκρατίας; Γεννώνται ερωτήματα και ζητούν εξέταση. Το τελευταίο «πέσιμο» της κυβέρνησης στη δικαιοσύνη και ο διορισμός Θάνου στο Μαξίμου δεν είναι άσχετα με αυτό το κλίμα. Όπως δεν είναι η αμείωτη «γραφικοποίηση» του Βαρουφάκη, ούτε η «σαββοπουλειάδα» του Καρανίκα, που πληρώνεται ακριβώς για να είναι όσο γελοίος χρειάζεται, ώστε να πετά τη μπάλα στην κερκίδα.