Σήμερα στο τμήμα ανάλυσης του GreekTrader.gr θα προσπαθήσουμε να ρίξουμε μια ματιά στο μέλλον και πέρα από την άμεση επικαιρότητα, για να δούμε τι αλλαγές θα επιφέρει η εισαγωγή του δείκτη μόχλευσης ως κριτηρίου για την κεφαλαιακή επάρκεια των τραπεζών από τη Βασιλεία ΙΙΙ, στον τρόπο με τον οποίο λειτουργούν οι χρηματοπιστωτικοί όμιλοι διεθνώς.

Το σύνολο του νέου πλαισίου έρχεται σε μία προσπάθεια να αντιμετωπιστούν οι ανεπάρκειες της Βασιλείας ΙΙ, όπως αυτές αποκαλύφθηκαν από την χρηματοπιστωτική κρίση του 2008-2009. Μπορεί ο ορίζοντας εφαρμογής του πλαισίου των ρυθμιστικών κανόνων της Βασιλείας ΙΙΙ, μέχρι τον Ιανουάριο του 2018, να φαίνεται αρκετά μακρινός, είναι όμως τέτοιες οι αλλαγές που επιφέρει, ιδιαίτερα με την εισαγωγή του κριτηρίου της μόχλευσης, που ήδη καθορίζει σε μεγάλο βαθμό τις στρατηγικές αποφάσεις των τραπεζών διεθνώς και απαιτεί δράση εκ μέρους τους.

Τι είναι ο Δείκτης Μόχλευσης;

Ο δείκτης μόχλευσης είναι το πηλίκο των Tier 1 κεφαλαίων της τράπεζας δια του συνόλου του ενοποιημένου ενεργητικού της. Στον αριθμητή περιλαμβάνονται τα εκτεταμένα ίδια κεφάλαια της τράπεζας (μετοχικό κεφάλαιο και αποθεματικά συν κεφάλαιο προνομιούχων μετοχών) ενώ στον παρονομαστή το άθροισμα…

(α) του συνόλου του ενεργητικού της τράπεζας, συμπεριλαμβανομένων και των εξασφαλίσεων που έχουν δοθεί για παράγωγα προϊόντα,
(β) του συνόλου της έκθεσης της τράπεζας σε παράγωγα προϊόντα,
(γ) του συνόλου της έκθεσης σε συναλλαγές χρηματοδότησης αξιoγράφων, είτε η τράπεζα λειτουργεί ως εκδότης είτε ως διαμεσολαβητής και παρέχει αποζημίωση σε έναν από τους συμβαλλόμενους και
(δ) του συνόλου της έκθεσης σε λοιπά εκτός ισολογισμού στοιχεία όπως γραμμάτια, εγγυητικές επιστολές, δεσμεύσεις, άμεσα υποκατάστατα πιστώσεων, αποτυχημένες συναλλαγές και μη εκκαθαρισμένα αξιόγραφα.

Πότε θα υπολογίζεται και ποιο θα είναι το κατώτερο όριό του;

Ο Δείκτης Μόχλευσης θα αρχίσει να υπολογίζεται από την 1η Ιανουαρίου του 2015 αλλά η συμμόρφωση προς το κατώτερο όριό του θα είναι υποχρεωτική από την 1η Ιανουαρίου του 2018. Θα είναι ο μέσος όρος του δείκτη για τους τρεις τελευταίους μήνες, όπως αυτός θα υπολογίζεται στο τέλος κάθε μήνα, θα είναι δηλαδή ο μέσος όρος τριών μόνον αριθμών.

Το κατώτερο όριο που θέτει η BIS για τον Δείκτη Μόχλευσης είναι 3%, όμως οι εποπτικές αρχές των χωρών μπορούν να θέσουν ανώτερα όρια. Ήδη η Fed έχει ανακοινώσει ότι θα επιβάλει όριο 6% για τα τραπεζικά ιδρύματα και 5% για τις μητρικές τους εταιρείες που εποπτεύει, ενώ παρόμοια όρια αναμένεται να θέσει η Ελβετία και το Ηνωμένο Βασίλειο. Η ΕΚΤ εμφανίζεται ακόμα επιφυλακτική, υποστηρίζοντας ότι το μέτρο χρειάζεται περαιτέρω μελέτη και δεν έχει δεσμευτεί για την εφαρμογή του.

Για ποιο λόγο εισάγεται και ποιος είναι ο στόχος του;

Σύμφωνα με τους υποστηρικτές του, ο Δείκτης Μόχλευσης έρχεται να συμπληρώσει την αναδιαμόρφωση των κανόνων κεφαλαιακής επάρκειας που επιφέρει η Βασιλεία ΙΙΙ μετά την εμπειρία της χρηματοπιστωτικής κρίσης του 2008-2009, η οποία ανέδειξε τις ανεπάρκειες του ισχύοντος πλαισίου, το οποίο στηριζόταν στην εκτίμηση που έκαναν οι ίδιες οι τράπεζες για τον κίνδυνο που αναλάμβαναν.

Θέτοντας ένα ανώτατο όριο στη μόχλευση που μπορεί να έχει ένα χρηματοπιστωτικό ίδρυμα θέτει και ένα ανώτατο όριο στον κίνδυνο που μπορεί να αναλάβει, περιορίζοντας έτσι την ροπή των τραπεζών να αναλαμβάνουν υπερβολικούς κινδύνους, ενώ παράλληλα ο ίδιος ο Δείκτης Μόχλευσης θα αποτελεί και μία ένδειξη της ικανότητας κάθε τράπεζας να αντεπεξέλθει σε δύσκολες καταστάσεις.

Ποια είναι η κριτική που του ασκείται;

Η βασική κριτική που ασκείται στον Δείκτη Μόχλευσης είναι ότι δεν λαμβάνει υπ όψιν τον κίνδυνο που έχουν τα επιμέρους στοιχεία του ενεργητικού μιας τράπεζας. Έτσι, για να δώσουμε ένα ακραίο παράδειγμα, μία επενδυτική τράπεζα που έχει στο ενεργητικό της αποκλειστικά ΑΑΑ ομόλογα θα πρέπει να πιάνει το ίδιο όριο με μία τράπεζα που εξειδικεύεται σε sub-prime ενυπόθηκα δάνεια, ανεβάζοντας υπερβολικά το απαιτούμενο κεφάλαιο για τράπεζες οι οποίες έχουν συντηρητική πολιτική όσον αφορά τη διάρθρωση του ενεργητικού τους.

Έτσι, η επιβολή κατώτατου ορίου στον Δείκτη Μόχλευσης θα μπορούσε να οδηγήσει σε μείωση των δανειοδοτήσεων από την πλευρά τραπεζών που εξειδικεύονται σε υψηλότερου κινδύνου δάνεια ή στην ανάληψη μεγαλύτερων κινδύνων από τράπεζες με μέχρι σήμερα συντηρητικές τοποθετήσεις.

Επιπλέον, και αυτό αφορά ιδιαίτερα τις Ευρωπαϊκές τράπεζες, ο υπολογισμός του παρανομαστή του κλάσματος, το τι δηλαδή αποτελεί ενεργητικό της τράπεζας, διαφέρει από χώρα σε χώρα, με αποτέλεσμα οι τράπεζες των ΗΠΑ να έχουν πλεονέκτημα σε σχέση με τις Ευρωπαϊκές καθώς μπορούν να αφαιρέσουν περισσότερα στοιχεία από το ενεργητικό τους συμψηφίζοντας τες με ισόποσες υποχρεώσεις και συνεπώς θα έχουν μικρότερες κεφαλαιακές απαιτήσεις.

Ποιες θα είναι οι επιπτώσεις της επιβολής του στις τράπεζες;

Σύμφωνα με την πλέον πρόσφατη εκτίμηση του ΟΑΣΕ 200 Ευρωπαϊκές τράπεζες θα χρειαστούν 400 δισεκατομμύρια ευρώ για να μπορέσουν να φτάσουν το όριο του 5%. Αυτό το ποσό έρχεται να προστεθεί στο μισό τρις ευρώ που συγκέντρωσαν οι 16 μεγαλύτερες Ευρωπαϊκές τράπεζες από το 2007 έως το 2012.

Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι για την Deutsche Bank, το μεγαλύτερο τραπεζικό ίδρυμα της Ευρωζώνης, ο Δείκτης Μόχλευσης εκτιμάται αυτή τη στιγμή σε 2 με 2,1%. Για να μπορέσει να φτάσει το ελάχιστο του 3% μέχρι τον Ιανουάριο του 2018, θα πρέπει είτε να μην μοιράσει καθόλου μέρισμα για την επόμενη τετραετία είτε να προβεί στην άντληση νέων κεφαλαίων ύψους 12 δις ευρώ περίπου από την αγορά είτε να πωλήσει το 20% περίπου του ενεργητικού της. Εκτός της Deutsche Bank, στην εξάδα με το χαμηλότερο Δείκτη Μόχλευσης πανευρωπαϊκά βρίσκονται οι, Credit Agricole, Credit Suisse, Societe Generale, Banco Santander και Commerzbank.

Παράλληλα, εφόσον τελικά η ΕΚΤ ακολουθήσει το παράδειγμα της Fed και υιοθετήσει το όριο του 6%, οι Ευρωπαϊκές τράπεζες θα έχουν να αντιμετωπίσουν κατ ουσίαν υψηλότερες κεφαλαιακές απαιτήσεις για το ίδιο ενεργητικό απ ότι οι ανταγωνίστριές τους από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού, λόγω του διαφορετικού τρόπου υπολογισμού του ενεργητικού τους, γεγονός που θα δίνει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στις τράπεζες των ΗΠΑ.

Συμπεράσματα

Η εφαρμογή των κανόνων της Βασιλείας ΙΙΙ σε συνδυασμό με την ανάληψη της εποπτείας των συστημικών τραπεζών από την ΕΚΤ, η οποία αναμένεται να είναι πιο αυστηρή ως προς τον έλεγχο των μοντέλων εκτίμησης κινδύνου των τραπεζών, θα μεταβάλουν πολύ σημαντικά το τοπίο για τις τράπεζες αυτές. Ιδιαίτερα όμως ο Δείκτης Μόχλευσης, με όποιο ποσοστό ως όριο και αν εφαρμοστεί στην Ευρωζώνη, θα αποτελέσει μία πρόκληση για τις περισσότερες τράπεζες, ιδιαίτερα εάν τελικά η ΕΚΤ ακολουθήσει την Fed στο όριο του 6%. Το γεγονός δε ότι οι 40 μετοχές του δείκτη Bloomberg Europe Banks & Financial Services διαπραγματεύονται κατά μέσο όρο ελαφρώς κάτω από την λογιστική τους αξία είναι μία ένδειξη ότι η αγορά θεωρεί τις αυξήσεις κεφαλαίου αναπόφευκτες.

Τελειώνοντας, θέλω κι εγώ προσωπικά αλλά και εκ μέρους και της υπόλοιπης ομάδας του GreekTrader.gr να ευχαριστήσουμε τους φίλους μας για την θεαματική συμμετοχή τους στην εκδήλωση που είχαμε την Τετάρτη που πέρασε, αλλά και για την μεγάλη υποστήριξη τους στην προσπάθεια μας να προωθούμε την ιδέα των επενδύσεων και να παρέχουμε άπλετα γνώση και ενημέρωση στον επενδύτη. Ανανεώνουμε πλέον το ραντεβού μας για το MONEY SHOW στο HILTON στις 21 & 22 Δεκεμβρίου.

Facebook Comments