«Ρήτρα ΔΝΤ»: Μείωση αφορολόγητου από το 2019 – 88 νέα προαπαιτούμενα

Την απειλή της πρόωρης εφαρμογής της μείωσης του αφορολογήτου από το 2019 αλλά και την ένταση των πλειστηριασμών με στόχο τους 130.000 μέχρι και το τέλος του 2021 φέρνουν τα κείμενα του αναθεωρημένου Μνημονίου που δόθηκαν στη δημοσιότητα.

Η «ρήτρα ΔΝΤ» για πρόωρη εφαρμογή της μείωσης του αφορολογήτου, που έχει προγραμματιστεί για το 2020, το 2019, μαζί με την περικοπή των συντάξεων αν το Μάιο (όταν θα γίνει πρόδρομη αξιολόγηση για το 2019) το ΔΝΤ κρίνει ότι η Ελλάδα δεν μπορεί να πετύχει πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ, φιγουράρει πλέον ως το δεύτερο κατά σειρά προαπαιτούμενο της τέταρτης αξιολόγησης.

Το θέμα των κόκκινων δανείων και ειδικότερα οι πλειστηριασμοί, που εφεξής θα είναι ηλεκτρονικοί, αναφέρονται τρεις φορές στην απόφαση του Eurogroup. Kατά την ανακοίνωση της απόφασης για την Ελλάδα και ο νέος πρόεδρος του Συμβουλίου των υπουργών Οικονομικών της ευρωζώνης Μάριο Σεντένο αλλά και ο επίτροπος αρμόδιος για τα οικονομικά θέματα, τη φορολογία και τα τελωνεία Πιέρ Μοσκοβισί αναφέρθηκαν στην ανάγκη πλήρους λειτουργίας της πλατφόρμας για τους πλειστηριασμούς. Μάλιστα, η υποδόση του 1 δισ. ευρώ από τα 6,7 που εγκρίθηκαν για την Ελλάδα, η οποία θα εκαταμιευτεί τον Απρίλιο, θα συνδέεται εκτός των άλλων και με την πλήρη ανάπτυξη των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών.

Στην έκθεση συμμόρφωσης υπενθυμίζεται ο στόχος ανάκτησης 13,5 δισ. ευρώ από τις τράπεζες μέσω εκκαθάρισης των κόκκινων δανείων. Από τα χρήματα αυτά περίπου 30% θα πρέπει να προέλθουν από πλειστηριασμούς κατοικιών που συνδέονται με κόκκινα δάνεια.

Αναφέροντας τις μέχρι τώρα εξελίξεις, το 2017 το πρόγραμμα φυσικών δημοπρασιών στα δικαστήρια αφορούσε 5.600 ακίνητα, συνολικού ύψους 1,1 δισ. ευρώ. Ενα πολύ μικρό μέρος αυτών των δημοπρασιών πραγματοποιήθηκε, κυρίως λόγω διακοπής από ακτιβιστές. Το 2016, λόγω της αποχής των δικηγόρων που διήρκεσε όλο το δικαστικό έτος και αμέσως ακολουθήθηκε από αποχή των συμβολαιογράφων, οι προγραμματισμένες δημοπρασίες περιορίστηκαν σε μόλις 4.800.

Αντίθετα, κατά την έναρξη της κρίσης το 2009, όταν ο δείκτης μη εξυπηρετούμενων δανείων ήταν ακόμα σε μονοψήφιο νούμερο, ολοκληρώθηκαν 58.849 δημοπρασίες. «Ως αποτέλεσμα, υπάρχει μια βαθιά ριζωμένη προσδοκία στον πληθυσμό ότι τα περιουσιακά στοιχεία που δεσμεύονται υπέρ των πιστωτών δεν θα εκπλειστηριαστούν», τονίζει η έκθεση απαγγέλλοντας μάλιστα και την κατηγορία ότι οι ακτιβιστές που σταματούν τους φυσικούς πλειστηριασμούς πληρώνονται από συγκεκριμένους επιχειρηματίες.

Σύμφωνα με την έκθεση, για το 2018 οι τράπεζες σχεδιάζουν να δημοπρατήσουν περίπου 10.000 ακίνητα. Οπως τονίζεται, αυτός είναι ένας φιλόδοξος στόχος δεδομένου ότι δεν έχουν διεξαχθεί περισσότερες από 30 ηλεκτρονικές δημοπρασίες τον τελευταίο μήνα του 2017. Για τον Ιανουάριο του 2018 προγραμματίστηκαν 500 ηλεκτρονικές δημοπρασίες. Ο αριθμός αυτός θα πρέπει να αυξηθεί περαιτέρω από τον Μάρτιο του 2018 και μετά, σε 1.000 δημοπρασίες ανά μήνα. Ο αριθμός των πλειστηριασμών θα πρέπει να αυξηθεί περαιτέρω σε 40.000 ετησίως για τα επόμενα τρία χρόνια. «Παρά τις σχετικές προκλήσεις, η διεξαγωγή ηλεκτρονικών δημοπρασιών και η αποκατάσταση των φυσικών δημοπρασιών θα συμβάλει στην αποκατάσταση της καλλιέργειας συνείδησης πληρωμών στην Ελλάδα», αναφέρει επί λέξει η έκθεση συμμόρφωσης στο επίμαχο σημείο.

Παρ’ όλα αυτά, το υπουργείο Οικονομικών με άτυπη ενημέρωσή του τόνιζε ότι οι στόχοι αυτοί δεν είναι μέρος της συμφωνίας με τους θεσμούς αλλά ενημερωτικό κείμενο για τους υπουργούς Οικονομικών της ευρωζώνης που κλήθηκαν να αποφασίσουν για το κλείσιμο της τρίτης αξιολόγησης.

Η τρίτη αξιολόγηση

Στο ίδιο κείμενο, εκτός από την επιτακτική ανάγκη πλήρους απόδοσης των πλειστηριασμών συμμόρφωσης, αναγράφονται και τα προαπαιτούμενα της τρίτης αξιολόγησης που έμειναν ανοιχτά παρότι η σύνοδος των υπουργών Οικονομικών της ευρωζώνης έκλεισε την τρίτη αξιολόγηση. Συγκεκριμένα, ως ανοιχτά μη εφαρμοσμένα προαπαιτούμενα αναφέρονται:

1. Ο επανυπολογισμός και η απονομή 3.500 επικουρικών συντάξεων με βάση τα δεδομένα του νόμου Κατρούγκαλου.

2. Η δευτερεύουσα νομοθεσία για τις δημοπρασίες ποσοτήτων ηλεκτρικής ενέργειας (ΝΟΜΕ) και η διευθέτηση των οφειλών ιδιωτών προς τη ΔΕΗ.

3. Η εφαρμογή της εξισορρόπησης δαπανών Υγείας (οι θεσμοί claw back για τις δαπάνες διαγνωστικών κέντρων και rebate για τα φάρμακα).

4. Στις αποκρατικοποιήσεις η καθυστέρηση ολοκλήρωσης της παραχώρησης του Ελληνικού και της Εγνατίας Οδού και των προσφορών για το 66% του ΔΕΣΦΑ.

5. Στις αλλαγές που αφορούν το Δημόσιο δεν έχουν υλοποιηθεί ο διορισμός νέων γενικών γραμματέων, η λειτουργία του σχεδίου μόνιμης κινητικότητας και ο ακριβής καταμερισμός αρμοδιοτήτων ανά ειδικότητα και υπουργείο και η ανασκόπηση στους κλάδους του Δημοσίου που υπάγονται στα βαρέα και ανθυγιεινά.

88 νέα προαπαιτούμενα

Σε ό,τι αφορά την τέταρτη αξιολόγηση το κείμενο της έκθεσης συμμόρφωσης απαριθμεί 88 νέα προαπαιτούμενα. Εκτός από τη ρήτρα του ΔΝΤ για το δημοσιονομικό στόχο του 2019 και την υποχρέωση της αναθεώρησης του Μεσοπρόθεσμου Σχεδίου Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2018-2022 αναφέρονται άλλα 86. Από αυτά τα 11 αφορούν το φορολογικό μηχανισμό. Τα σημαντικότερα από αυτά αφορούν:

● Την αναθεώρηση ως τον Μάρτιο του ευνοϊκού φορολογικού καθεστώτος στη Ναυτιλία και την κωδικοποίηση των διατάξεων του ΕΝΦΙΑ.

● Την ψήφιση νόμου τον Μάιο για τον ΕΝΦΙΑ με στόχο τη διεύρυνση της βάσης του φόρου.

● Την προμήθεια και εφαρμογή λογισμικού για απολύτως αυτόματες κατασχέσεις λογαριασμών για χρέη στην εφορία.

● Την κατάργηση του ευνοϊκού καθεστώτος ΦΠΑ για να νησιά του Βορείου Αιγαίου και της Δωδεκανήσου όπου ο μειωμένος κατά 30% ΦΠΑ θα ισχύσει ως το τέλος Ιουνίου.

● Τα υπόλοιπα: Δύο προαπαιτούμενα αφορούν τα κόκκινα δάνεια, δύο τα εργασιακά, 11 την κοινωνική πρόνοια, 5 τις συντάξεις, 19 το πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων και τη λειτουργία της ΕΕΣΥΠ, 11 τις αγορές ηλεκτρικής ενέργειας φυσικού αερίου, 11 την αγορά και περιλαμβάνουν υποχρεώσεις για άνοιγμα κλειστών επαγγελμάτων, 9 τις αλλαγές στο Δημόσιο, ένα τις δημόσιες προμήθειες, δύο τη δημοσιονομική διαχείριση, ένα τη Δικαιοσύνη, 5 τις δράσεις κατά της διαφθοράς.

Μαξιλάρι 10,2 δισ.

Αναφορικά με το μαξιλάρι διαθεσίμων που θα πρέπει να έχει η Ελλάδα μετά το τέλος του προγράμματος, η έκθεση το ανεβάζει στα 10,2 δισ. ευρώ μόνο από το δάνειο του ESM, χωρίς να υπολογίζει τις εκδόσεις ομολόγων από το Δημόσιο. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επισημαίνει ότι στο ερώτημα για το σωστό σε αξία μαξιλάρι διαθεσίμων στο τέλος του προγράμματος η απάντηση είναι ότι η Ελλάδα με 17 δισ. ευρώ θα μπορεί να καλύψει τις ανάγκες της για 12 μήνες, με 20,3 δισ. ευρώ τις ανάγκες έως το τέλος του 2019 και με 30 δισ. ευρώ τις ανάγκες έως το 2020.