“Πρόσθετο στήριγμα” για την ανάκαμψη η αναβάθμιση από Fitch

Η αναβάθμιση της ελληνικής οικονομίας από την Fitch και η προηγηθείσα ανάλογη αναβάθμιση από την S&P «αποτελούν τώρα πρόσθετο στήριγμα στην πορεία ανάκαμψης της ελληνικής οικονομίας και οριστικής εξόδου της από την κρίση» σχολιάζει στο Εβδομαδιαίο Δελτίο της η Διεύθυνση Οικονομικών Μελετών της Alpha Bank.

«Σε μεγάλο βαθμό δε», προσθέτει, «σε συνδυασμό και με τις εντυπωσιακά θετικές εξελίξεις στην οικονομία και ιδιαίτερα στο τραπεζικό σύστημα της χώρας, απαξιώνουν πλήρως την συνεχιζόμενη έως σήμερα άκρως αρνητική τοποθέτηση της Moody’s, η οποία θεωρεί ότι το νέο σημαντικά μειωμένο ελληνικό χρέος που διακρατείται από τον ιδιωτικό τομέα (περίπου € 30 δις) δεν μπορεί να αξιολογηθεί πάνω από C, χωρίς προοπτική, αξιολόγηση η οποία κοινοποιήθηκε για πρώτη φορά στις αρχές Μαρτίου 2012 (με αφορμή το PSI Plus)».

«Αντίθετα, δηλαδή με την τρέχουσα εκτίμηση της Τρόικα, της Standard&Poor’s και της Fitch και, το σπουδαιότερο, άκρως αντίθετα με αυτή την ίδια την ετυμηγορία των αγορών (βλέπε την άνοδο της τιμής των ελληνικών 10ετών GGBs από το 14,5 στο 60,8), η Moody’s εξακολουθεί να διαβαθμίζει το ελληνικό χρέος «ως κατώτατης ποιότητας, συνήθως υπό χρεοκοπία και με μικρή πιθανότητα για τον επενδυτή σε αυτό να εισπράξει τους τόκους και τα χρεολύσια». Εξακολουθεί δηλαδή να διαβαθμίζει το ελληνικό χρέος πέντε βαθμίδες κάτω από την αξιολόγηση B- με σταθερές προοπτικές της Standard & Poor’s και της Fitch.

Σημειώνεται ότι η Moody’s στηρίζει την καταθλιπτική αξιολόγησή της για την Ελλάδα στην υπόθεση ότι το πραγματικό ΑΕΠ της χώρας θα μειωθεί περαιτέρω κατά -5,3% το 2013 (ΔΝΤ και Ευρωπαϊκή Επιτροπή: -4,2%) και κατά -3,6% το 2014 (ΔΝΤ και Ευρωπαϊκή Επιτροπή: +0,6%). Ωστόσο, με δεδομένη την πτώση του πραγματικού ΑΕΠ κατά -5,3% στο 1ο 3μηνο του 2013 (πολύ καλύτερα του αναμενομένου), σύμφωνα με την πρώτη εκτίμηση της ΕΛΣΤΑΤ, η υπόθεση της Moody’s για πτώση του ΑΕΠ κατά -5,3% το 2013 ως σύνολο ουσιαστικά καταρρίπτεται λόγω της αναμενόμενης πολύ μικρότερης πτώσης του ΑΕΠ στα επόμενα 3μηνα του έτους. Σε μεγάλο βαθμό, η εξέλιξη του ΑΕΠ στο 1ο 3μηνο.2013 επιβεβαιώνει τις εκτιμήσεις μας ότι η πτώση του ΑΕΠ το 2013 ως σύνολο θα είναι τελικά μικρότερη του -3,7%. Με βάση τα στοιχεία αυτά, η ανάκαμψη (πρώτη περίοδος με θετικό πρόσημο) αναμένεται πλέον στο 1ο 3μηνο.΄14» αναφέρει η Alpha.

«Σε κάθε περίπτωση» αναφέρει σε άλλο σημείο της έκθεσή της η Alpha Βank, «πολύ μεγάλη συνεχίζει να είναι η πτώση των εσόδων από έμμεσους φόρους, η οποία συμβαδίζει πράγματι με τη μεγάλη πτώση του όγκου των πωλήσεων των καταστημάτων λιανικού εμπορίου, κατά -15,6% το δίμηνο Ιαν.-Φεβ.2013, με την πτώση των πωλήσεων των καταστημάτων εκτός των καυσίμων να ανέρχεται στο -15,0% το ίδιο διάστημα. Υπάρχει, ωστόσο, θέμα προσδιορισμού της αιτιώδους σχέσης. Είναι η πτώση των πωλήσεων που προσδιορίζει τη μεγάλη πτώση των εσόδων από έμμεσους φόρους, ή η προσπάθεια αποφυγής της πληρωμής των εμμέσων φόρων που προσδιορίζει την πτώση των πωλήσεων που πράγματι καταγράφονται; Το βέβαιο είναι ότι υπάρχει σημαντική πτώση των πωλήσεων και των φορολογικών εισπράξεων από τον ΦΠΑ και άλλους έμμεσους φόρους λόγω της μείωσης των εισοδημάτων και λόγω της μεγάλης αύξησης της ανεργίας.

Από την άλλη πλευρά, ωστόσο, η συνεχιζόμενη διόγκωση των βεβαιωμένων ληξιπρόθεσμων απαιτήσεων του κράτους έναντι φορολογουμένων (φυσικών προσώπων και επιχειρήσεων) και τα αποτελέσματα που προκύπτουν από τις έρευνες του ΣΔΟΕ, του ΙΚΑ και του ΣΕΠΕ, δείχνουν ότι είναι επίσης βέβαιο ότι και η παράλληλη οικονομία και η φοροδιαφυγή συνεχίζουν να διογκώνονται. Η δε μεγάλη μείωση των φορολογικών εσόδων από έμμεσους φόρους σημειώνεται παρά τη επίσης μεγάλη αύξηση των φορολογικών συντελεστών (και επιβάρυνση των συνεπών φορολογουμένων) σχεδόν στο σύνολο των εμμέσων φόρων. Το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα εμφανίζεται στον κλάδο των καταλυμάτων και της εστίασης όπου η πτώση του κύκλου εργασιών του κλάδου στο 4ο 3μηνο του 2012 ανήλθε στο 56,1% έναντι του 4ου 3μήνου του 2008, όταν στο ίδιο διάστημα η πτώση του ονομαστικού ΑΕΠ δεν ξεπέρασε το 19,2%.

Υπάρχει επομένως σημαντικό πρόβλημα φοροδιαφυγής και εισφοροδιαφυγής στη χώρα (η πτώση των εσόδων των ασφαλιστικών ταμείων ανήλθε στο -15,1% στο 1ο 3μηνο του 2013), το οποίο στο βαθμό που θα αντιμετωπίζεται και θα περιορίζεται σταδιακά από την Κυβέρνηση, με την απόδοση σημαντικών εσόδων από τα μέτρα που ήδη έχουν ληφθεί, θα συμβάλλει στην καλύτερη εκτέλεση των Προϋπολογισμών της περιόδου 2013-2016 από ότι προβλέπουν η Τρόικα και το Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2013-2016».