Οι Υπουργοί Ενέργειας της Ε.Ε. συμφώνησαν σε έναν νέο κανονισμό για την εθελοντική μείωση της κατανάλωσης φυσικού αερίου της Ε.Ε., κατά τουλάχιστον 15% σε σύγκριση με τον μέσο όρο της κατανάλωσης των προηγούμενων πέντε ετών.

Επιπλέον, συμφωνήθηκε ένας ενισχυμένος μηχανισμός συναγερμού της ΕΕ (EU Alert), ο οποίος θα μπορούσε να ενεργοποιηθεί, σε περίπτωση σοβαρής έλλειψης αποθήκευσης φυσικού αερίου ή εξαιρετικά υψηλής ζήτησης φυσικού αερίου, με τη θέσπιση ενός υποχρεωτικού στόχου μείωσης 15%.

Τι πέτυχε η Ελλάδα

Η ελληνική πλευρά ζήτησε και πέτυχε να περιληφθεί στο κείμενο η πρόβλεψη που, κατ’ εξαίρεση στο άρθρο 2 και στο άρθρο 5, επιτρέπει τον υπολογισμό της μείωσης κατανάλωσης φυσικού αερίου σε σχέση, όχι με τον μέσο όρο της τελευταίας πενταετίας, αλλά συγκρινόμενο με την προηγούμενη χρονιά.

Επιπλέον, η Ελλάδα, μαζί με την Ισπανία, την Ιταλία και την Πορτογαλία, πέτυχαν να συμπεριληφθεί διάταξη με την οποία, σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης στον τομέα της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, μπορούν να εξαιρεθούν από τον υπολογισμό οι ποσότητες φυσικού αερίου που χρησιμοποιούνται από μονάδες ηλεκτροπαραγωγής, κρίσιμες για την ευστάθεια του συστήματος.

Παράλληλα, στην αιτιολογική σκέψη γίνεται σαφής αναφορά στη διερεύνηση – από πλευράς Ευρωπαϊκής Επιτροπής – της σκοπιμότητας εισαγωγής προσωρινών ανώτατων ορίων τιμών στο φυσικό αέριο (gas price caps), για τη βελτιστοποίηση της λειτουργίας της ευρωπαϊκής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, όπως είχε προτείνει ο Έλληνας Πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, σε προηγούμενο ευρωπαϊκό συμβούλιο αρχηγών.

«Η σημερινή συμφωνία στέλνει ένα ισχυρό και αποφασιστικό μήνυμα ενότητας και αλληλεγγύης της Ε.Ε. απέναντι στους ρωσικούς εκβιασμούς. Καταλήξαμε, σήμερα, σε έναν κανονισμό που εξετάζει τις ιδιαίτερες συνθήκες της κάθε χώρας και εξυπηρετεί πρωταρχικό στόχο της Ε.Ε., αυτόν της μείωσης της εξάρτησης από το ρωσικό φυσικό αέριο, με τρόπο που να μη θέτει σε κίνδυνο την κοινωνική συνοχή και την παραγωγική βάση της Ευρώπης» τόνισε ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας.

Τα βασικά σημεία της πολιτικής συμφωνίας που επετεύχθη:
  • Εθελοντική μείωση κατανάλωσης φυσικού αερίου κατά τουλάχιστον 15% (σε σχέση με τη μέση κατανάλωση των τελευταίων πέντε ετών) από την 1η Αυγούστου 2022 έως τις 31 Μαρτίου 2023.
  • Αν η Επιτροπή καταλήξει στο συμπέρασμα ότι υπάρχει κίνδυνος εφοδιασμού φυσικού αερίου θα υποβάλει σχετική πρόταση στο Συμβούλιο, αν τουλάχιστον πέντε κράτη-μέλη δηλώσουν κατάσταση συναγερμού σε εθνικό επίπεδο. Η απόφαση θα ληφθεί με ειδική πλειοψηφία από τα κράτη-μέλη.
  • Τα κράτη-μέλη έχουν την ευελιξία να επιλέξουν τα κατάλληλα μέτρα για να μειώσουν την κατανάλωση φυσικού αερίου.

Στη συμφωνία προστέθηκαν διάφορες και ειδικά στοχευμένες εξαιρέσεις που αντανακλούν τη διαφορετική κατάσταση στα κράτη-μέλη. Μεταξύ αυτών, είναι η εξαίρεση που δίνεται στις χώρες της Βαλτικής, των οποίων το σύστημα ηλεκτρικής ενέργειας εξαρτάται από αυτό της Ρωσίας.

Εξαίρεση δίνεται, επίσης, στα νησιά (Κύπρος, Μάλτα, Ιρλανδία) που δεν έχουν ενεργειακή διασύνδεση με το σύστημα της ΕΕ. Δίνονται εξαιρέσεις σε κράτη-μέλη που έχουν αποθέματα αερίου πάνω από το απαιτούμενο επίπεδο (80% φέτος). Εξαιρέσεις δίνονται και για κρίσιμης σημασίας βιομηχανίες και αλυσίδες εφοδιασμού, ώστε να μην πληγεί η οικονομία της ΕΕ.

Τα κράτη-μέλη με περιορισμένες διασυνδέσεις μπορούν να μειώσουν το δεσμευτικό στόχο καθώς έχουν μειωμένη δυνατότητα να βοηθήσουν γειτονικά κράτη-μέλη. Τέλος, δίνεται εξαίρεση για να αντιμετωπιστούν κίνδυνοι που συνδέονται με την κρίση ηλεκτρικής ενέργειας σε ορισμένα κράτη-μέλη.

Facebook Comments