Μπορεί η Ελλάδα να βιώσει και ύφεση το 2023, όπως αναμένεται να κάνει η ευρωζώνη συνολικά και χώρες όπως η Γερμανία, ή η Ιταλία;

Η απάντηση από την ελληνική κυβέρνηση και το ΔΝΤ καθώς και κάποιους διεθνείς οίκους είναι «όχι». Από την άλλη πλευρά, έχει ήδη μπει στο τραπέζι των εκτιμήσεων ορισμένων αναλυτών η συρρίκνωση του ελληνικό ΑΕΠ με αποτέλεσμα μία ήπια ύφεση το 2023. Το σημαντικό είναι πως αυτές οι εκτιμήσεις αρχίζουν και έρχονται από οίκους αξιολόγησης, με πρώτη την Fitch. Από εκείνους δηλαδή που περιμένουμε το πολυπόθητο investment grade. Αυτό σημαίνει πως υπάρχει πιθανότητα η επενδυτική βαθμίδα, που είναι πλέον εθνικός στόχος για το 2023 όπως έχει διαμηνύσει η κυβέρνηση, να αργήσει κι άλλο, το 2024 αν όχι αργότερα, ανάλογα με τις εξελίξεις στην οικονομία.

Η ύφεση έχει λοιπόν αρχίσει και αποτελεί το βασικό σενάριο κάποιων διεθνών οίκων για την ελληνική οικονομία το 2023, λόγω της ενεργειακής κρίσης και την επιθετικής στάσης της ΕΚΤ που αναμένεται ευρέως να ωθήσουν την ευρωζώνη σε ύφεση. Σύμφωνα με τις προβλέψεις της ING η ύφεση θα διαμορφωθεί στο 0,2%, ενώ η DZ Bank σημειώνει πως η αύξηση του ελληνικού ΑΕΠ ήδη επιβραδύνεται και παρά την ανάπτυξη σχεδόν 7% φέτος, το 2023 η ενδεχόμενη ύφεση στην Ευρώπη θα οδηγήσει και την Ελλάδα επίσης σε ύφεση της τάξης του 0,7%.

Όπως σημείωσε ο οίκος Fitch, ο οποίος διατήρησε αμετάβλητη την αξιολόγηση του για την Ελλάδα στο ΒΒ με θετικές προοπτικές, η οικονομική δραστηριότητα θα παραμείνει στάσιμη κατά το α’ εξάμηνο του επόμενου έτους, πριν σημειώσει ανάπτυξη κατά το β’ εξάμηνο, ωστόσο συνολικά το 2023 θα σημειωθεί οριακή ύφεση της τάξης του 0,2%, ενώ η επιστροφή στα πρωτογενή πλεονάσματα δεν αναμένεται πριν το 2024.

Αξίζει να σημειωθεί πως σύμφωνα με το προσχέδιο του προϋπολογισμού του 2023, η ελληνική οικονομία θα σημειώσει ανάπτυξη 2,1% το 2023, με πρωτογενές δημοσιονομικό πλεόνασμα 0,7%. Το ΔΝΤ τοποθετεί στο 1,8% την ανάπτυξη στην Ελλάδα το 2023, και το πρωτογενές πλεόνασμα στο 0,9%, ενώ το ΙΟΒΕ προβλέπει αύξηση του ΑΕΠ κατά 1,6%, ενώ «βλέπει» κι ένα δυσμενές σενάριο μηδενικής ανάπτυξη αν υπάρχει νέα έξαρση της πανδημίας, αναζωπύρωσης του πολέμου στην Ουκρανία και ύφεση στην ευρωζώνη, καθώς και αν δεν «τρέξουν» οι επενδύσεις.

Όπως παρατηρούν διεθνείς οικονομολόγοι, αν και η Ελλάδα έχει σημειώσει σημαντικά βήματα στο μέτωπο των επενδύσεων, ωστόσο δεν θεωρούν ότι η χώρα θα αποτελέσει το επενδυτικό hot spot που οραματίζεται η κυβέρνηση βλέποντας αύξηση 16% των επενδύσεων το 2023, και αυτό λόγω του επιδεινούμενου εξωτερικού περιβάλλοντος και της εμπιστοσύνης γενικότερα.

«Η Ελλάδα βλέπει πολύ θετικές εξελίξεις στο επενδυτικό κομμάτι, αν και σε αυτή την περίπτωση έχουμε μια πιο συντηρητική άποψη. Προβλέπουμε σημαντική αύξηση των πάγιων επενδύσεων το 2023 άνω του 7%, παρά την ύφεση, με «οδηγό» το NGEU και την κρατική στήριξη», σημειώνει η Oxford Economics, ενώ υπογραμμίζει ότι οι άμεσες ξένες επενδύσεις σε δολάρια βρίσκονται σε υψηλό επίπεδο ρεκόρ, ένα θετικό σημάδι από τους διεθνείς επενδυτές. «Ωστόσο, υπάρχουν αρκετοί κίνδυνοι που μπορεί να θολώσουν πολύ γρήγορα το επενδυτικό περιβάλλον, και κυρίως ο πόλεμος στην Ουκρανία και η άνοδος των γεωπολιτικών εντάσεων με την Τουρκία», όπως προειδοποιεί.

Ακόμα χαμηλότερα θέτει τον πήχη για τις επενδύσεις η HSBC. «Πιστεύουμε ότι οι επενδύσεις θα επιβραδυνθούν το επόμενο έτος (+5,2%) λόγω της επιδείνωσης των εξωτερικών προοπτικών και της εμπιστοσύνης», επισημαίνει η βρετανική τράπεζα.

Επιστρέφοντας στο θέμα της ύφεσης, οι εκτιμήσεις της Fitch έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον αλλά και βάρος. Είτε αποδειχθούν εύστοχες είτε όχι, το θέμα είναι ότι οι οίκοι αξιολόγησης αρχίσουν και εμφανίζονται ιδιαίτερα επιφυλακτικοί. Αυτή η επιφυλακτικότητα δύσκολο να φύγει το 2023 καθώς το πράγματα στην ευρωζώνη ολοένα και θα δυσκολεύουν, ενώ οι εθνικές εκλογές στη χώρας μας αποτελούν άλλο ένα εμπόδιο για να αλλάξουν τάση οι οίκοι. Οι έχουν να «πουν», θα το κάνουν μετά τις εκλογές. Δύσκολο να υποβαθμίσουν ή να αναβαθμίσουν την αξιολόγηση της Ελλάδας όταν οι εκλογές είναι κοντά. Οι ελπίδες της ελληνικής πλευράς είναι πως η επενδυτική βαθμίδα θα ανακτηθεί μετά τις εκλογές και εντός του β’ εξαμήνου του 2023.

Ωστόσο, τα σύννεφα γύρω από αυτό το σενάριο έχουν αρχίσει και πυκνώνουν. Εάν η Fitch βλέπει ύφεση και πρωτογενές έλλειμμα το 2023, είναι ρεαλιστικό να αναβαθμίσει την Ελλάδα στο investment grade τη συγκεκριμένη χρονιά; Την προσεχή Παρασκευή η S&P θα δώσει τη δική της ετυμηγορία για την ελληνική οικονομία, οπότε αναμένονται με ενδιαφέρον και οι δικές της προβλέψεις καθώς είναι ένας από τους δύο οίκους, μαζί με την DBRS, που δίνουν την υψηλότερη βαθμολογία στην Ελλάδα, ένα σκαλοπάτι κάτω από την επενδυτική βαθμίδα. Η Moody’s τον Σεπτέμβριο προέβλεπε από την πλευρά της, ανάπτυξη 1,8% το 2023.

Όπως έχει προειδοποιήσει η Oxford Economics, τα μέτρα στήριξης και η επιδείνωση των οικονομικών προοπτικών σημαίνουν ότι οι δημοσιονομικές επιδόσεις της Ελλάδας είναι πιθανό να «χτυπηθούν» το 2023, με την ίδια να θεωρεί ότι δεν είναι ελαστικός ο στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα ενώ και αυτή αναμένει ύφεση στη χώρα. Όπως έχει υπογραμμίσει, αυτά δεν είναι ευπρόσδεκτα νέα για τους οίκους αξιολόγησης, οι οποίοι και θα συνεχίσουν να δίνουν σημαντικό βάρος στη μακροπρόθεσμη αναπτυξιακή τροχιά και στα δημοσιονομικά σχέδια της Ελλάδας, και συγκεκριμένα στο αν η δέσμευση για διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και για δημοσιονομική σύνεση παραμένει ανέπαφη μετά τις επερχόμενες εκλογές. Όπως τόνισε, «οι πρόσφατες εξελίξεις απαιτούν κάποια προσοχή σε ότι αφορά την επίτευξη του στόχου της επενδυτικής βαθμίδας, και ο κίνδυνος καθυστέρησης αυτού του οροσήμου για το 2024 σίγουρα αυξάνεται»…

Facebook Comments