Guardian για προσφυγικό: Πού πήγαν τα λεφτά που πήραν οι Έλληνες;

Ένα χρόνο μετά το κλείσιμο της Βαλκανικής Οδού και τον εγκλωβισμό περίπου 60 χιλιάδων προσφύγων στην Ελλάδα ο Guardian διερωτάται πού πήγαν τα λεφτά της πιο ακριβής, όπως την χαρακτηρίζει, στην ιστορία, ανθρωπιστική βοήθεια που δόθηκε σε πρόσφυγες.

Ανώτερος αξιωματούχος που επικαλείται ο Guardian εκτιμά ότι τα 70 από τα 100 δολάρια που απευθύνονταν για κάθε πρόσφυγα είναι άγνωστο πού δαπανήθηκαν.

Μια ακολουθία γεγονότων που αρχίζει με τον αριθμό ρεκόρ των προσφύφων που καταφτάνουν στην Ελλάδα τον Ιούνιο του 2015 και με αποκορύφωμα τη φωτογραφία του μικρού Σύρου Αϊλάν Κουρντί που πνίγηκε στην Αλικαρνασό αφυπνίζει την διεθνή κοινότητα που βρίσκεται ενώπιον της προσφυγικής κρίσης σχολιάζει ο Guardian στο ρεπορτάζ που υπογράφουν οι Ντάνιελ Χάουντεν και Αποστόλης Φωτιάδης. Το αποτέλεσμα αυτής της αφύπνησης ήταν να ανατραπεί στο σύνολό της η δομή της ανθρωπιστικής βοήθειας. Πόροι που αφαιρέθηκαν από αναπτυσσόμενες χώρες κατευθύνθηκαν προς την ΕΕ και τελικά την Ελλάδα.

Ενας πρωτοφανής αριθμός εθελοντών από διεθνείς ανθρωπιστικές οργανώσεις έφτασε στην Ελλάδα με την Yπατη Aρμοστεία του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες να κηρύσσει κατάσταση έκτακτης ανάγκης εντός της ΕΕ η οποία με τη σειρά της ανέπτυξε την δική της μονάδα αντιμετώπισης ανθρωπιστικών κρίσεων για πρώτη φορά εντός των ευρωπαϊκών συνόρων.

Αυτή η διαδικασία  εξελίχθηκε στην  πιο ακριβή ανθρωπιστική βοήθεια στην ιστορία με βάση το το κόστος ανά δικαιούχο, πόση δηλαδή βοήθεια αντιστοιχεί σε κάθε πρόσφυγα-μετανάστη.  Αυτό τουλάχιστον υποστηρίζουν οι ειδικοί που επικαλείται ο Guardian.
Το πόσα ακριβώς χρήματα έχουν δαπανηθεί στην Ελλάδα από την Ευρωπαϊκή Ένωση είναι κάτι στο οποίο πολλοί έχουν αναφερθεί,  όμως έχει γίνει ελάχιστα κατανοητό.  Η διαδικτιακή πλατφόρμα ενημέρωσης Refugees Deeply έχει υπολογίσει ότι από το 2015 έως σήμερα έχουν διοχετευτεί στην Ελλάδα 803 εκατ. δολάρια, ποσό που περιλαμβάνει  όλα τα κεφάλαια που χορηγήθηκαν πραγματικά ή δαπανήθηκαν, καθώς και τις ιδιωτικές δωρεές.

Τα μεγαλύτερα ποσά προέρχονται από την Κομισιόν η οποία επιβλέπει το Ταμείο Ασύλου Μετανάστευσης  και Ενταξης (AMIF) καθώς το Ταμείο Εσωτερικής Ασφάλειας (ISF).  Οι δύο υπηρεσίες χρηματοδότησαν με $ 541 εκατ το κόστος των συνοριακών ελέγχων στην Ελλάδα, το άσυλο και την προστασία των προσφύγων. Ωστόσο, δεδομένου ότι δεν κατάφερε να ολοκληρώσει το εκτεταμένο στρατηγικό σχεδιασμό που απαιτείται, η ελληνική κυβέρνηση δεν έλαβε σημαντικά ποσά αυτών των κονδυλίων.

Την σύγχυση σχετικά με το πραγματικό ύψος των ευρωπαϊκών δαπανών επέτειναν οι δηλώσεις του Ευρωπαίου Επιτρόπου για τη μετανάστευση, Δημήτρη Αβραμόπουλο, ο οποίος είχε αναφερθεί σε χρηματοδότηση άνω του 1 δισ δολ, ποσό που  αφορά προφανώς όλα τα διαθέσιμα και  εν δυνάμει κεφάλαια και όχι αυτά που έχουν πραγματικά διατεθεί ή δαπανηθεί.

Ανώτερος αξιωματούχος που επικαλείται ο Guardian εκτιμά ότι τα 70 από τα 100 δολάρια που απευθύνονταν για κάθε πρόσφυγα είναι άγνωστο πού δαπανήθηκαν.

Τα 803 εκατ. δολάρια επρόκειτο να δαπανηθούν για να καλυφθούν οι ανάγκες όλων των 1.030.000 ανθρώπων που έχουν εισέλθει στην Ελλάδα από το 2015.  Με βάση αυτό, το κόστος ανά δικαιούχο έπρεπε να είναι 780 δολάρια ανά πρόσφυγα. Ωστόσο, το μεγαλύτερο μέρος αυτών των κεφαλαίων χρησιμοποιήθηκε για την αντιμετώπιση των αναγκών των τουλάχιστον 57.000 ανθρώπων που παραμένουν εγκλωβισμένοι εντός της Ελλάδας. Σε αυτή τη βάση, το κόστος για κάθε δικαιούχο έπρεπε να είναι $14.088 δολάρια! 

Παρά την χρηματοδότηση οι δομές λειτούργησαν με προβλήματα και άλλες έμειναν ανενεργές.  Ανάμεσα στα παραδείγματα που αναφέρει ο Guardian είναι το κέντρο  transit Απάνεμο στη Λέσβο, μια δομή ενός εκατομμυρίου δολαρίων που στήθηκε από τον Ερυθρό Σταυρό και χρηματοδοτήθηκε από ιδιωτικά κεφάλαια και  το Radcliffe Foundation. Το κέντρο είναι ανενεργό.